Ципеле посебно обликоване за лево и десно стопало, нису постојале пре 1800. године.
Razmisli dva puta pre nego što otvoriš usta [You must be registered and logged in to see this image.]
Gost
Gost
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Sub 8 Nov - 20:38
Istorija male crne haljine
Nema žene koja u njoj ne izgleda savršeno, svaka ima svoju najdražu. Savršen je lek za sve dane kada nam se pored punog ormara čini da nemamo što obući, a njena popularnost je tolika da ju prihvatamo zdravo za gotovo. Ali i nju je neko morao da izmisli, zar ne?
Sve je počelo 1920-ih, kada se svet nakon šoka Prvog svetskog rata promenio u ekonomskom, društvenom i psihološkom smislu. Ovaj period ljudske istorije slavio je slobodu i obilje. Žene su dobile pravo glasa i pravo na polaganje vozačkog ispita. Svet je bio pun novih mogućnosti za žene toga doba, ali odeća koja ih je sputavala tražila je promene: cipele su dobile remen oko gležnja, kose i suknje su bile sve kraće. Ženske noge, dekolte i ruke nisu se više smatrali sramotnima.
Upravo u tim godinama, modna revolucionarka, Gabrielle „Coco" Chanel je upisala svoje ime u modnu istoriju. Chanel je malu crnu haljinu prvi put predstavila 1926. Jednostavna i sexy, iako u boji koja se dotad nosila samo za vreme žalovanja, ta haljina bez rukava, dužine malo iznad kolena bila je majka svih malih crnih haljina koje danas nosimo. A samo tri decenije ranije 1884. portret gospođe iz visokog društva Virginie Gautreau (poznat još i kao Portret Gospođice X), koji je umetnik John Singer Sargent nacrtao, a na kom su tanke bretele crne haljine otkrvale višak kože, šokirao je društvo u Parizu toliko da je siroti John morao pobeći u Veliku Britaniju. Ispostavilo se da golišava ramena nisu prestavljala ni upola problem kao crna haljina. [You must be registered and logged in to see this image.] Vojvotkinja od Vindzora, Wallis Simpson, imala je nekoliko malih crnih haljina u svom ormanu i često govorila kako „kada imate dobru crnu haljinu, ništa drugo vam nije potrebno“. [You must be registered and logged in to see this image.] Mala crna haljina je svoju najpoznatiju ekranizaciju doživela kod Audrey Hepburn u filmu Doručak kod Tifanija. Ova Givenchy haljina je 2006. prodata na aukciji za čak 765.000 dolara jednom anonimnom kupcu. [You must be registered and logged in to see this image.] Mnogi će reći da je mala crna haljina imala svoje modifikacije kao što je bila ona koju je Elisabeth Hurley nosila na premijeri filma Četiri venčanja i sahrana ili Catherine Deneuve u filmu Belle du Jour, ali obzirom da je ovde izgubljena njena najveća vrednost – jednostavnost, mnogi će poreći da je mala crna haljina bilo koja haljina koja na sebi ima bilo šta sem crne boje. [You must be registered and logged in to see this image.] Zato je redizajn i davanje ličnog pečata maloj crnoj haljini, aktuelnoj već 90 godina, jedan od najzahtevnijih zadataka koji svaki dizajner koji želi klasičan komad u svojoj kolekciji stavlja pred sebe. Mala crna haljina dobila je i svoju mirisnu verziju kada je 2009. modna kuća Guerlain malu crnu haljinu pretvorila u parfem Le Petit Robe Noire. [You must be registered and logged in to see this image.] Stil Coco Chanel činio je bazu za žensku modu dvadesetog veka, a koliko je revolucionarna mala crna haljina bila, svedoči činjenica da ju je Vogue proglasio „modnim Fordom T". Iako uvek ista, ova haljina može biti interpretirana na hiljadu načina, zavisno kako ju kombinujete. [You must be registered and logged in to see this image.] Izvor :Net
Gost
Gost
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Čet 20 Nov - 12:49
Moda od 1930 – 1940.
Treća decenija XX veka se završila velikom ekonomskom krizom 1929. godine. «Lude dvadesete» su grubo prekinute i ulazi se u mnogo konzervativniji period, koji je obeležilo rađanje i širenje fašizma. [You must be registered and logged in to see this image.] Promena siluete tokom godina.
Ženski kostim Suknje se produžavaju do ispod polovine listova, za dan, a do gležnjeva ili zemlje, za veče. Struk se vraća na svoje mesto, a ženske obline se ponovo vraćaju u modu. Ideal ženske lepote je sada dugo i mršavo telo, postavljeno na još duže noge. Uzori u odevanju postaju holivudske zvezde, poput Marlen Ditrih i Grete Garbo. Haljine i suknje za dan su jednostavnog kroja. Česte su falte ili koso krojeni delovi koji suknjama daju lepršavost, a istovremeno prate formu tela. Struk je, gotovo obavezno, naglašen kaišem. Vratni uzrezi su raznovrsni, a vraćaju se i rukavi, koji krajem decenije počinju da se sve više nabiraju. Večernje haljine imaju ekstremno duboke izreze na leđima, često do struka. [You must be registered and logged in to see this image.] Decenija se završava proširenim ramenima, sa nabranim rukavima i/ili naramenicama, pa su haljine nekad šire u ramenima, nego u bokovima. Haljine za popodne i veče su obično nošene sa malim kepom (kratkom pelerinom). Bolero je, takođe, jako popularan. [You must be registered and logged in to see this image.]
Gost
Gost
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Čet 20 Nov - 12:56
Mali, kloš, šeširi nestaju iz upotrebe a zamenjuju ih šeširi nakrivljeni na jednu stranu,najrazličitijih oblika, dizajniranih često pod uticajem nadrealista. Kosa je sada duža, ali se češlja uz glavu i pada na ramena u blagim talasima. Cipele imaju umereno zaobljen vrh i visoke potpetice, kako bi noge izgledale duže. [You must be registered and logged in to see this image.] U slobodno vreme je izuzetno moderno kupanje i sunčanje. Ulazi u modu preplanulost, što dovodi do velikih promena u izgledu kupaćih kostima. Oni više nisu onako zatvoreni kao što su bili i počinju da liče na današnje. Kostimi su se obično šili od platna ili su bili pleteni od konca. Pantalone širokih nogavica, takođe, postaju opšteprihvaćeni deo ženske garderobe za letovanje i šetnju pored mora. [You must be registered and logged in to see this image.] Kreator koji najbolje izražava duh perioda je Elza Skjapareli. Bliska avangardi i nadrealizmu, postala je poznata po svojim originalnim i ekstravagantnim modelima i neuobičajenim, slobodnim kombinacijama boja. Čuven je šešir u obliku cipele koji je za njenu kolekciju dizajnirao Salvador Dali [You must be registered and logged in to see this image.] Muški kostim Posledice Velike depresije vide se i u muškoj modi, pre svega u bojama, koje postaju prigušenije i tamnije. Sakoi imaju tzv. „drapirani“ kroj. Šiveni su od mekih materijala, sa blago proširenim ramenima i naglašenim strukom. Pantalone do sredine 1930-ih imaju široke nogavice, koje se u drugoj polovini decenije sužavaju [You must be registered and logged in to see this image.] U letnjem periodu se u večernjim prilikama nose kratki (do struka) sakoi, sa jednoredim ili dvoredim kopčanjem, po uzoru na formalnu odeću britanskih ofocira u tropskim zemljama. Najpopularniji tip šešira je fedora, a u večernjim prilikama se još uvek nosi cilindar. [You must be registered and logged in to see this image.] Izvor:Moda nekad i sad
katarina
MODERATOR
Poruka : 74915
Učlanjen : 06.06.2011
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Sre 4 Feb - 13:16
Manekenstvo je danas jedan od najplaćenijih poslova. Do 19. veka i prvog pojavljivanja živih modela u modnom izražavanju, dizajneri su svoje kreacije morali da prikazuju na lutkama. Tako je sve bilo jeftinije, ali i manje zabavno.
