Konjički sportovi

Lipicanere je proslavila njihova uloga u Španjolskoj školi jahanja u Beču. Počeo ih je uzgajati austrijski nadvojvoda Karlo II. 1580.godine, a kao temelj je koristio 33 konja koja je uvezao iz Španjolske. Kasnije je tim konjima dodana njemačka krv. Proces formiranja pasmine u početku se bazirao na ukrštanju domaćih vrsta sa uvezenim Andaluzijskim konjima, a proces se odvijao sistematično uz direktan nadzor dvorskih službenika. Linija je prvi put registrirana 1735.. Gotovo itovremeno je osnovana i Španjolska škola jahanja u Beču, koja od tada pa do danas koristi isključivo Lipicanere.

Na prijelazu iz 18. u 19. stoljeće vršena su dodatna ukrštenja pa se smatra da moderni Lipicaneri vode porijeklo od sljedećih pastuha: Siglavi (Arapski), Pluto (Frederksborg), Konversano (Napolitanski), Napolitano (Napolitanski), Favori (Kladruber) i Maestro (Kladruber), ali je Andaluzijski konj bio osnova razvoja i formiranja pasmine. Pasmina je dobila ime po ergeli u Lipici gdje su se konji uzgajali za austrijski dvor sve do 1918. godine.

Danas se uzgajaju U Austriji, Italiji, Hrvatskoj, Sloveniji, Bosni, Njemačkoj, Slovačkoj, Mađarskoj. Sve su više traženi kao dresurni konji u cijelom svijetu, pa pasmina bilježi stalni rast.

Dresura traje približno sedam godina. Neki su lipicaneri pokazali da mogu uspješno izvoditi vježbe do dobi od dvadeset godina i dalje.

Kapriola / Capriole

Kapriola je najteža visokoškolska vještina. konj se najprije propne, vrlo nisko savijajući svoje stražnje noge. Potom skoči u zrak, a kad se tijelo nalazi u vodoravnom položaju, konj silovito izbaci stražnje noge. Jahač nema stremena koji bi im pomogli u tome.

Korupada / Croupade

Pri izvođenju Korupade, konj se propne i skoči vertikalno u zrak, a prednje su mu noge priljubljene uz prsa.

Kurbeta / Courbette

Kurbeta počinje kao levada, ali konj potom na stražnjim nogama ide nekoliko skokova prema naprijed, a da prednjim nogama ne dotakne tlo.

Levada

Pri izvođenju levade konj duboko savija svoje stražnje noge, propne se i trenutak nepomično ostane s prednjim dijelom tijela u zraku. Cjelokupnu težinu nose noge, a prednje su priljubljene uz prsa. Na videu je prikaz levade bez jahača no sve dresurne figure se rade sa jahačem ili sam konj uz trenera.

Passage je jako prikupljen i izražajan kas kojeg karakterizira izražena aktivnost stražnjeg dijela trupa ( savijenost koljena i skočnih zglobova) te elastičnost pokreta. Konj dijagonalno podiže noge sa tla sa produženim trenutkom lebdjenja.Konj diže svaku prednju nogu do te visine da je kopito na sredini cjevanice druge prednje noge, a stražnju nogu do te visine da je kopito nešto iznad putičnog zgloba druge stražnje noge. Vrat treba biti uzdignut i savijen, a tjeme mora ostati najviša točka. Stražnji je dio trupa spušten u odnosu na prednji dio te preuzima većinu težine. Konj ostaje mekano na žvali i mora moći tečno prelaziti iz passagea u piaffe i obrnuto bez da se mijenja povišenost i izražajnost koraka te izraženu aktivnost. Ozbiljnim pogreškama se smatra neregularni ritam stražnjih nogu, ljuljanje prednjeg i/ ili stražnjeg dijela trupa s jedne na drugu stranu,živčani pokreti prednjih i/ ili stražnjih nogu te vučenje stražnjih nogu u trenutku lebdjenja.

