Davis Cup - historija i činjenice
Davis Cup takmičenje organizuje se od 1900. godine, kada se održalo kao takmičenje između samo dvije zemlje, Sjedinjenih Američkih Država i Velike Britanije. Danas, Davis Cup predstavlja najmasovnije godišnje timsko sportsko takmičenje na svijetu, sa 126 nacionalne selekcije zaključno sa 2010. godinom.
Prvi Davis Cup održan je 1900. godine i tada je SAD savladao Veliku Britaniju, koja je tada igrala pod imenom Britanska otočja. Takmičenje je održano u Longwood Kriket Klubu u Bostonu, a amerikanci su iznenadili goste iz Britanije pobjedivši sa 3-0.
Ideja Davis Cup natjecanja je rođena godinu dana ranije, kada su četiri člana teniskog tima Univerziteta Harvard poželjeli da organizuju meč između SAD i V. Britanije. Kada su se teniske nacionalne asocijecije ovih dviju zemalja složile sa idejom, jedan od ova četiri igrača, Dwight Davis, smislio je format turnira i naručio izradu trofeja, koji je platio vlastitim novcem.
U početku, turnir je nosio ime International Lawn Tennis Challenge, ali je uskoro postao poznat kao Davis Cup po trofeju Dwighta Davisa kojeg je dizajnirao William Durgin a izradio Rowland Rhodes.
Početak
Davis Cup trofej
Davis Cup je proširen 1905. godine kada su uključene i Francuska, Austrija, Belgija i Australoazija, kombinovani sastav Australije i Novog Zelanda. Do 1920. godine u takmičenju je učestvovalo preko 20 reprezentacija.
Tokom prvih godina takmičenjem su dominirale Sjedinjene Države, Velika Britanija i Australoazija, čiju je dominaciju prekinula Francuska 1927. godine. Predvođeni sa čuvena “Četiri mušketira” (Jean Borotra, Jacques Burgnon, Henri Cochet i Rene Lacoste) francuzi su tokom sljedećih šest godina uzeli isto toliko trofeja.
Sjedinjene Države, Velika Britanija i Australija su povratili dominaciju ponovo tokom tridesetih godina prošlog vijeka, i tek 1970. godine desio se trijumf neke reprezentacije koja nije bila jedna od tri navedene. Tokom tog perioda dominacije, australci Harry Hopman i Roy Emerson su ušli u historiju Davis Cupa sa brojem osvojenih titula kao kapiteni i igrači istovremeno – Hopman je osvojio 16, a Emerson 8 naslova.
Razvoj takmičenja
Do 1969. godine, godinu nakon početka Open ere u tenisu, prvi put se 50 nacija takmičilo u Davis Cupu. Zatim, 1972. godine došlo je do značajne promjene formata takmičenja, kada je odbačena Challenge runda, što je za posljedicu imalo da su aktuelni šampioni morali igrati u svakom kolu, umjesto samo finala što je bio slučaj ranije.
Iste godine, svoj posljednji meč na Davis Cupu odigrao je Nicola Pietrangeli, italijanska legenda koja i danas drži mnoge rekorde sa ovog natjecanja, poput najviše odigranih mečeva (164) i najviše pobjeda (120).
1974. godine Južna Afrika je postala tek peta reprezentacija koja se uspjela domoći trofeja na Davis Cupu, a ubrzo nakon toga i Švedskoj, Italiji i Čehoslovačkoj je isto pošlo za rukom. Bio je to rezultat rasta popularnosti ovog takmičenja širom svijeta.
Svjetska grupa - početak
1981. godine predstavljen je format takmičenja na Davis Cupu koji je i danas važeći - 16 reprezentacija u Svjetskoj grupi svake godine se takmiče za trofej. Ostale reprezentacije podijeljene su po grupama u regionalne Zone u kojima imaju šansu napredovati ili pak ispasti u niži rang.
Osamdesete godine donijele su novu eru švedskih tenisera koji su osvojili tri naslova na Davis Cupu, kao i njemačkih igrača koji su započeli impresivan šestogodišnji niz u kojemu su uspjeli doći do tri naslova. 1993. godina se po prvi puta natjecalo 100 nacija na Davis Cupu, a šest godina kasnije obilježeno je jubilarnih 100 godina ovog takmičenja.