Razmisli dva puta pre nego što otvoriš usta [You must be registered and logged in to see this image.]
katarina
MODERATOR
Poruka : 74915
Učlanjen : 06.06.2011
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Sre 4 Feb - 13:22
Nastale su u Njujorku i to tako što je gradonačelnik Fijorelo la Gvardia bio šokiran kada je shvatio da plesačice u predstavi nemaju donje rublje, pa je naredio da se sašiju male gaćice kako bi im sakrile golotinju.
Razmisli dva puta pre nego što otvoriš usta [You must be registered and logged in to see this image.]
katarina
MODERATOR
Poruka : 74915
Učlanjen : 06.06.2011
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Sre 4 Feb - 13:24
Žene su nekada volele da izgledaju kao da su u drugom stanju, ali situacija se danas potpuno preokrenula. One su čak nosile jastuke ispod odeće da imitirale trudnoću.
Razmisli dva puta pre nego što otvoriš usta [You must be registered and logged in to see this image.]
wild filly
ADMIN
Poruka : 85778
Lokacija : divljina
Učlanjen : 28.03.2011
Raspoloženje : uvek extra
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Čet 14 Maj - 21:41
KONAČNO SMO OTKRILI: Čemu služi mali džep na famerkama
Da li ste znali zašto kod mnogih teksas farmerki, a i drugih pantalona, često postoji jedan mali džep, unutar velikog, s desne strane?
vojevremeno je Stiv Džobs napravio šalu da je mali džep napravljen da u njega stane ajpod. Međutim, s obzirom na to da džep postoji mnogo prije pojave tog gedžeta, pitanje je ostalo bez odgovora.
Tako je bilo sve dok neko nije pronašao zanimljivu izjavu osnivača kompanije, Levija Štrausa.
Čuveni džepić na farmerkama napravljen je krajem 19. veka iz sledećeg razloga: tokom zlatne groznice, kauboji su džepne satove nosili po prslucima i tako ih oštećivali ili gubili.
Tada je proizvođač najčuvenijih farmerki dodao manji džep unutar standardnog, kako bi kauboji imali gde da smeste sat.
Naslov: Kostimografija ( Odeća kroz vekove ) Sub 23 Maj - 20:28
Kostimografija je disciplina crtanja i kreiranja kostima za potrebe filma, pozorišne predstave i ostalih scenskih umetnosti.
Kostimograf bi trebao biti vrstan poznavatelj stilova i načina oblačenja u različitim razdobljima. On crta kostime za pozorište ili film te nadgleda njihovu izradu.
- prati liniju i geometrijske oblike - Analiza proporcije ljudskog tela - Tehnike senčenja - Boja i valer - Detaljna razrada crtanja figure (noge, ruke, glava, lice, kosa…) – Figura u pokretu – Modni crtež kroz istoriju kostima – Elementi dizajna, kompozicija i stilizacija – Modni kolaž – Skiciranje odevnih predmeta na figuri – Crtanje modnih detalja (tašne, obuća, šeširi…) – Izrada šablona za brzo skiciranje – Crtanje tekstilnih materijala – nabori, šare, teksture – Pojam linije u odnosu na telo – Studija siluete – Stilizacija figure – Stilizacija i geometrizacija oblika i motiva - Ornament i razvoj tekstilne šare i ostalo... Danas,dizajneri i kostimografi uskladjuju svoje likovne,kreativne i tehničke sposobnosti i veštine potrebne za površinsko i plastično oblikovanje tekstilnog medija.Elemenate likovnog izražavanja i principe komponovanja oblikuju u estetski vrednu kreaciju.
Odeća Egipćana vekovima je ostala nepromenjena. Oni su bili majstori u prerađivanju lana, koji je uzgajan na poljima oko Nila. Njihove tkanine su bile često transparentne i veoma fine (jedna od tkanina pronađenih u Tutankamonovoj grobnici ima preko sto niti potke u jednom centimetru ). S obzirom na toplu klimu, odeća nije imala ulogu zaštite, već ukrasa tela. Visoki staleži su nosili prozračne tkanine, a niži nešto punije i grublje. Tkanina je često bila plisirana.
Egipćani su beloj boji pripisivali sveti karakter i smatrali su da nošenjem bele odeće najbolje pokazuju svoju nadmoć nad šareno odevenim azijskim narodima. Ukrasi su bili vezeni bojenim koncem. Kod širokih slojeva glavna karakteristika odeće je jednostavnost oblika. Najveća raskoš u odevanju je vladala u vreme Novog Carstva. Egipatski kostim oba pola je bio ekstremno oskudan, a deca i robovi su u početku dinastičkog perioda išli potpuno nagi. Najstarija muška odeća je nabedrenik ili šenti. To je bila traka od platna, omotana oko bedara, sa jednim krajem zadenutim u struku i drugim puštenim da slobodno pada sa prednje strane. Nosile su ga sve klase, ali je faraonski bio od finijeg platna i često plisiran. Dužina nabedrenika i njihov broj (jer su se mogli nositi jedan preko drugog) su označavali društveni položaj. Dugački nabedrenik od pazuha do gležnjeva zvao se sindon. Nosio se preko dva kraća nabedrenika i sreće se samo kod bogatih ljudi.
Tokom vladavine Tutmozisa IV (1425-1405. p.n.e.) šenti je zamenjen suknjom, koju je u struku pridržavao ukrasni kaiš sa klinastom, ukrašenom keceljom. U isto vreme se pojavila i tunika kratkih rukava, čija dužina varira od kolena do gležnjeva. Faraoni nose potpuno providnu tuniku, a trgovci i srednja klasa puniju, neprozirnu. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Ženski kostim je, kao i muški, bio naglašeno oskudan, sa tendencijom da obavije telo, a ne da ga sakrije. Robinje i igračice su najčešće bile nage ili u suknjama na preklop. Žene visokog roda nose dugu haljinu – kalaziris. Kalaziris je najčešće bio od fino nabrane, providne lanene tkanine. On je bio ravan, pripijen uz telo i mogao je biti sa ili bez rukava. Žene su ga često prosecale sa strane da im ne bi smetao pri radu.
Još jedna karakteristična forma je bila duga suknja, od ispod grudi do gležnjeva. Ova suknja se držala na ramenima pomoću dva široka tregera, nalik na današnje kecelja-haljine. Tregeri su se mogli spuštati ravno sa ramena, preko grudi, ili u «V», ostavljajući grudi otkrivene.
Obuća se sastojala od sandala ispletenih od palminog lišća ili papirusa, sa kaiševima preko risa i između prstiju (nalik na današmje japanke). Nekada su vrhovi bili toliko dugi da su morali da se zavrnu na gore, prema risu, da ne bi smetali pri hodu. Obuću nose, u početku, uglavnom velikodostojnici i bogatiji. Sveštenici nisu nosili kožne sandale zbog kulta životinja. Iz istog razloga oni nisu nosili ni vunene tkanine.
Kape koje su nošene među običnim građanima su, uglavnom, bile od tankog filca i pratile su oblik glave. Vrlo je popularan bio i klaft – marama koja se vezivala u razne shematske oblike i često je prikazana i na portretima vladara.
