Ekvador

Glavna odlika ove daleke i egzotične zemlje je raznolikost – kako prirodna, tako i kulturna. Sa 92 životinjske vrste na km2, Ekvador je proglašen za zemlju sa najvećim biodiverzitetom na svetu. Obilazeći njegova četiri jedinstvena regiona: prašumu Amazona, visove Anda, obalu Pacifika i arhipelag Galapagos, imate utisak da ste obišli ceo svet! Ovome doprinosi i činjenica da uključujući i zajednice koje još praktikuju mnoge kulturne običaje svojih predaka (originalni jezik, festivale, način oblačenja i umetničkog izražavanja).

Pored mnogih prirodnih bogatstava i zapanjujućeg varijeteta voća i povrća, poznat je i po Aveniji vulkana – čak 61 vulkan nalazi se u Ekvadoru, od kojih je 12, sa čak šest aktivnih, u glavnom gradu.

Ekvador je jedna od najmanjih zemalja u Americi. Leži i na Južnoj i Severnoj hemisferi i podeljen je Ekvatorom po kome je i dobio ime. Graniči se sa Kolumbijom i Peruom, a sa Zapadne strane izlazi na Tihi okean.

Ekvador ima oko 13 miliona stanovnika, pretežno katoličke vere, a glavni grad, Kito, oko dva miliona. Prvi jezik je španski, iako većina starosedelaca govori Kičua, jezik nasleđen od starih Inka.

Posle velikih inflacija, od 2000. godine zvanična valuta postaje američki dolar, posle čega se ekonomska situacija ove zemlje znatno popravila. I dalje, za zapadne, pa i naše standarde, život na Ekvadoru je izuzetno povoljan, a kako i ne bi kada je njihova prosečna plata svega 134 dolara.

Temperatura u glavnom gradu varira u toku dana, pa se često kaže da se u roku 24 sata promene sve četiri sezone. Rano ujutru i uveče temperatura pada i do 10 stepeni, dok u podne dostiže oko 25 stepeni. I tako cele godine! Milina – bez potrebe za klimom.

Kito, metropola sa Anda

Posle La Paza u Boliviji, Kito predstavlja drugi najviši glavni grad na svetu. Njegov najviši vrh nalazi se na 4.100 metara nadmorske visine na aktivnom vulkanu Pičinča (poslednja erupcija 1997. godine) na koji se može popeti simpatičnom žičarom i uživati u fenomenalom pogledu iz Montojinog kafića.

Kito (čije bi ime na jednom od starih jezika značilo "sredina sveta") je jedino mesto na planeti gde linija Ekvatora preseca planine, dok na ostalim delovima Zemljine površine prolazi kroz džunglu ili okean. Tako su još kulture pre Inka mogle da razviju svoje astronomsko znanje, a Kito se sa pravom smatra najboljom prirodnom opservatorijom. Određivanjem ove tačke došlo je do otkrića da je zemlja elipsastog oblika, kao i do saznanja da postoje polovi.

Pored zadivljujućih pejzaža, Kito je poznat i po bogatstvu kolonijalnih crkava, slika i skulptura, a UNESKO ga je 1978. godine proglasio delom svetske kulturne baštine. Istorijski centar grada obiluje prelepim građevinama, a šetnju treba započeti od Trga nezavisnosti, gde se oko glavnog spomenika nalaze četiri glavne zgrade, nosioci kolonijalne moći – Skupština, Nadbiskupova palata, Glavna katedrala i Predsedništvo. Ovakav način izgradnje trgova karakterističan je za sve zemlje Južne Amerike. Nedaleko je i nacionalna bazilika koja sa 125 metara ima najviše tornjeve u Ekvadoru. Monstrumi, karakteristični za gotski stil, na njoj su zamenjeni tipičnim ekvadorijanskim životinjama: kornjačama, majmunima, kondorima...

Najstarija u Kitu je Crkva Svetog Franciska, čiji je prvi kamen postavljen davne 1532. godine. Sa istoimenim trgom ispred i šest samostana ovo je ujedno i najveći religiozni arhitekstonski kompleks u Americi.

Vredna pomena je i crkva Pratilac Isusa, jedna od najbogatijih i najlepših u Americi. Unutrašnjost će vas zaslepeti zlatnim lišćem kojim je cela okićena, ali i zadiviti skoro potpunom simetričnošću leve i desne strane crkve.

Kako se Kito nalazi na planinskom vencu, tako se oko njega pružaju pogledi za pamćenje. Upravo takav je pogled sa vidikovca na kome se nalazi velelepni spomenik Devici Mariji, zaštitnici *****, jedinoj Devici Mariji sa krilima!

A u modernom centru grada vlada potpuno drugačija priča: mnoštvo punih kafića, restorana, klubova, pabova i mladih koji igraju i pevaju, kako na ulici tako i u klubovima. Svi su izuzetno muzikalni, senzualni i strastveni, jednostavno vas vuku da se prepustite njihovoj otvorenosti, druželjubivosti, zvucima salse, merengea, ukusu tekile i bar jednom dozvolite sebi da svim srcem uživate u životu.

Smatra se da su najstarije kulture u Americi živele na obalama Ekvadora – od 8.800 do 3.500 pre nove ere. Neke od njih i dalje žive gotovo netaknute, za ove ljude priroda predstavlja dom, porodicu, apoteku i crkvu, pa otuda i veliko poštovanje prema svom okruženju. Oni su, prema modernim svetskim ekonomskim standardima, naizgled siromašni ljudi, ali imaju bogat duhovni život i žive u miru okruženi svojim familijama uzimajući od prirode samo ono što im je potrebno za opstanak. Provesti nekoliko dana sa njima predstavlja neprocenjivo vredno iskustvo.