Davis Cup danas
2000. godine Španija je osvojila Davis Cup i najavila svoju dominaciju, u kojoj je stigla do još tri naslova čime se istakla kao dominantna selekcija u posljednjoj dekadi. Rusija, Hrvatska i Srbija postale su selekcije koje su kao nenositelji osvojili Davis Cup.
Sponzorstvo nad Davis Cupom je 2002. godine preuzeo BNP Paribas (bankarska grupacija) od dotadašnjeg NEC-a (informatički gigant), tako da od tada natjecanje se službeno zove Davis Cup by BNP Paribas. Širenje marketinga uvelo je i mnoge druge sponzore u ovo takmičenje.
Velikani na Davis Cupu
Spisak imena teniskih legendi koje su učestvovale na Davis Cupu tokom njegove historije uključuje i najpoznatija imena svjetskog tenisa. Davis Cup je bio i ostao jedinstvena prilika da se pokaže timski duh u sportu koji je po prirodi individualnog karaktera.
Fred Perry, Don Budge, Roy Emerson, Rod Laver, Jimmy Connors, Bjorn Borg, John McEnroe, Mats Wilander, Ivan Lendl, Stefan Edberg, Boris Becker, Andre Agassi i Pete Sampras su samo neka imena koja su na Davis Cupu napravila značajne uspjehe.
Od mlađih legendi tenisa koji su igrali na Davis Cupu za svoje reprezentacije izdvajaju se Lleyton Hewitt, Marat Safin, Roger Federer, Andy Roddick i Rafael Nadal, a od igrača sa prostora bivše Jugoslavije izdvajaju se Goran Ivanišević, i aktuelni šampion (za 2010. godinu) Novak Đoković.
Davis Cup i dalje nastavlja da privlači mnoge mlade i uspješne tenisere željne izazova u svojoj karijeri.
Na prvoj poziciji Davis Cup liste reprezentacija nalazi se Španija, koju slijedi reprezentacija Srbije. Hrvatska se trenutno nalazi na 8. poziciji. Srbija i Hrvatska igraju u Svjetskoj grupi.
Od ostalih ex-yu republika, Makedonci se takmiče u prvoj grupi euroafričke zone, a Bosna i Hercegovina i Slovenija u drugoj grupi euroafričke zone.
Aktuelni poredak reprezentacija možete naći na službnoj stranici Davi Cup takmičenja.
Osvajači i finalisti Davis Cupa od 1900. do 2010. godine
2010 - Srbija je pobijedila 3-2 Francusku
2009 - Španija je pobijedila 5-0 Češku
2008 - Španija je pobijedila 4-0 Argentinu
2007 - SAD je pobijedila 4-1 Rusiju
2006 - Rusija je pobijedila 3-2 Argentinu
2005 - Hrvatska je pobijedila 3-2 Slovačku
2004 - Španija je pobijedila 3-2 SAD
2003 - Australija je pobijedila 3-1 Španiju
2002 - Rusija je pobijedila 3-2 Francusku
2001 - Francuska je pobijedila 3-2 Australiju
2000 - Španija je pobijedila 3-1 Australiju
1999 - Australija je pobijedila 3-2 Francusku
1998 - Švedska je pobijedila 4-1 Italiju
1997 - Švedska je pobijedila 5-0 SAD
1996 - Francuska je pobijedila 3-2 Švedska
1995 - SAD je pobijedila 3-2 Rusija
1994 - Švedska je pobijedila 4-1 Rusija
1993 - Njemačka je pobijedila 4-1 Australiju
1992 - SAD je pobijedila 3-1 Švicarsku
1991 - Francuska je pobijedila 3-1 SAD
1990 - SAD je pobijedila 3-2 Australiju
1989 - Njemačka je pobijedila 3-2 Švedska
1988 - Njemačka je pobijedila 4-1 Švedska
1987 - Švedska je pobijedila 5-0 Indiju
1986 - Australija je pobijedila 3-2 Švedska
1985 - Švedska je pobijedila 3-2 Njemačka
1984 - Švedska je pobijedila 4-1 SAD
1983 - Australija je pobijedila 3-2 Švedska
1982 - SAD je pobijedila 4-1 Francusku