Frizuri je bila posvećena posebna pažnja. Prema nekim podacima, Egipćani su brijali glave zbog vrućine, ali i iz higijenskih razloga, i onda stavljali filcane kape, ponekad sa ofarbanim vunenim uvojcima. Žene nose dugu kosu, često sa šiškama. Površina kose je često bila pokrivena tankim pletenicama ili ukrašena perlicama nanizanim na pramenje kose. Žene visokog roda nosile su debele pramenove ispred ušiju, kao oznaku staleža. Često su princeze koje su po poreklu bile iznad svojih muževa nosile veštačku bradu.
Nakit je bio veoma omiljen kod Egipćana: ukosnice, češljevi, prstenje, naušnice, razne vrste narukvica… Najčešći motiv ukrasa su bili skarabej i lotosov cvet. Raskošne okovratnike, koje često viđamo na crtežima i skulpturama, u početku su smeli da nose samo pripadnici visokih slojeva, a u Novom Carstvu su u opštoj upotrebi, čak se po zakonu Egipćanin nije smeo sahraniti bez okovratnika. Okovratnik je bio sastavljen od perli, komada stakla i poludragog kamenja. Odeća i nakit su ukrašavani simboličnim znacima: krst sa alkom (ankh) . simbol života, krug sa rogovima – simbol sveta i mesečevih mena itd.
Šminka je jaka i karakteristična. Oči se uokviruju kajalom, koriste se senke za oči i ruž. Bojili su se nokti i kosa. Crvena boja za nokte i usta je bila rezervisana za kraljice. I muškarci se šminkaju.
Odelo faraona sastoji se od nabedrenika, ogrtača (haika) i okovratnika. Nabedrenik je bio ukrašen perlama i dragim kamenjem. Prilikom svečanosti za pojas se pričvršćivalavelika trouglasta kecelja od štirkanog platna, ukrašena zlatom i poludragim i dragim kamenjem. Kraljevski ogratač se zakopčava na grudima metalnom kopčom. Psent je kruna koja se sastojala od dve kape: spolja je crvena, manja, a unutra veća, bela, u obliku kegle. Ova kruna je nastala spajanjem kruna Gornjeg i Donjeg Egipta i simbol je ujedinjenog Egipta. Druga, plava kruna nošena je u borbi. Na prednjem delu krune, iznad čela, uzdiže se glava kobre, ureus, simbol faraonovog božanskog porekla i njegove vlasti nad životom i smrću podanika. Skiptar je bio u obliku glave šakala i završavao se dvostrukom viljuškom. Faraon je nosio veštačku bradu geometrijskog oblika.
Odelo kraljice čine bogati, ukrašeni kalaziris i haik. Osobenost njene nošnje je bio pojas koji se dvaput omotavao oko struka i padao napred u dva kraka. Kapa kraljice je, obično, u obliku jastreba ili ždrala, sastavljena od zlatnih pločica. Skiptar je bio u vidu lotosovog cveta. Kraljica kojoj je bila poverena uprava nad zemljom često je nosila veštačku bradu.
Korišćene ilustracije iz knjige “Antički egipatki, asirski i persijki kostim” (Meri G. Hjuston i Florens S. Hornblauer), “Istorija kostima”(Braun i Šnajder) i slike kostima i ornamenata Alberta Krečmera.
Gost
Gost
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Sub 23 Maj - 20:56
Asirija,Mesopotamija je poznata i kao «kolevka civilizacije». Obuhvatala je doline reka Tigar i Eufrat u Maloj Aziji. Danas je to pustinjsko područje, ali u vreme o kome govorimo (3500. – 331. god.p.n.e.) to je bilo plodno područje zahvaljujući, pre svega, razvijenom sistemu navodnjavanja.
Kostim u Mesopotamiji izučavamo kroz tri perioda, podeljena prema narodima koji u tim periodima dominiraju ovoj oblasti, donoseći promene u odevenju i kulturi uopšte.
Sumerski kostim
U četvrtom i trećem milenijumu pre nove ere postojala su dva odvojena naroda u dolini Tigra i Eufrata: Akađani, na severu, i Sumeri, na jugu. Čini se da su Sumeri dominirali nekoliko vekova, ili barem tokom prve Ur dinastije (oko 2800. – 2600. p.n.e.). To je bio veoma prosvećen narod, ogromnih tehničkih mogućnosti, sposoban za pravljenje složenih mašina i građevina i veoma složenih zlatarskih proizvoda. Njihova moda i običaji su usvojeni širom Mesopotamije. Naše znanje o ovoj civilizaciji zasniva se uglavnom na skulpturama, reljefima i grobnicama u koje su mrtvi polagani sa svojim ličnim stvarima, kako bi im se osigurao prosperitet na onom svetu, što daje bogat izvor informacija naučnicima.
Prva i najuočljivija osobina sumerske odeće je njene jednostavnost.
Osnovna forma i za muškarce i za žene je jednostavna suknja na preklop, duga do gležnjeva. Ova odeća se naziva kaunakes. Muskarci kaunakes najčešće omotavaju oko struka, dok je torzo nag, a žene ovu odeću omotavaju ispod pazuha, često prebacujući jedan kraj preko ramena.
Na statuama i bareljfima su predstavljene suknje sa debelom i nabranom teksturom. Većina stručnjaka smatra da su one bile od ovčjeg krzna, uredno očešljanog i sređenog u pramenove, ali postoji i mišljenje da se ne radi o krznu, već o tkanini ukrašenoj kićankama ili na neki drugi način, stvarajući efekat krljušti. U svakom slučaju, ovakve suknje su bila rezervisana za najviši stalež. Niži slojevi su prikazani u suknjama bez ikakve primetne teksture.
Sumeri su verovetno brijali glave i nosili perike. Kose su bile duge i ukovrdžane, kao i brade. Žene su nosile izuzetno složene frizure sa pletenicama. I muškarci i žene su uokvirivali oči jakom crnom šminkom.
Nakit zauzima izuzetno važno mesto u odevanju i veoma je fine izrade. Nose se ogrlice i narukvice od više niski perli (metalnih, kamenih ili keramičkih), minđuše, prstenje i složeni ukrasi za glavu i kosu. Obuća verovatno nije nošena, ili barem nemamo podataka o njoj. [You must be registered and logged in to see this image.]
Vavilonci i Asirci
U drugoj polovini terćeg milenijuma javlja se vavilonski uticaj u odevanju, iako će Vavilonci preuzeti dominaciju u Mesopotamiji tek nekoliko vekova kasnije. Laki, tkani materijali zamenjuju debelu kožu i valjane tkanine iz prethodnog perioda. Odeća postaje praktičnija i prilagođenija klimatskim uslovima. U početku su tkanine najčešće pravljene od vune. Statue pokazuju da su ove tkanine bile bogato dekorisane i ukrašene resama po rubovima. [You must be registered and logged in to see this image.] Vavilonski streličari Muški kostim je drapiran od pravougaonog komada tkanine koji se obavijao oko tela i jedan kraj se prebacivao preko levog ramena. Slikovne predstave vavilonskih žena su veoma retke, ali se čini da su i one nosile sličan kostim. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.]
S leva na desno: haljina boginje iz ranovavilonskog perioda; svakodnevni muški kostim od treće dinastije; ženski vavilonski kostim (II milenijum p.n.e.)
Kostim vavilonskog vladara Frizure i brade se ne menjaju bitno, a šminka se i dalje koristi. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.]