PIAFFE / PJAF

Piaffe je jako prikupljen i izražajan kas koji ostavlja dojam da se izvodi na mjestu.Leđa konja su opuštena i elastična, stražnji je dio trupa spušten u odnosu na prednji dio, stražnje su noge jako aktivne te omogućavaju slobodu i lakoću plećki i samog prednjeg dijela trupa. Konj dijagonalno i izražajno podiže noge s tla sa produženim trenutkom lebdjenja. Konj diže svaku prednju nogu do visine da je kopito na sredini cjevanice druge prednje noge, a stražnju nogu do visine da je kopito nešto iznad putičnog zgloba druge stražnje noge. Vrat treba biti uzdignut i savijen, a tjeme mora ostati najviša točka. Iako se izvodi na mjestu konj mora imati želju za kretanjem naprijed koja je vidljiva u prelasku u drugu kretnju (radnju). Ozbiljnim pogreškama se smatra kretanje unatrag, živčani pokreti prednjih i/ ili stražnjih nogu, nečisti dvotakt, križanje prednjih i/ ili stražnjih nogu,široko postavljene zadnje noge, ljuljanje prednjeg i/ ili stražnjeg dijela trupa s jedne na drugu stranu te previše kretanja prema naprijed.

Konjički sportovi



Konjički sport obuhvata više disciplina (podkategorija), takmičenja koja zahtevaju posebnu dresuru (trening), tretman za svaku disciplinu ponaosob. Konji koji su genetski predodređeni za određenu siciplinu, posebno se uzgajaju i treniraju za tu konjičku disciplinu. Mi ćemo navesti neke od njih:

O kasu i kasačima

Kasački konji su uzgojeni i genetski predodređeni za kas. Izgled kod kasača nije tipičan. Bitna je sklonost i brzina kasa. Kasački konji počinju se trenirati sa 18 mjeseci, a prve urke trče s dve godine. Godine starosti konja računaju se od 1. aprila one godine u kojoj je oždrebljen. Brzo kretanje konja pri kojem je jedan par dijagonalnih nogu (prednja leva i zadnja desna i obrnuto) u vazduhu, a drugi par na zemlji zove se KAS. Kasačke trke su disciplina konjičkog sporta u kojoj se takmiče konji rase kasač upregnuti u laganu trkačku dvokolicu sulky u kojoj sedi i kojom upravlja vozač. Kasači trku moraju trčati u čistom kasu, inače će niti diskvalifikovani. Tako je trka ispit kasačkih konja u brzini, izdržljivosti i pravilnosti kasa. Mogu se izvoditi u zaprezi (jednopreg i dvopreg, pod sedlom, u sankama ili sa skijašem.

Kasačke trke smeju trčati samo konji uzgojeni u čistoj krvi. U kasačkim trkama konji postižu različite brzine. Rekord (najbolje vrijeme) jednog konja računa se u vremenu u istrčanoj službenoj trci i preračunava na jedan kilometar u Europi dok se u Americi preračunava na jednu milju. Ukupno vreme je utrošeno vreme za koje jedan konj prekasa celu distancu ( od trenutka davanja znaka starta do njegovog dolaska na cilj) u jednoj trci. Preneseno na kilometarsko vreme bi iznosilo npr. 1.25,0 = 42,35 km/h, 1.20,0 = 45 km/h, 1.15,0 = 48 km/h. Trenutni svetski rekord iznosi 1.08,6 i drži ga Tom Ridge. Trke se trče na razne dužine, od 1.200 m ( za dvogodišnje konje) do 4.000 m ( tzv. maraton trka za starije konje). Maraton trka je ispit potencijala i zrelosti kasačkog konja. Uobičajena distanca je 1.600 m (u Americi trke na jednu milju 1.609 m) i u pravilu su one najbrže, jer su na najkraćoj distanci. Trke na 1.600 m mogu se voziti u više navrata sa istom postavom konja, to su tzv. HEAT trke. Kasačke trke mogu se izvoditi i na distancama od 1.700, 1.800, 2.100, 2.200, 2.400, 2.600, 2.800m i sl.