1981 - SAD je pobijedila 3-1 Argentinu
1980 - Čehoslovačka je pobijedila 4-1 Italiju
1979 - SAD je pobijedila 5-0 Italiju
1978 - SAD je pobijedila 4-1 Veliku Britaniju
1977 - Australija je pobijedila 3-1 Italiju
1976 - Italija je pobijedila 4-1 Čile
1975 - Švedska je pobijedila 3-2 Čehoslovačku
1974 - JAR je pobijedila Indiju
1973 - Australija je pobijedila 5-0 SAD
1972 - SAD je pobijedila 3-2 Rumuniju
1971 - SAD je pobijedila 3-2 Rumuniju
1970 - SAD je pobijedila 5-0 Njemačka
1969 - SAD je pobijedila 5-0 Rumuniju
1968 - SAD je pobijedila 4-1 Australija
1967 - Australija je pobijedila 4-1 Španija
1966 - Australija je pobijedila 4-1 Indiju
1965 - Australija je pobijedila 4-1 Španija
1964 - Australija je pobijedila 3-2 SAD
1963 - SAD je pobijedila 3-2 Australiju
1962 - Australija je pobijedila 5-0 Meksiko
1961 - Australija je pobijedila 5-0 Italiju
1960 - Australija je pobijedila 4-1 Italiju
1959 - Australija je pobijedila 3-2 SAD
1958 - SAD je pobijedila 3-2 Australiju
1957 - Australija je pobijedila 3-2 SAD
1956 - Australija je pobijedila 5-0 SAD
1955 - Australija je pobijedila 5-0 SAD
1954 - SAD je pobijedila 3-2 Australiju
1953 - Australija je pobijedila 3-2 SAD
1952 - Australija je pobijedila 4-1 SAD
1951 - Australija je pobijedila 3-2 SAD
1950 - Australija je pobijedila 4-1 SAD
1949 - SAD je pobijedila 4-1 Australiju
1948 - SAD je pobijedila 5-0 Australiju
1947 - SAD je pobijedila 4-1 Australiju
1946 - SAD je pobijedila 5-0 Australiju
1940 - 1945 - nije igrano zbog Drugog svjetskog rata
1939 - Australija je pobijedila 3-2 SAD
1938 - SAD je pobijedila 3-2 Australiju
1937 - SAD je pobijedila 4-1 Veliku Britaniju
1936 - Velika Britanija je pobijedila 3-2 Australiju
1935 - Velika Britanija je pobijedila 5-0 SAD
1934 - Velika Britanija je pobijedila 4-1 SAD
1933 - Velika Britanija je pobijedila 3-2 Francuska
1932 - Francuska je pobijedila 3-2 SAD
1931 - Francuska je pobijedila 3-2 Veliku Britaniju
1930 - Francuska je pobijedila 4-1 SAD
1929 - Francuska je pobijedila 3-2 SAD
1928 - Francuska je pobijedila 4-1 SAD
1927 - Francuska je pobijedila 3-2 SAD
1926 - SAD je pobijedila 4-1 Francusku
1925 - SAD je pobijedila 5-0 Francusku
1924 - SAD je pobijedila 5-0 Australiju
1923 - SAD je pobijedila 4-1 Australiju
1922 - SAD je pobijedila 4-1 Australiju
1921 - SAD je pobijedila 5-0 Japan
1920 - SAD je pobijedila 5-0 Australiju
1919 - Australija je pobijedila 4-1 Veliku Britaniju
1915 - 1918 - nije igrano zbog Prvog svjetskog rata
1914 - Australija je pobijedila 3-2 SAD
1913 - SAD je pobijedila 3-2 Veliku Britaniju
1912 - Velika Britanija je pobijedila 3-2 Australaziju
1911 - Australazija je pobijedila 5-0 SAD
1910 - nije igrano
1909 - Australazija je pobijedila 5-0 SAD
1908 - Australazija je pobijedila 3-2 SAD
1907 - Australazija je pobijedila 3-2 Veliku Britaniju
1906 - Velika Britanija je pobijedila 5-0 SAD
1905 - Velika Britanija je pobijedila 5-0 SAD
1904 - Velika Britanija je pobijedila 5-0 Belgiju
1903 - Velika Britanija je pobijedila 4-1 SAD
1902 - SAD je pobijedila 3-2 Veliku Britaniju
1901 - nije igrano
1900 - SAD je pobijedila 3-0 Veliku Britaniju
etenis.org