Privezak sa ogrlice, oko 1600. god. p.n.e. Zidni ukrasi (glazirana cigla)
Oko 1500. p.n.e. promene u kostimu najavljuju dominaciju nove civilizacije – asirske. Ipak, kako i Vavilonci i Asirci naseljavaju područje Mesopotamije u isto vreme (Asirci na severu, a Vavilonci na jugu), ne postoje velike razlike u odevanju. [You must be registered and logged in to see this image.] Asirci Osnovna odeća je duga, krojena tunika kratkih rukava, od bogato ukrašene tkanine. Preko tunike se nosi neka vrsta šala sa resama , takođe bogato ukrašenog. Šal se omotava oko bedara i pričvršćuje širokim opasačem koji obično drži dva bodeža. [You must be registered and logged in to see this image.] Na glavi se nosi visoka, cilindrična kapa. Kosa i brada su dugi i ukovrdžani. [You must be registered and logged in to see this image.] U ovom periodu se prvi put javlja obuća – dotle su svi bili prikazani bosi.
O ženskom kostimu ima malo podataka. Smatra se da je bio nalik na muški, a sve udate žene u javnosti moraju da budu pokrivene velom.. [You must be registered and logged in to see this image.] Između IX i VI veka p.n.e. kostim se može podeliti na ceremonijalni, vojni i lovački, a razlike su posledica funkcionalnih, a ne modnih razloga. [You must be registered and logged in to see this image.] Detalji asirskog nakita [You must be registered and logged in to see this image.] Asirski ornamenti
Persijski kostim
Persijanci preuzimaju dominaciju u Mesopotamiji u VI veku p.n.e, posle kraćeg perioda vladavine Međana. Oni su bili poreklom planinski narod i njihova odeća je zato bila neprikladna za njihovo novo stanište. Zbog toga su oni razvili kostim koji je uključivao i delove međanske, vavilonske i asirske odeće. [You must be registered and logged in to see this image.] Persijski službenici (dinastija Ahemenida) Od Međana su preuzeli tzv. «haljinu časti», koju su u ceremonijalnim prilikama nosili kralj i njegova svita. Ona se sastoji od dva spojena pravougla komada tkanine sa otvorima za glavu i ruke. Širina tkanine formira rukave, a odeća je potpasana u struku. Odeća je dekorisana geometrijskim motivima i rozetama, a dominiraju žuta, smeđa, oker i plava boja. [You must be registered and logged in to see this image.] Dvorski evnuh, Kserkses i kopljonosac [You must be registered and logged in to see this image.] Persijski doprinos kostimu Mesopotamije je krojena odeća koja prati liniju tela. Njima možemo da zahvalimo za prve poznate pantalone i jakne sa našivenim rukavima. Osnovni stil, koji se koristio svakodnevno, sastojao se od uskih pantalona uvučenih u čizme i uske tunike dugih rukava. [You must be registered and logged in to see this image.] Pripadnici persijske elitne jedinice besmrtnka Na nogama se nose cipele ili čizme sa povijenim vrhovima. Frizura je kao asirska, a na glavi se nose različite forme filcanih kapa: zaobljene, frigijske, cilindricne… [You must be registered and logged in to see this image.] 331. godine p.n.e. Aleksandar Makedonski osvaja Vavilon i prekida vladavinu Persijanaca, a kostim poprima grčki uticaj. [You must be registered and logged in to see this image.] Najstariji poznati persijski tepih (oko 500. god. p.n.e.) [You must be registered and logged in to see this image.] Darije III (detalj mozaika „Bitka kod Gaugamele“)
Slike preuzete sa Google Images.
Gost
Gost
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Pet 5 Jun - 12:27
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Pet 5 Jun - 12:33
Oko 1200. godine p.n.e. dorski osvajači prodrli su u Grčku iz Ilirije, na istočnoj obali Jadrana, i doveli do pada mikenske civilizacije. Sledeća četiri veka poznata su pod nazivom «mračno doba Grčke».
Period je počeo sa civilizacijom ljudi obučenih u zvonaste suknje i uske grudnjake, a završio se ljudima u drapiranoj odeći, sličnoj onoj u Egiptu i Mesopotamiji.
Iz škrtih informacija koje imamo o ovom periodu, čini se da su ova dva stila postojala uporedo izvesno vreme, dok drapirani kostim nije konačno prevagnuo i razvio se u kostim koji mi danas povezujemo sa Grčkom i Rimom.
Od VII veka p.n.e. na dalje imamo veliku količinu materijala iz koga crpemo informacije. Grci su bili među najboljim eksponentima figurativne skulpture. Nikad ranije kostim nije bio prikazan sa toliko puno pažnje i preciznosti. Statue, zajedno sa nebrojeno mnogo oslikanih posuda, daju istoričarima jedinstvenu slikanu istoriju razvoja nacije i njene mode. Ovome treba dodati neprocenjiv doprinos pisane reči. Veliki grčki istoričari, poput Herodota, dali su nam detaljne opise promena u modi i socijalnog značaja kostima i dodataka.
Helenska kultura pojavila se u IX veku p.n.e., cvetala u V i IV veku p.n.e., a propala 146. godine p.n.e., kada je Grčka postala rimska kolonija. Radi lakšeg proučavanja, razvoj grčkog kostima pratimo kroz četiri epohe:
U grčkom kostimu reflektuju se sve one karakteristike grčkog sveta koje su ga činile drugačijim od dotadašnjih civilizacija: sloboda, ljubav prema lepom i racionalnom. Grci poznaju šivenje, premda je kostim drapiran. Tkanine koje se koriste su mahom vunene i lanene,a kasnije se koriste i pamuk iz Indije i svila iz Kine. Vuna i lan su nekada tkani u fine, lagane tkanine, poput gaze. Odeća često nije strogo propisana za pojedine društvene slojeve.
U prvom, homerovom, periodu pojavlju se forme odeće koje će kasnije činiti osnovne elemente grčkog kostima. To su hiton i hlena, tj. tunika i ogrtač. Kostim u ovom periodu je krut, simetričan i utegnut. Hiton je, uglavnom, bele boje, od vunene tkanine i bez mnogo nabora. Po sredini je ukrašen geometrijskim šarama. Hlena je purpurna i kopča se fibulom na grudima. Ukrašena je floralnim i geometrijskim ornamentima. Homer, u svojim epovima, pominje i tkanine protkane zlatnim i srebrnim nitima.
Ženski kostim takođe ima hiton, ali i druga donja odela, kao što je peplos. Razlika između hitona i peplosa je u tome što je hiton prošivan sa strane, a peplos se kopča fibulama..Odeća ovog perioda je srodna mikenskom kostimu (utegnuta u struku) i azijskom kostimu (kruta, šablonizovana, ne previše drapirana). Žene nose i veliki ogrtač koji se u vreme nepogode prebacivao preko glave. Nosi se i veo, koji se spuštao niz leđa.
Opisi ovog kostima mogu se naći u «Ilijadi» i «Odiseji».
Arhajski period je period je period širenja Grčke, osnivanjem kolonija u Maloj Aziji, Južnoj Italiji i na Siciliji. Grad Milet postaje moćni privredni centar i njegovi tekstilni proizvodi osvajaju celu Grčku. Razlikuju se dve vrste kostima: jonski i dorski. Jonski sa centrom u Atini, je šiven, što je uticaj Male Azije. Dorski, sa centrom u Sparti, je spojen fibulama.U arhajskom periodu dominira dorski kostim, a od petog veka p.n.e. jonski. Po Herodotovom kazivanju, upotreba fibula je u Atini zabranjena posle jednog tragičnog događaja, kada su atinske žene, u bolu zbog pogibije svojih muževa,ubile svojim fibulama jednog vojnika koji se jedini vratio živ sa bojnog polja.
