Kada je idealno vreme da dobijete bebu?Žene se danas sve kasnije odlučuju na potomstvo, pa često prvo dete rađaju tek kada zađu u četvrtu deceniju život.
Materinstvo se najpre odgađa zbog školovanja, a potom zbog karijere i rešavanja osnovnih egzistencijalnih problema. Međutim, žene kao da zaboravljaju da zajedno s njima stare i njihove jajne ćelije, zbog čega se i reproduktivna sposobnost smanjuje s godinama.
Dr Slavica Vasiljević, ginekolog-akušer objašnjava koje je idealno doba za rađanje, kolike su šanse za začeće, normalan razvoj ploda i lak porođaj kod zdrave žene.
20 GODINA U ovom dobu ciklus je stabilan, hronična oboljenja retka, pa su šanse za začeće veoma velike. Ponekad kod mladih prvorotki,pre svega onih koje imaju porodičnu predispoziciju, dolazi do hipertenzije, zbog čega pritisak treba redovno meriti i voditi računa o ishrani. Rizici od pojave gestacijskog dijabetesa i anomalija ploda mnogo su manji nego kod starijih trudnica.
Međutim, mnoge devojke u ovim godinama trudnoću ne shvataju ozbiljno i ne znaju koliko su važni kvalitetan san i umereno pravilna ishrana, ne nose udobnu odeću i obuću, i ne izbegavaju prostorije u kojima je veća mogućnost da dobiju virusnu infekciju. Potencijalno najvećii problem jeste psihička nezrelost za materinstvo i briga kako će se trudnoća odraziti na fizički izgled trudnice.
25 GODINA Fizički i mentalno ovo je najbolji period za rađanje. Reproduktivna sposobnost žene je najveća, kao i psihička spremnost za majčinstvo jer su strahovi i nedoumice manji nego sa pet godina manje. Obično je žena tada već i profesionalno ostvarena, pa može makar malo da se opusti.
Trudnicama se savetuju redovne kontrole, ultrazvučni pregledi, kontrola krvne slike, urina, krvnog pritiska, telesne težine, nivoa šećera u krvi, te uzimanje cervikalnog i bakteriološkog brisa.
Osim urednog toka trudnoće, kod zdrave žene sa 25 godina očekuje se i porođaj bez komplikacija, brz oporavak i lako uspostavljanje veze s bebom.
30 GODINA Prvo dete najbolje je roditi pre 30. godine jer u četvrtoj deceniji reproduktivna sposobnost žene počinje polako da opada. Ipak, danas u ovom dobu prvo dete rađa najveći broj žena budući da karijeru i materijalnu sigurnost stavljaju na prvo mesto.
Međutim, i u ovom dobu se mnogi parovi suočavaju s otežanim začećem, pa se iz godine u godinu povećava broj medicinski potpomognutih trudnoća kod 30-godišnjakinja. Postepeno raste i rizik od Daunovog sindroma i hromozomskih anomalija ploda. Porođaj bi trebalo da protekne bez problema. Rađanje u ovim godinama ima i dobre strane. S 30 godina žena je psihički najspremnija da se posveti detetu jer je samouverenija, sigurnija i ima dovoljno fizičke i mentalne snage.
35 GODINA Žena koja prvi put rađa u 35. godini spada u starije prvorotke. Mogućnost začeća smanjena je bar za 50 odsto, zbog čega drastično raste broj parova koji se leče od steriliteta. Smatra se da svaka deseta trudnica s 35 i više godina ima povišen pritisak, dok je gestacijski dijabetes u ovoj dobi dvostruko češći nego kod deset godina mlađih žena.
Veći je i rizik od anomalija ploda, zbog čega se trudnicama u ovom životnom dobu savetuje da obavezno urade amniocentezu, odnosno pregled plodove vode kojim se može utvrditi da li se plod normalno razvija. I sam porođaj je obično teži i dugo traje jer žena više nije ni mlada ni pokretna kao ranije.
40 GODINA Posle 40. godine reproduktivna sposobnost žene drastično se smanjuje, tako da se u ovom dobu, čak i uz medicinsku pomoć, ne preporučuje rađanje prvog deteta. Rizik od pobačaja, rađanja deteta maletelesne težine i genetskih anomalija veći je 15 puta nego kod žena kojesu tek ušle u treću deceniju života.
Amniocenteza je neophodna, kao i česte kontrole tokom cele trudnoće, odnosno češći ultrazvučni pregledi, merenje krvnog pritiska i nivoa šećera u krvi. Zbog velikog rizika od pojave anomalija, stalno treba pratiti morfologiju ploda, razvoj bebinih vitalnih organa i protok krvi i kiseonika kroz pupčanik. Uz pojačan nadzor i kontrolu, trudnoća može da se iznese do kraja, a porođaj može da protekne bez komplikacija.