Rubens

RUBENS I SUPRUGE IZABELA I HELENA


Peter Paul Rubens (1577-1640) bio je flamanski umetnik baroka, jedan od najvećih majstora baroknog stila koji je sjedinio najbolje tradicije severnog i italijanskog slikarstva. Procenjuje se da je iza njega ostalo oko 3.000 slika, delimično zahvaljujući članovima njegove radionice. Rubens je vladao sa dosta jezika, bio je veliki humanista i dobar diplomata. Živeo je najviše u Antverpenu, ali je radio i u Francuskoj i Španiji. Rubens se 1609. venčao s devojkom po imenu ISABELLA BRANT, ćerkom advokata Jana Branta, jednog od sekretara Antverpena. Ubrzo nakon venčanja, on je portretirao sebe i svoju nevestu, ruku pod ruku, u senci živice. Na tom čuvenom platnu (gore levo na slici), 32-godišnji Rubens se predstavlja zajedno sa svojom mladom ženom Isabellom, elegantno viteški odeven, obuzet srećom nakon tek sklopljenog braka. Par sedi u hladovini kao da posle kratke šetnje uživa u osećanju međusobne ljubavi. On, sada oženjeni vlastelin, sedi s nogama na balustradi i drži desnu ruku ruku svoje supruge, koja sedi pored njega malo niže. Svako od njih se blago naginje ka drugom. Ona, iako nešto niža u kompoziciji, ljubazno uzima njegovu ruku, bacajući spokojni i prijateljski pogled na posmatrača. Rubens je prikazan kako gleda u nas posmatrače sa visine, izraz lica mu je miran i kontemplativan. I muškarac i žena vidno su svesni onoga što im se upravo događa u mladom braku. Rubens na ovoj slici sumira svoje individualno, porodično i umetničko blaženstvo.
Izuzetno bogato Rubensovo delo zastupljeno je u bogatstvu motiva: aktovi i mitološke teme, teme iz lova kao i mrtve prirode u kojima se očituje tradicija flamanske umetnosti i predstavlja najautentičnije izraze svoga vremena. Njegov stil naglašava pokret, boju i senzualnost. Rubens je nazivan "slikarem tela" nasuprot Rembrantu koji je nazivan "slikarem duše". Malo je umetnika u istoriji umetnosti koji su bili tako čuveni i uticajni u svom vremenu poput Rubensa.
U XVI veku, Antverpen u Flandriji (danas Belgiji), bio je veliki i bogat poslovni centar zbog svoje važne luke, gde je stizala roba iz celog sveta. Zarađeni novac trošio se brzo sa lakoćom i velikom radošću, ne samo na zabavu, već i na kulturu, umetnost. Slikarstvo u Antverpenu redovno je pratilo trendove renesanse.
Rubens je rođen u Siegenu, Nemačka. Njegov otac i majka su kao kalvinisti pobegli iz Antwerpena u Keln 1568. nakon pojačanih vjerskih previranja i progona protestanata za vrijeme španske vladavine Holandijom. Otac Jan Rubens je postao pravni savetnik (i ljubavnik) Anne Saske, druge žene Williama I, te se doselio u njen dvor u Siegenu 1570. Dvije godine nakon očeve smrti 1589, Rubens se s majkom vratio u Antwerpen gdje je primljen u katoličku školu, gde je dobio humanističko obrazovanje, učio latinski i klasičnu literaturu. S četrnaest godina započeo je umjetničku naobrazbu kod ponajboljih gradskih slikara tog doba. Kad je odrastao u naočitog mladića, Rubens je 1600. otputovao u Italiju, najprije u Veneciju, gdje je vidio djela Tiziana, Veronesea i Tintoretta prije no što se smjestio u Mantovi na dvoru vojvode Vincenza I Gonzage. Talijanski majstori su imali su direktan uticaj na Rubensovo slikarstvo. Rubens je putovao i u Španiju u diplomatskoj misiji 1603. gde je video bogatu kolekciju Rafaelovih i Tizianovih dela koje je skupio kralj Filip II. Ovo je bilo prvo njegovo putovanje, od mnogih u karijeri, na kojima je kombinirao umjetnost i diplomaciju.
Od 1604. proveo je četiri godine u Mantovi, Genovi i Rimu gdje je naslikao brojne portrete na osobit način. Utjecaj Italije na Rubensa bio je izniman. Pored umjetničkih utjecaja, Rubens se nastavio dopisivati s talijanskim prijateljima cijeli svoj život; čak se i potpisivao kao Pietro Paolo Rubens i često govorio o povratku na poluotok – želja koja mu se nije ostvarila.