Muški kostim još uvek čine hiton i hlena. Hiton za svakodnevnu upotrebu je kratak, dok je onaj koji se nosi u svečanim prilikama dug i lepršav. Prikilikom jahanja, umesto hlene se nosi hlamida – ogrtač preko jednog ramena, polukružnog ili pravougaonog oblika. U ovom periodu se napušta simetrija i pojavljuje se himation – drapirani vuneni ogrtač, prebačen preko jednog ramena, obično levog, tako da su desna ruka i desno rame ostajali slobodni. Himation je bio obavezna odeća za ulicu, dok su u kući često boravili samo u hitonu.
Ženski kostim čini dugački hiton, obično u prirodnoj boji platna, beloj, sivoj, smeđoj, crnoj, a ponekad i ljubičastoj ili crvenoj boji. Potpasan je u struku, sa prevojem tkanine koji se spušta od ramena do struka i naziva se apotigma. Pojas je često ukrašen perlama i šljokicama po istočnjačkom ukusu. Devojke u Sparti nose peplos koji je pričvršćen fibulama samo na ramenima i zovu ih fenomeride, tj.»one koje pokazuju kukove». Udate žene peplos zatvaraju i sa strane fibulama. Tkanina je često plisirana. Himation je od vunene tkanine pravougaonog oblika. Udate žene krajem himationa pokrivaju glavu.
Arhajski kostim se može videti na vazama sa crnim figurama i na korama sa Akropolja.
Klasičan period je obeležila pobeda u grčko-persijskim ratovima, te je tako započeo period odbacivanja svega što podseća na Istok i akcenat je na jednostavnim oblicima.
Muški kostim i dalje ima hiton bele boje, ali se on sada zove gumnos. Himation je u raznim bojama, od vune, a za rad se nosi egzomis, koji se zakopčava na levom ramenu i potpasan je u struku. Stariji ljudi, filozofi i govornici često nose samo himation, bez hitona. Mlađi muškarci češće nose kratak hiton zakačen samo na levom ramenu, ili samo hlamidu, bez hitona.
Ženski kostim ovog perioda je pravo umetničko delo. Drapiranje omogućava bogatstvo oblika i mnoštvo zanimljivih nabora. Osnov drapiranja je isticanje lepote ljudskog tela. To je proces koji nekad može da traje i po nekoliko sati. Upotrebljava se mnoštvo fibula, traka i pojaseva. Hiton je uvek bio potpasan. Najčešće boje su plava, ljubičasta, žuta i crvena.
Izvori za proučavanje kostima ove epohe su monumentalne skulpture, vaze i reljefi, a posebno Panatenejski friz i Partenon.
Pohodi Aleksandra Makedonskog su u helenističkom periodu proširili granice grčke države i grčke kulture i omogućili prihvatanje stranih uticaja. Roba stiže iz svih krajeva tada poznatog sveta. Odeća se izrađuje od egzotičnih tkanina iz aleksandrijskih tkačnica. Osnovni oblici grčke odeće su zadržani, ali se nose i istočnjačke forme: kalaziris, kandis, basara… Bogato ukrašene tkanine se izrađuju i u samoj Grčkoj, a veština bojenja i beljenja dostiže svoj vrhunac. Grčka dekoracija je bila utkana u materijal ili naknadno izvežena. Keramika, statue i pisani materijal daju nam izvesne podatke o dekorativnim temama koje su korišćene. Mogle su biti geometrijske ili figurativne, najčešće talasi ili motiv grčkog ključa – čisti, geometrijski dezeni korišćeni za obrubljivanje tkanine, koji se sve od tada koriste kao dekorativni motiv. Ostali česti dezeni su jaja, strele i stilizovanj floralni motivi. Složenije bordure opisuju reprezentativne teme – od životinja, ptica i riba, do složenih scena bitaka. Paleta boja kojima su rađene ove bordure je, izgleda, zaista bila neograničena. Herodot pominje žutu, indigo, ljubičastu, crvenu i purpurnu na samo jednom delu odeće.
Obuću su antički Grci koristili samo van kuće. Po kući su hodali bosi. Krepide su bile sandale koje su se sastojale od đonova i uzica za vezivanje. Visoke čizme koje su se spreda šnirale su nosili vojnici i putnici. Ženska obuća je dekotrativnija i lepša, kao i obuća za svečane prilike.
Kape (pilos) su nosili samo muškarci, a šešire od slame i filca sa širokim obodom (petasos) i žene i muškarci. Muškarci su ih nosili kad su odlazili van grada, u rat ili na put, a žene prilikom izlaska u grad, kao zaštitu od sunca.
Vrlo važan element grčke nošnje su frizure. Muškarci su tokom helenističkog i arhajskog perioda nosili duge uvojke i brade, a od klasičnog perioda šišaju kosu, ali ne suviše krato, i briju bradu. Bradu nose još samo stariji ljudi i filozofi. Nikada ne nose samo brkove. Žene nose vrlo komplikovane frizure sa velikim brojem uvojaka – tzv. horizontalne punđe, koje su pridržavane dijademama i trakama. U modi je nisko čelo, pa ga frizura često delimično pokriva.
