Havaji (engl. Hawaii, havajski Moku‘āina o Hawai‘i) su američka savezna država. U sastav Sjedinjenih Američkih Država primljeni su 21. avgusta 1959. kao poslednja pedeseta članica. Jedina je američka savezna država koju isključivo čine ostrva. Havaji su arhipelag u centralnom delu Pacifika, jugozapadno od kontinentalnog dela SAD, jugoistočno od Japana i severoistočno od Australije.
Prirodne lepote, topla tropska klima, bistro more i talasi, i aktivni vulkani čine Havaje popularnim odredištem za turiste, surfere, biologe i vulkanologe. S obzirom da su smešteni u centralnom Pacifiku na Havajima je prisutan uticaj kako severne Amerike tako i Azije, kao i sopstvene domorodačke kulture. Havaji imaju više od milion stalnih stanovnika, kao i dosta turista i pripadnika Vojske SAD. Glavni grad Havaja je Honolulu koji se nalazi na ostrvu Oahu. Havaji obuhvataju praktično ceo vulkanski Lanac havajskih ostrva koji se sastoji od stotina ostrva u rasponu od 2.400 kilometara. Na jugoistočnom kraju arhipelaga se nalazi osam tzv. glavnih ostrva Nijhau, Kauaj, Oahu, Molokaj, Lanaj, Kaholave, Maui i Havaji. Ostrvo Havaji je daleko najveće i često se naziva „Veliko ostrvo“ da ne bi bilo pobrkano sa saveznom državom. Arhipelag je deo Polinezije.
Posle Aljaske, Floride i Kalifornije, Havaji imaju po dužini četvrtu obalu među američkim saveznim državama, koja se prostire u dužini od približno 1.200 kilometara.
Havaji su pored Arizone jedina savezna država koja ne primenjuje letnje računanje vremena.
Topografija
Havaji su najjužnija američka savezna država i druga najzapadnija savezna država posle Aljaske. Havaji i Aljaska su jedine savezne države koje se ne graniče sa nekom drugom saveznom državom.
Havaji se od drugih saveznih država SAD razlikuju u sledećim stvarima:
geografski se ne nalaze u severnoj Americi;
na njima se uzgaja kafa;
u potpunosti su okruženi vodom;
u potpunosti su arhipelag;
imaju kraljevsku palatu;
nijedan deo granice se ne poklapa sa linijama geografske širine i dužine.
Najviša planina na Havajima je Mauna Kea čiji je najviši vrh visok 4.204 metara Osam glavnih ostrva, Havaji, Maui, Oahu, Kaholave, Lanaj, Molokaj, Kauaj i Nijahau, okružuje veći broj manjih ostrva. Severozapadna havajska ostrva su grupa od devet malih ostrva, koja se pružaju od ostrva Nihoa do atola Kure. Ona predstavljaju ostatke nekadašnjih znatno većih planina vulkanskog porekla. Takođe tamo se nalazi više od 100 hridi i ostrvaca, kao što je Molokini, koja su ili vulkanskog porekla ili su nastala erozijom
Udaljenost Havaja od drugih kontinenata je uslovila da život na ova ostrva dođe na tri načina: putem vetra, talasima, pomoću ptica, insekata i svega drugog što je došlo s njima. Izolovanost i raznoliki krajolik (velike nadmorske visine, tropska klima) proizveli su ogroman broj endemskih biljnih i životinjskih vrsta. Za Havaje je karakteristično da imaju više ugroženih vrsta biljaka i životinja nego bilo koja savezna država, takođe imaju i najveći procenat izumrlih endemskih vrsta u SAD.
Klima
Havaji imaju tropsku klimu, s tim da temperatura i vlažnost vazduha nisu toliko ekstremni zbog praktično stalnog delovanja pasata iz pravca istoka.
Najviše dnevne temperature tokom leta se kreću oko 31°C a noćne temperature oko 24°C. Tokom zime najviše dnevne su oko 28°C a noćne oko 18°C.
Iako tropske krajeve ne karakterišu snežne padavine na planinama Mauna Kea i Mauna Loa sneg se može naći na visinama od 4.205 metara tokom zimskih meseci. Sneg retko pada na Haleakali. Planina Vajaleale, na ostrvu Kauaj, je sa godišnjom količinom od 1.170 centimetara padavina na drugom mestu u svetu. Veći deo Havaja ima samo dva perioda: suvi period od maja do oktobra i kišni period od oktobra do aprila
Kultura
Kultura je izuzetna zanimljiva i privlači pažnju turista, a među predmetima se posebno ističu oni napravljeni od polumekog drveta zvanog Mya-Ma. To su uglavnom muzički instrumenti, različite posude, oruđe i oružje. Takođe čuven je trbušni ples koji se izvodi uz pratnju muzike izvedene Mya-Ma instrumentima. Za njega starije generacije Havajčana pričaju da je to ples koji održava zdravlje zbog pokretanja tela kojim se masira snažno trbušna duplja i samim tim obezbjeđuje savršeno, zdravlje. Na Havajima je mnogo veća primena alternativne medicine nego što je to slučaj na zapadu, a Havajčani uobičajeno upražnjavaju svoju havajsku alternativnu medicinu. Čuvaju svoj jezik, kulturu i običaje, i doprinose očuvanju šarenolikog Havajskog kulturnog života.
Turizam
Zbog razvijenog turizma stanovništvo se bavi isljučivo turizmom i ugostiteljstvom. Zanimljivo je da ne postoji bela kuga i da se stanovništvo stalno povećava. Havajčani imaju za jedan od svojih nacionalnih sportova zanimljivo, Sumo rvanje. Temperature su tokom godine konstantno visoke, s tim što je leti temperatura 32 celzijusa a zimi preko 40 celzijusa što ovo predivno ostrvo čini najpogodnijim za posećivanje zimi. Osrvo je tokom proteklih 100 godina nateralo, zbog svojih mnogobrojnih pogodnosti, invenstitore naručito iz Sjedinjenih država da ulože ogromne svote novca u njegov razvoj.
Havaji su takođe stalno poprište surferskih takmičenja, i u tu svrhu je namenjena čuvena Vaikiki plaža, jedna od najlepših plaža na svetu. Nastala je prirodnim putem ali je kasnije dograđivna zbog ogromne navale turista. Oko plaže izgrađeni su lanci hotela, Hilton, Hajat i drugi. Na njoj se održavaju čuvena surf takmičenja i tokom cele godine turisti su u mogućnosti da gledaju bravure surf majstora.
Havajska obala je cenjena od strane surfera zbog visokih talasa koji ponekad dostižu i visinu od 8 metara ali to je i mač sa dve oštrice zato što talasi znaju da opustoše obalu, naročito udruženi sa čestim uraganima.
wikipedija