Kasačke trke se održavaju na posebno uređenim stazama različite dužine. Trkačka staza je elipsoidnog oblika dužine od 600 ,800, 1000, 1600 i više m, širine 20 do 30 m. Podloga staze je obično peščana, iako se trke odvijaju i na zemljanim i travnatim stazama. Poželjno je da zavoji budu nagnuti. Cilj je prigodno označen crnom crtom. To je mesto na kojem završava trka i gde se u trenutku prolaska konja odlučuje redosled u trci. Konj je stigao na cilj u trenutku kada se vrh njegove njuške poravna s vizualnom linijom između sudija na cilju i pobedničkog stuba (cilja). Što se tiče tehnike izvođenja trka, postoje one koje se puštaju Auto-startom kada svi konji startuju iza startnog automobila u vožnji sa iste distance i Handicap trke gde se koji puštaju "iz gume" s pojedinih distanci u zavisnosti od postignutog vremenima ili zaradi, a da bi svi imali jednaku šansu u trci. Vlasniku pobednika i plasiranih konja u trci pripada uodgovarajuća novčana nagrada. Pobedniku trke pripada i počasna nagrada koja nije izražena u novcu - pehar, venac, deka. Osim standardnih trka održavaju se i tzv. klasne utrke - prvenstvo za dvogoce, trogoce i starije konje, a trka života za kasače je Derby kojeg trče konji stari 4 godine. Trke se odvijaju prema pravilniku o izvođenju kasačkih trka.

Galop

Galopske trke su zasigurno najfascinantniji vid konjičkog sporta i nazivaju se, ne uzalud, "konjička formula 1". Naime u njima se konj trči svojim najprirodnijim načinom kretanja kad želi ili mora trčati brzo ili najbrže, a to je - galop. U tim trkama nastupaju grla punokrvnog engleskog uzgoja sa svojim jahačima koji su lagani i zovu se džokej (eng. jockey). Grla tog uzgoja su vrlo skupa i nagrade u takvim trkama su znatno više od onih u kasačkim. Derby je ne samo trka godine u svakoj "galopskoj" naciji sveta već i trka pomno odabranih grla kroz iscrpne trke kako bi te godine trčala tu najprestižniju trku. Trka Derby svoj naziv nosi još iz daleke godine 1780. kada je prvi put trčana i to u Epsomu u Engleskoj. Trku je utemeljio grof od Derbyja (Earl of Derby), po kojem se ona od tada tako i zove u celom svetu. U Engleskoj je to "The Epsom Derby", grofovija Surrey, u SAD-u pak "The Kentucky Derby" koji se trči na trkalištu Churchill Downs u Louisvillu, savezna država Kentucky, još od godine 1875. To je pak u ostalim zemljama sveta klasični Derby sa prefiksom zemlje u kojoj se trči.

Preponsko jahanje

Preponsko jahanje je olimpijska disciplina konjičkog sporta. Utakmice (trke) preponskog jahanja na kojima se jahači takmiče zavise o visini prepona, godištu takmičara, načinu suđenja. Najlakše utakmice su one na kojima se takmiče mladi konji (4 i 5 god.) i mladi jahači (od 12 god.), pa oni stariji koji su se tek počeli baviti preponskim jahanjem. Kategorije takmičenja su: Pony (do 16 god.), Kadeti (10-16), Juniori (14-18), Mladi jahači (19-21), Seniori (od 18 god.) i Veterani (žene od 45, muškarci 49 god.). Najzahtjevnije utakmice (trke) održavaju se na visini prepona 1.60 m. To su utakmice Grand prix (Gran Pri), Kup nacije, Europska i Svetska prvenstva. Inače, konjički sport je jedan od rijetkih sportova kojim se možete početi baviti bez obzira na godine i postizati dobre rezultate.

(Savremeni sport.com)

Maraton "Čovek protiv konja"

Ko je brži - čovek ili konj?


Maraton "Čovek protiv konja" u Velsu je počeo 1980. godine kao rezultat opklade u pabu i od tada je godišnji događaj. Ovo godine, na 35-oj godišnjoj trci između vrsta učestvovalo je više od 600 trkača i 50 konja i jahača. Među njima je bio i legendarni Hu Lob, koji je 2004. godine postao prvi čovek koji je pobedio konja u ovoj trci i zaradio tom prilikom 25.000 funti. Samo je još jedan čovek pobedio u ovoj trci, a to je bio Florijan Holzinger 2007. godine.