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Pet 5 Jun - 12:35
Rimski kostim
Mali grad Lacija, čija istorija počinje u VI veku p.n.e., u roku od 500 godina postao je jedina svetska sila sredozemnog sveta. Vlada celom južnom Evropom, do Rajne i Dunava, Bliskim Istokom, severnom Afrokom, Egiptom i Sredozemnim arhipelagom. Prvi Rimljani su sitni zemljoposednici, seljaci i vojnici. Tokom prva dva veka pre naše ere, žeđ za osvajanjima (Cezar, Avgust…) pretvorila ih je u najveću robovlasničku državu starog veka. Prve provale germanskih plemena dogodile su se 250. godine, a 476. godine Rimsko Carstvo je nestalo. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Rimsko građanstvo je bilo na visokoj ceni i svaki aspekt svakodnevnog života, uključujući i kostim, bio je strogo regulisan od vlasti. Nikad, od dinastičkog Egipta, se takva ograničenja nisu odnosila na lično ponašanje. Iako su grčki pisci snabdeli istoričare neprocenjivim informacijama o kostimu i društvenim običajima, rimljani su ih daleko nadmašili kao socijalni komentatori u tačnosti i detaljima. Radovi pisaca poput Livija, Plinija i Svetonija, daju opise stilova, metoda proizvodnje i društvenog značaja svakog tipa odeće. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Period koji proučavamo proteže se od početka Republike (500. g.p.n.e.), do kraja Carstva (350. g.odine) kada je prestonica preseljena u Vizantiju. Period Republike je jedan od onih u kojima je ideal bio asketizam i samouzdržavanje. Period Imperije je, opet, obeležen dekadencijom i razmetljivošću. Ipak, grčki uticaj na kostim je ostao neumanjen, a promene od srednjeg republikanskog perioda do kraja Imperije su marginalne. [You must be registered and logged in to see this image.] Kao i grčki, i rimski kostim se sastoji od dva osnovna dela: tunike (koja odgovara hitonu) i toge (ogrtača). Strogo određena hijerarhija rimskog društva zahtevala je postojanje različitih tipova tunike, kako bi se označio društveni status. Tunika je krojena, sa rukavima čija dužina verira. Potpasana je, izuzev službene tunike, koja je duga do zemlje i nepotpasana. Niži slojevi nose isključivo kratke tunike i uže nego viši slojevi. Kasnije se nose dve tunike jedna preko druge. Šire ili uže crvene pruge sa strane, klavusi, znak su društvenog položaja i zvanja. Viši slojevi nose šire klavuse. Umesto klavusa sa strane, mogao se nositi jedan, po sredini tunike. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Kako tunika predstavlja kućno i radno odelo, viši staleži su smatrali da je nepristojno izaći na ulicu samo u njoj. Izvan kuće, preko tunike se nosi ogrtač – toga. Ona je razlikovala građane Rima od ostalih savremenika i bila je znak društvenog statusa. Bila je od vunene tkanine polukružnog ili elipsastog oblika, dužine 5-6m i širine oko 2m. Aranžiranje toge je bio složen i dugotrajan posao. Velika količina tkanine potrebna za ovu vrstu odeće, zajedno sa složenošću aranžiranja i ograničenjima u kretanju, koja je nametala vlasniku, činila ju je prikladnom samo za bogate ili klase koje nisu morale da rade. Ipak, toga je bila pravo svakog rimskog građanina, uključujući i oslobođene robove. Zabrana nošenja toge smatrana je velikom kaznom. [You must be registered and logged in to see this image.] Toga je bila bele boje. Crna toga je bila znak žalosti, a mrka se nosila kao znak kazne zbog nedela. Senatori i državni službenici nose toge sa purpurnom bordurom. Imperatori nose purpurnu, zlatom vezenu togu (toga picta), koja je službena odeća, a preko nje se često nosio bogat purpurni ogrtač – paludamentum. Zanimljivo je da je ova odeća postojala i u vreme Republike, kada je bila vlasništvo države i davana je velikim vojskovođama da je nose u trijumfalnoj povorci nakon neke velike bitke ili osvajanja. U vreme Carstva, ona postaje vlasništvo imperatora. Pored toge, Rimljani nose i druge vrste ogrtača, kao što su sagum – kratki, vojnički, vuneni ogrtač, i penula – ogrtač sa kapuljačom, za putovanja. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Osnovna odeća koju su nosile žene, stola, još je sličnija grčkom hitonu. Ona je bila krojena, sa rukavima i duga do gležnjeva. Nosila se prelo donje tunike (tunika interior), koja je bila sličnog kroja, ali nešto duža i uža. U početku je pravljena od vune, a kasnije od pamuka ili svile. Ispod tunike interior nošen je grudnjak od meke kože (strofium ili mamilare). Stola je bila visoko potpasana, a pojas je bio izrađen od plemenitih metala i bogato ukrašen. Omiljene boje su bile sve nijanse žute, zelene i ljubičaste. Ženski ogrtač, pala, bio je od nebojene vunene tkanine i nosio se preko stole obmotan tako da se zadnji zraj mogao prebaciti preko glave poput kapuljače. Veo (flameum, ricinium) je izrađivan od meke, transparentne tkanine, ukosnicama pričvršćivan za kosu i u finim naborima padao niz leđa. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Od obuće, u upoterbi su sandale, cipele i čizme. Ženska obuća je bila bogato ukrašena vezom, a u kući se nosila jedna vrsta natikača. Sandale sa trakama koje se obmotavaju oko listova se nose svakodnevno. Čizme otvorenih prstiju, sa šniranjem spreda, uglavnom nose vojnici. Obuća se izrađuje od kože, papirusa ili drveta. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Rimljani nisu nosili kape, već su po hladnom vremenu glavu pokrivali togom ili kapuljačom ogrtača. Na putovanjima i u pozorištu se nosio filcani šešir. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Opšta jednostavnost rimskog kostima je u kontrastu sa njihovom sklonošću šminkanju, friziranju i drugim vidovima samoukrašavanja. Rimljani su šišali kosu relativno klratko, ali je ona bila pažljivo okovrdžana vrućim gvožđem i parfimisana, što su praktikovali čak i radnici i atlete. Ćelavost se smatrala deformitetom. Do II veka p.n.e. i pojave berbera, nošene su brade. Žene su u ranom republikanskom periodu nosile uredne uvojke, poput Etrurki, ali tokom kasne Republike frizure postaju postaju jednostavnije. U I veku p.n.e. frizure široko variraju. Kosa se aranžira na bezbroj načina i podupire metalnim kosturom, a svaka moderna Rimljanka ima svog ličnog roba – frizera (ornatrix). Plava kosa je bila izuzetno moderna i kosa se boji ili se nose perike od kose zarobljenih varvara. Pri svečanostima kosa je posipana zlatnim prahom. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Rimljani vole nakit. Čak se u vreme Carstva donose zabrane i ograničenja u nošenju nakita. Zbog toga je najrasprostranjenija vrsta nakita bilo prstenje. I pored velike ljubavi prema nakitu, on nije bio ni izdaleka onako fine izrade kao egipatski ili etrurski. Žene nose sve vrste nakita – prstenje, narukvice, ogrlice, minđuše, ali i dijademe, češljeve i zlatne mrežice za kosu. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Šminka je u opštoj upotrebi kako bi se ublažila tamna boja tena. [You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.][You must be registered and logged in to see this image.] Slike preuzete sa Google images.
Gost
Gost
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Pet 5 Jun - 12:37
Krajem III veka nove ere Rimska imperija je bila u opadanju. 324.godine Konstantin je osnovao drugu prestonicu Imperije u Vizantiji. Teodosije Veliki deli Rimsko carstvo na Istočno i Zapadno i, dok moćni Rim opada, Vizantija cveta rađajući blistavu civilizaciju. Javlja se stil koji pokazuje uticaj klasične ideologije, istočnjačkog misticizma i novorođenog hrišćanstva. To zvuči nespojivo, ali vizantijska kultura je zadržala sve ove elemente, kreirajući novi i sasvim poseban stil.
Kostim je u neku ruku ukočeni grčko-rimski način odevanja. Iščezavaju slobodni nabori. Sve je shematski određeno, postavljeno u pravim, tvrdim linijama.
Najupadljivija karakteristika vizantijskog kostima je boja. Posle relativne jednostavnosti grčkih i rimskih tkanina, ulazimo u period zanosnih ornamenata. Većina podataka potiče sa mozaika i knjiških iluminacija, ali originalni uzorci vizantijskih tkanina su takođe sačuvani. To je, najvećim delom, crkvena i relikvijska odeća, ali pisani podaci govore da su te tkanine veoma slične onima koje je nosilo plemstvo.
Koristili su se vuna i lan, ali će vizantijski tekstilci biti upamćeni po svom radu sa svilom. U vreme kada je Vizantija osnovana, postojao je dobro uhodani trgovinski put između Bliskog Istoka i Kine i u ranim danima su uvožene velike količine svile. 552. godine putujući monasi se vraćaju sa Istoka sa larvama svilene bube i počinje procvat proizvodnje svile u samom gradu. Jedna od tkanina koje su pravili bio je samit – debela, jaka svila koja je idealno pristajala veličanstvenom vizantijskom kostimu. U svoju svilu oni su utkivali zlatne niti, a u nekim prilikama primenjivan je i obrnut proces, svila je utkivana u zlatnu tkaninu. Drago kamenje i biseri su takođe korišćeni u tkaninama kako bi se one učinile još veličanstvenijim.