Čuvši za majčinu bolest 1608., Rubens se uputio nazad u Antwerpen, no majka mu je umrla prije njegova dolaska. U oktobru iste godine Rubens je postavljen za dvorskog slikara austrijskog vojvode Alberta, upravitelja holandskih pokrajina. Dozvoljeno mu je da svoj studio iz dvora u Bruxellessu preseli u Antwerpen. S vojvotkinjom Isabellom ostao je u dobrim odnosima sve do njene smrti 1633., ne samo kao njen slikar nego i veleposlanik. Još je više učvrstio veze s zavičajnim Antverpom 1609., oženivši Isabellu Brandt (1591-1626), najstariju kćerku važnog gradskog zvaničnika, Jana Brandta.
ISABELLA Brant i Rubens venčali su se 1609. u opatiji Sv. Mihaila u Antverpenu. Imali su troje dece: Clara, Nicolaas (kasnije Lord of Rameien) i Albert. Ali porodična sreća nije dugo trajala, Isabella je imala 34 godine kada je umrla od kuge.
Godine 1610., Rubens se preselio u novu kuću s ateljeom koji je sam dizajnirao u maniri talijanskih vila. Danas poznata kao Rubenshuis muzej u centru Antwerpena, njemu je služila kao radionica, ali i kao škola za njegove učenike i galerija za njegovu osobnu kolekciju umjetnina i knjiga koja je bila najveća u Antwerpenu.
Godine 1621, kraljica Francuske, Marija de' Medici naručila je od Rubensa dvije velike alegorijske slike za Luxemburšku palatu u Parizu, koje su trebale slaviti njezin život i njezina muža Henrika IV.
Po isteku Dvanaestogodišnjeg primirja 1621. godine, Španjolski Habsburgovci su povjerili Rubensu više diplomatskih misija i on je bio veoma aktivan do 1630. Kretao se od Engleskog do Španjolskog dvora u pokušajima da postigne mir između dve države. U tom razdoblju dvaput je primio vitešku titulu, najprije od kralja Filipa IV Španjolskog 1624., a potom i od kralja Karla I Engleskog 1630. Primio je i počasnu titulu majstora umjetnosti sveučilišta u Cambridgeu 1629.
Rubens je proveo nekoliko mjeseci u Madridu od 1628-1629. gdje je pored svoje diplomatske misije naslikao i nekoliko važnih djela za kralja. Tu se sprijateljio sa slikarom Velazquezom, te su njih dvojica planirali skupa otputovati u Italiju, ali Rubens se morao vratiti u Antwerpen.
Napravio je i izlet do Londona, gdje je ostao do 1630. i naslikao jednu od najvažnijih slika ovog perioda - Alegorija Mira i Rata. Ona oslikava umjetnikovo snažno zalaganje za mir, a poklonjena je engleskom kralju Karlu I.
Rubens je posljednju deceniju proveo u Antwerpenu i okolici. Četiri godine nakon smrti supruge Isabelle, 53-godišnji slikar oženio je 16-godišnju Hélène Fourment (1614-1673). Helena je bila najmlađe dete bogatog trgovca svile i tepiha u Antverpu. Helenin brat Daniel bio je muž Izabeline sestre. Helena je po priči bila veoma lepa, guverner Holandije je rekao da je ona "nesumnjivo najljepša žena koja se ovde može vidjeti", a pjesnik Gevartius , prijatelj Rubensa, hvalio je "Helen iz Antverpena, čija lepota daleko prevazilazi lepotu Helene iz Troje."
Hélèna je inspirirala pozamašne figure na mnogo Rubensovih slika 1630-tih. I u kasnijim radovima koje je slikao za španjolski dvor, umjetnikovu mladu ženu su prepoznali na slikama.
Godine 1635, Rubens je kupio imanje izvan Antwerpena, dvorac de Steen gdje je proveo mnogo svog vremena slikajući pejzaže koji odražavaju njegov kasni stil.
Rubens je preminuo od gihta 1640. Sahranjen je u crkvi sv. Jakova u Antwerpenu. Ostavio je za sobom osmoro dece, tri s Isabellom i petoro s Hélènom; njegovo najmlađe dijete je rođeno osam mjeseci nakon njegove smrti.
Helena je umrla u Briselu 1673. godine. Sahranjena je zajedno sa suprugom Rubensom, djecom i roditeljima u crkvi Sv. Jakova u Antverpu.
(nakon smrti Rubensa, Helena je započela vezu sa aldermanom Antverpa, koji je kasnije postao prvi grof Bergeika. 1644. rođen je njihov prvi sin. Grof je umro je tokom diplomatske misije u Tuluzu u 1681)

[You must be registered and logged in to see this image.]