Foto: Facebook

Staza je duga 37 kilometara, puna je uspona i možete je trčati solo ili u tročlanim ekipama. Atmosfera na cilju je bila, kao i tokom cele trke, prijateljska i vesela i sve je više podsećalo na seoski vašar nego na sportski događaj. Ipak, trci se pristupilo profesionalno i Džonatan Albon je završio trku za 2 sata i 42 minuta, ali konj Leo i jahač Džef Alen su bili brži za 20 minuta.
Ovo je zaista prvoklasna kros kantri trka, kombinovana sa malo velške ekscentričnosti i gostoljubivosti i sa dodatkom uzbuđenja jer se, sa vremena na vreme, morate baciti u žbunje ili jarak kako biste izbegli da vas konj pregazi.


(theguardian.com)

I Velšani konja za trku imaju!



Hlanortid Vels, gradić u Velsu, sa populacijom od 600 stanovnika, već više od 30 godina domaćin je jedne neverovatne manifestacije. Naime, u njemu se svake godine održava maraton „Čovek protiv konja“. U ovom nesvakidašnjem maratonu čovek pokušava da stigne na cilj pre konja, zaobilazeći pritom razne prepreke.

Ideja za ovakav događaj nastala je u jednom baru, kao rezultat opklade. Dva čoveka su se prepirala o tome da li čovek i konj imaju jednake šanse da pobede u trci, ako se trkaju na duge staze. Jedan je tvrdio da čovek nema šanse, dok je drugi vatreno zastupao ideju da čovek itekako može da pobedi. Gordon Grin je u prolazu čuo razgovor i odlučio da napravi javni događaj na kom bi u praksi proverio ko je od njih dvojice u pravu. Ispostavilo se da je to odličan marketinški trik,kako za organizatora, tako i za sam grad koji je na ovaj način dobio na popularnosti i prerastao u svojevrsnu turističku atrakciju.


Pravila su sledeća : čovek može da trči sam ili u timu od troje ljudi. Takmiče se pripadnici oba pola. Staza je dugačka 35 km i na njoj se nalaze brojne prepreke. Takmičari trče kroz šumu, po putevima i brdima. Nije im nimalo lako, budući da moraju da prelaze potoke, močvare i reke.Teren sa kojim se susreću je raznovrstan, od asfaltiranih puteva do blatnjavih staza. Nema prepreka koje su postavili ljudi, ali za to se pobrinula priroda. Prirodne prepreke se javljaju u vidu jama, oborenih stabala, neravnog terena.

Ljudi sa startne linije polaze 15 minuta pre konja, a konji u toku trke moraju da prođu kroz brz veterinarski pregled, baš poput pit-stopa na auto-trkama.

Nagrada je 1980. godine iznosila 1000 funti, da bi svake godine rasla za istu svotu novca, sve dok čovek ne pobedi.

Do sada, čovek je pobedio tri puta : 1989, 2004. i 2007. Najviše prijavljenih takmičara, 500 trkača i 40 konja, učestvovalo je 2004. godine. Tada je trijumfovao Hu Lob, koji je liniju cilja prešao posle iscrpljujućih 2 sata, 5 minuta i 19 sekundi i tako osvojio 25000 funti. Lob je poručio da će od tih para kupiti dobre patike za trčanje. Florijan Holzinger je pobedio 2007. godine i otada konji nisu poraženi. Organizator maratona, Bob Grino je izjavio da ne veruje da će čovek uspeti opet da pobedi konja, jer planira da oteža trku naredne godine.



Hu Lob sa poraženim konjem

Takmičari koji su istrčali ovaj neobični maraton, kažu da on predstavlja nezaboravno iskustvo.
„Ovo je zaista prvoklasna kros-kantri trka, kombinovana sa malo velške ekscentričnosti i gostoprimstva i sa dodatnim uzbuđenjem, jer se povremeno morate baciti u žbunje ili jarak kako biste izbegli da vas konj pregazi”, rekao je Alfi-Pir Hajgins (The Guardian).

Entuzijasti se raduju narednom maratonu koji će se održati u junu 2015. i nadaju se da će ovog puta ipak upeti da pobede hitre konje.


sportindeks.