Boje korišćene za odeću kao da su upravo izašle iz spektra, ali je carski dvor najviše voleo purpur sa zlatnim vezom, koji je bio pod uticajem toge pikta, usvojene od imperatora s kraja perioda Carstva. Ne zna se pouzdano gde su naučili da prave ove složene tkanine, ali mnogi eksperti veruju da su ili egipatski Kopti radili u Vizantiji, ili su tkanine proizvedene u Egiptu po vizantijskom dizajnu.
Upotrbljeni motivi održavaju mešavinu nasleđa društva – jednostavne geometrijske motive iz klasičnih zemalja, mitološke nemani sa Istoka i religiozne scene nove, hrišćanske vere. Vremenom se razvio originalni vizantijski ornament – grčki krst u krugu. Dezeni su primenjivani na mnogo načina. Geometrijski motivi su obično korišćeni na celoj tkanini, dok su drugi korišćeni samo kao bordura. Postojale su i pruge, slične rimskim klavusima. Ipak, najneobičnija forma je tavlion – pravougla dekorativna površina, prišivena na prednjem delu ogrtača, u visini grudi.
Nema potreba naglašavati da su tkanine koje smo pomenuli korišćene samo za odeću na dvoru ili kod uticajnih građana na visokom položaju i crkvenih dostojanstvenika.
Muška odeća sastoji se od tunike, potpasane oko struka ili ispod pazuha, na maloazijski način, čakšira i ogrtača. Preko donje potpasane tunike, nosi se talaris, duža i raskošnija gornja tunika. Ogrtač je polukružnog ili trapezastog oblika i prvobitno se kopča na desnom ramenu, a kasnije na grudima. Čakšire su pripijene uz nogu, izrađene od rastegljive tkanine i uskim trakama su se vezivale za pojas u struku. I muškarci i žene nose ukrasne pojaseve, često od zlata. Muškarci nose čizme do pola lista, a zatim polucipele. Po ružnom vremenu su se preko obuće stavljali drveni đonovi. Pri radu u polju nošeni su filcani šeširi sa širokim obodom, filcane kape i kapuljače. Kosa je kratka i nose se brkovi i brada.
Ženska odeća se sastoji od tunike, stole, ogrtača i vela (mafors). Tunika je duga, uskih rukava, a stola (gornja tunika) je nešto kraća i širokih rukava. I stola, kao i talaris, u početku ima klavuse – šarene pruge sa strane. Ogrtač se drapira i kopča fibulom na ramenu ili grudima. Omiljena je kombinacija crvene stole i plavog ogrtača. Žene po kući nose bogato ukrašenu obuću koja liči na čarape, a na ulicu izlaze u sandalama ili cipelama. I one po lošem vremenu nose neku vrstu natikača. Udate žene nose kape sa vatranim obodom u vidu kobasice, a devojke nose mrežice za kosu, obruče i čeone trake. Kosa se češlja u punđe, pod grčkim uticajem, i ukrašava se češljevima, mrežama i veštačkim cvećem.
Nakit je omiljen, naročito ogrlice sa priveskom u vidu male slike. I muškarci i žene nose puno teškog zlatnog nakita, ukrašenog biserima i dragim kamenjem, ali je facetirani emajl ono što obeležava vizantijski nakit.
Važan deo vizantijskog kostima je vladarski ornat.
Muški carski kostim se sastoji od tunike, čakšira i ogrtača. Tunika je od bele svile, uskih rukava i duga do kolena i potasana u struku crvenim pojasom. Oko vrata, na zarukavlju i na donjoj ivici ukrašena je zlatnim i bisernim vezom. Čakšire su purpurne, pripijene uz nogu, od elestičnog materijala. Veliki ogrtač polukružnog oblika kopča se na desnom ramenu velikom bogato ukrašenom fibulom. Na prednjem delu ogrtača se nalazi tavlion. Kasnije se carskom odelu – divitisionu – dodaju široka kragna (manijak ili katamadon) i loros, a tunika postje duga i neoprtpasana.
Cipele su izvezene biserima. Kako je carska obuća bila simbol vladarskog dostojanstva, nezakonito prisvajanje se kažnjavalo smrću. Kruna je u početku u obliku zlatnog obruča, a kasnije poluloptasta, ukrašena filigranskim radom, biserima i draguljima. Na sredini se nalazi pločica sa krstom, a sa strane vise ukrasi – prependulije. Skiptar – labarum – je visok, zlatan štap sa Hristovim monogramom.
Ženski carski kostim se sastoji od tunike i ogrtača. Tunika je od bele svile, duga do zemlje i sa uskim rukavima. Bogati ornamenti su na zarukavlju, oko vrata i široko po rubu. Preko tunike se nosi purpurni ogrtač, koji je po rubu ukrašen frizom od zlatnog veza sa motivom poklonjenja mudraca. Široka kragna preko ogrtača izrađena je od zlatnog brokata i bogato ukrašena biserima i drguljima. Kruna je zlatna dijadema sa koje vise prependulije. Na čeonom delu krune je čeoni ukras – orfanos. Cipele su purpurne i bogato ukrašene.
VIzantijske rukavice i obuća. Crvena obuća je bila rezervisana za careve, plavu nose sevastokratori (carevi bliski rođaci), a zelenu protovestijari (carevi rizničari).
Gost
Gost
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Pet 5 Jun - 12:48
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Pet 5 Jun - 12:50
Kostim ranog srednjeg veka i romaničkog perioda
KOSTIM DO XI VEKA
Početkom V veka Briti i Gali su, posle vekova rimske dominacije, bili izloženi napadima normanskih plemena koja su dugo živela na granicama Rimskog carstva. Zapadna Evropa je ušla u period haosa. U proteklim vekovima i Briti i Gali su postali u potpunosti romanizovani i prihvatili su latinski jezik i rimski kostim. Ovakvo stanje se zadržalo kratko vreme nakon pada Rima, ali posle uspešnih pohoda Saksonaca, Franaka i drugih varvara, nestaju i poslednji tragovi klasičnog stila života.
[You must be registered and logged in to see this image.] Dani, Skandinavci i Gali
O životu i kostimu varvara malo se zna: oni su, uglavnom, bili nepismeni i malo je predstava njihovog kostima otkriveno. Retki primerci su pronađeni u tresetištima Skandinavije, Nemačke i Holandije. Na osnovu škrtih podataka može se reći da su oni nosili kratke, krojene tunike od grubog materijala, podvezane kaišem u struku. Ispod tunike su nošene kratke ili unakrst povezane nogavice sa bandažima. Na nogama nose grube kožne cipele, a preko tunike grube prugaste ogrtače od teške vunene tkanine, a zimi od životinjskog krzna, kao i drugi nomadi.
[You must be registered and logged in to see this image.] Tipična anglo-saksonsa odeća paganskog perioda
O ženskom kostimu se još manje zna. Pretpostavlja se da su one nosile suknje sa učkurom u struku i kratki top, sa rukavima do lakta ili jednostavne tunike, potpasane u struku. Oba pola nose dugu kosu i platenice, a muškarci nose guste brkove.
[You must be registered and logged in to see this image.] Karolinzi, 700-800. god.
Od VI do VIII veka najvnija odeća muškaraca je široka lanena tunika,dužine do kolena, ukrašena vezom po dnu. I ona se podvezivala u struku kaišem i nosila se sa nogavicama do kolena, učvršćenim bandažima.Žene nose stole – tunike do gležnjeva, koje se takođe podvezuju u struku širokim kaišem i dekorisane su vezenim motivima. Omiljene forme nakita su kopče i fibule, koje pokazuju keltske i vizantijske uticaje. Omiljen je broš – ptica.