Severno od glavnog grada ***** nalazi se indijanski grad Otavalo sa čuvenom pijacom koju treba da poseti svaki turista koji dođe u ovu zemlju. Na ovom specifičnom etno bazaru možete videti i kupiti predivnu tapiseriju jarkih boja, torbe, marame, ukrasne predmete i druge đakonije pravljene ručno, od prirodnih materijala.

Svuda se mogu videti zastave duginih boja, koje na Zapadu predstavljaju simbol gej populacije a ovde oznaku indijanske zajednice koja ima toliko plemena različitih boja koliko je i duginih! Ovi ljudi su veoma vredni, spretni i kreativni. Porodice, zajedničkim snagama, prave i prodaju robu na pijaci cenkajući se sa turistima. Iako pretežno bogati, ovi ponosni ljudi nisu izgubili svoj kulturni identitet uprkos činjenici da su mnogi beli ljudi naselili njihov grad. Otavaljani bez pasoša putuju širom sveta i prodaju svoje rukotvorine i tako predstavljaju istinske ambasadore svoje kulture.

Kotapaksi, najveći aktivni vulkan na svetu

Iako okupira samo 0,17% Zemljine površine, Ekvador poseduje čak 33 nacionalno zaštićene teritorije. Jedna od njih je i nacionalni park koji je ime dobio po najvećem aktivnom vulkanu na svetu koji se nalazi unutar parka. Vulkan Kotapaksi nalazi se na skoro šest hiljada metara nadmorske visine, a njegovo ime prevedeno sa drevnog kičua jezika značilo bi Mesečev vrat. Pored planinarenja, u ovom nacionalnom parku možete uživati u neprekidnom plesu lama, kondora, puma, jelena i divljih konja.

Nasuprot snegom pokrivenom vulkanu, nalazi se arhipelag Galapagos, živi muzej evolutivnih promena. Slobodne životinje, drugačije od svih koje ste do sada videli, teraju vas da se zapitate o njihovom postojanju. Čarls Darvin je 1835. godine posetio ova ostrva, a živi dokazi koje je našao na ovom jedinstvenom vulkanskom arhipelagu inspirisali su njegovu teoriju nastanka vrsta koja je šokirala čitav naučni svet.

Čak i samo poreklo ostrva nosi nesvakidašnju priču: nastala su erupcijom lave sa samog dna okeana. Ona se svake godine pomere za 8 cm ka obali, a na njihovom mestu niču nova, "bebe ostrva".


Ostrva Galapagos su grupa od 14 većih vulkanskih ostrva i mnogobrojnih manjih ostrva i stena u Tihom okeanu na oko hiljadu kilometara od obale Južne Amerike. Ovaj arhipelag politički čini dvanaestu provinciju Ekvadora, poznatu kao Provincija Kolon. Ostrva su brdovita, uzdižu se do visine od 1.707 metara i na njima se nalazi nekoliko aktivnih vulkana.

Površina ostrva je 7.993 kvadratna kilometra, mada je samo pet ostrva naseljeno: Santa Kruz, San Kristobal, Izabela, Floreana i Baltra, na kome se nalazi samo aerodrom. Svakih 10 godina broj stanovnika se udvostručuje, a ukupan broj stanovnika kreće se do 30.000 ljudi. Zbog atraktivnog i jedinstvenog biljnog i životinjskog sveta, ostrva godišnje poseti oko 80.000 turista.

Njihov transport i snabdevanje opterećuje ekosistem ostrva koliko i stalno stanovništvo. Prvi Evropljanin koji je stigao do Galapagosa bio je španski biskup Paname Tomas de Berlanga čiji je brod ovde zalutao nošen vetrovima 10. marta 1535. godine. Po studiji iz 1952. na ostrvima su pre toga boravili drevni južnoamerički narodi. Ostrva su prvi put prikazana na mapama iz 1570. pod nazivom “Ostrva kornjača”, a do ranog 19. veka uglavnom su ih koristili engleski gusari za skrovište. Prvu naučnu misiju na Galapagos 1790. godine doveo je sicilijanski pomorac Alesandro Malaspina, ali podaci o ovoj ekspediciji nažalost nisu sačuvani.

Ostrva Galapagos posebno su poznata po Čarlsu Darvinu koji je tu pronašao inspiraciju za svoju teoriju evolucije.

Mladi Darvin je posetio ostrva 1835. godine. Brod „Bigl“ je tada na svom putovanju oko sveta pristao uz ostrva sa namerom da prirodnjaci izuče geologiju i biologiju ostrva. Darvin je primetio da se oklopi kornjača i vrste ptica iz familije mimidae na različitim ostrvima razlikuju. Po povratku u Englesku utvrđeno je da su naizgled različite ptice u stvari varijacije srodnih vrsta. Ove činjenice su bile temelj na kome je Darvin razvio svoju teoriju o prirodnoj selekciji i evoluciji.

Nju je predstavio u čuvenom delu “O poreklu vrsta”. Galapagos je postao nacionalni park 1959. godine, sa 97,5% površine ostrva. UNESKO je ostrva Galapagos 1978. godine uključio na listu svetske baštine, dok je status Rezervata biosfere dobio 1985. godine. Rezervat je 2001. proširen i na morsku zonu. I danas su ostrva Galapagos laboratorija na otvorenom u kojoj se može posmatrati svetska evolucija…



NOVOSTI.RS/MAŠA VUČKOVIĆ