[You must be registered and logged in to see this image.] Karolinzi, 700-800. god.
Kada su, sredinom VIII veka, merovinške vladare smenili Karolinzi, situacija u Zapadnoj Evropi je bila mnogo sređenija i vladari su imali više vremena da misle na luksuz i samoukrašavanje. Tunika je i dalje najvažnija odeća. Nosila se preko košulje i bila je različitih dužina. Kratku tuniku, do kolena, nose svi staleži, ali je radnici i seljaci uglavnom nose prorezanu do struka. Tunika je imala jednostavan prorez za glavu, uske rukave do zglavaka, vezenu borduru i bila je podvezana u struku. Duga tunika je često prikazivana na kraljevima i drugim članovima anglosaksonskog plemstva i smatra se da je nošena samo u ceremonijalnim prilikama.
Još jedna vrsta odeće je, izgleda, bila rezervisana samo za plemstvo. To je sirkot – tunika širokih rukava do lakta, od finog lana ili svile, bogato ukrašena vezom. Preko kratke tunike nosio se sirkot do struka, a preko duge tunike, do kolena.
Svi staleži su nosili ogrtač ili plašt, ali različiti stilovi ukazuju na socijalni status. Obično je bio samo malo duži od tunike, a duže verzije nosi samo plemstvo.
Žene nose dve tunike – donju i gornju. Donja tunika je duga do zemlje, a gornja kraća, sa kraćim i širim rukavima, potpasana u struku. Kosa je duga i, obično, upletena. Udate žene počinju da pokrivaju glavu.
KOSTIM XI I XII VEKA
Najdramatičniji i najdalekosežniji događaj XI veka u Zapadnoj Evropi je, bez sumnje, normansko osvajanje Britanije. Mogla bi se očekivati jednako dramatična promena u kostimu tokom perioda koji sledi, bilo nametanjem normanskog kostima Saksoncima, usvajanjem saksonskog kostima od Normana, ili mešanjem dvaju stilova. Ipak, promene u kostimu sa obe strane kanala su bile marginalne.
Dve scene sa veza iz Bajea (XI vek)
Materijali koji su se koristili za kostim su pretrpeli neke promene. Krzno, na primer, koje su Saksonci pre osvajanja retko koristili, postaje veoma traženo. Svila je, takođe, u opštoj upotrebi kod plemstva, jer je poboljšano snabdevanje sa južnih normanskih teritorija, posebno sa Sicilije. Smatra se da takva proizvodnja svile nije postojala u Severnoj Evropi u to doba. I Saksonci i Francuzi su bili odlični tkači sa visokim stepenom tehničkog umeća, a situacija se još unapredila sa dolaskom flamanskih tkača na britansko ostrvo. Flamanci su generalno prihvaćeni kao najbolji proizvođači vunenih tkanina i posle Viljemovog osvajanja, mnogi su se naselili u Britaniji. Upravo tokom ovog perioda tkači i krojači su se po prvi put organizovali u gilde i uvedena je državna kontrola u ovim oblastima.
Muški kostim
[You must be registered and logged in to see this image.] Paž i vitez u I krstaškom ratu, XI vek
Nije bilo promena u košuljama i nogavicama tokom ovog perioda. Pantalone nose još samo seljaci i niže klase. Normanska kratka tunika je dopirala do ispod kolena. Plemići su je nosili bogato dekorisanu, vezenu zlatnim i srebrnim perlama. Duga tunika je bila rezervisana za saksonsko plemstvo u ceremonijalnim prilikama, dok su je normanski plemići nosili kao svakodnevnu odeću. Normani su obično nosili dve tunike, bez obzira na njihovu dužinu. Donja tunika je bila od lana, sa dugim, uskim rukavima i ukrašenim doručjima, a gornja tunika je bila dalmatika, široka od struka, sa širim i dosta kraćim rukavima. Sredinom XII veka pravljeni su pokušaji da se naglasi profil figure i gornji deo tunike je šniran s leđa. Takođe je bilo moderno nositi kraću gornju tuniku sa dužom donjom tunikom, obe bogato ukrašene.
Plašt ili ogrtač je, naravno, bio obavezan deo garderobe. Mogao je biti različitih dužina, od kolena, pa do najduže verzije, koja se vukla po zemlji. Normani su uveli i plašt sa kapuljačom. Mnogi od njih su bili postavljeni ili obloženi krznom, ali jedna vrsta plašta, reno, se pravila od skupocenog krzna i nosili su je samo bogati.
Čarape i sokne su i dalje u upotrebi i čini se da se nisu mnogo promenile tokom ova dva veka. Bandaži kod plemstva izlaze iz upotrebe krajem XI veka, kada je počela više da se nosi duga tunika, ali su ih obični ljudi još neko vreme nosili uz svoje kratke tunike.
Još jedna novina koju su uveli Anglo-Normani je bila moda špicastih cipela. Jednostavan špic postaje složeniji i obućari su pravili cipele sa vrhovima oblikovanim u škorpionov rep, a kasnije ih pune kučinom i uvrću u formu ovnujskih rogova.
[You must be registered and logged in to see this image.] Tunika Svetog rimskog imperatora, cara Hajnriha II, XI vek
Nose se različite vrste kapa. Najčešće su frigijska i sokolarska kapa.
Crkva je i dalje vodila borbu protiv duge kose, u čemu je za kratko imala uspeha. Brade polako izlaze iz mode i još dugo se neće ponovo nositi.
Gost
Gost
Naslov: Re: Istorija odevnih predmeta Pet 5 Jun - 12:52
Ponovo je najvažniji deo ženske garderobe haljina. Tokom XI veka forma se ne menja bitno – i dalje su to ravne, duge haljine sa ogrtačem, a glava i vrat su kod udatih žena obično pokriveni maramom – ubradačom. Početkom XII veka one postaju složenija i prefinjenija odeća. Grudnjak je prosečen sa obe strane, od ruku do bokova, i pričvršćen je trakama kojima je tkanina mogla da se zategne preko gornjeg dela tela. Suknja je bila duga i padala oko nogu u bogatim naborima. Najuočljivija promena je bila na rukavima, koji su bili uski od ramena do lakta, a zatim se širili u enormna zarukavlja, ponekad toliko široka da su se vukla po zemlji. Da bi se to sprečilo, ušlo je u modu vezivanje čvorova na rukavima. Sredinom XII veka suknje postaju još šire, sa mnoštvom falti, a uzanost grudnjaka se naglašava kaišem. Često je nošen i široki pojas, od ispod grudi do bokova, koji se učvršćivao na leđima trakama. Rukavi su široki kao u prethodnoj verziji, ako ne i širi, i od lakta su bili plisirani, kao i suknje. Materijali koji se koriste su fini lan i svila, bogato ukrašeni vezom, što odslikava kontakt sa Istokom preko kolonija i krstaša.
Plašt postaje polukrug ili ¾ kruga. Nosi se preko oba ramena i kopča se fibulom ispod grla. Sredinom XII veka se zadnji deo plašta produžava u šlep, a fibule se zamenjuju uzicama.
Ubradača je i dalje u upotrebi, ali se vremenom smanjuje, da bi na kraju pokrivala samo teme i bočne strane glave, i pridrževala se dekorativnim metalnim prstenom. Zahvaljujući ovoj promeni, po prvi put posle dužeg vremena možemo da osmotrimo žensku frizuru. Najuočljiviji stil se javlja sredinom XII veka, kada žene nose ekstremno duge pletenice, koje su se spuštale preko grudi, ponekad čak i do kolena.
Ned 31 Avg - 22:56
