Tunis

Tunis | četvrtak 19.05.2011/Izvor: Caffe Vojvodina | Milica Kojić

Tunis - dok slani tirkiz zapljuskuje pesak


Tek sa praznikom završetka posta, Ramazanskim bajramom, Tunižani počinju da piju alkohol i da se vesele po ulicama, jer su testirali svoju izdržljivost i očistili se od ružnih misli. Tada plaže postaju mesta na kojima se prave planovi za veliku proslavu u najliberalnijoj afričkoj državi. Svaka turistkinja će tada dobiti poziv na zaljubljivanje uz obećanje da će se osećati kao Jasmina na letećem ćilimu



Užareno tlo severne Afrike u vreme Ramazana prepuno je izgladnelih muslimana koji preko četiri nedelje poste, ali se među njima nađe i po koji zalutali evropski turista, došao da oseti gostopristvo Tunižana i uživa u nezaboravnim provodima po diskotekama najluđeg grada u ovom regionu - Susa.

Kad ne bi bilo turista, ne bi se širio ni miris ***** iz restorana, niti bi se igde prodavala alkoholna pića, pa se tako ni izmučeni vernici ne bi dovodili pred razna iskušenja u najvećem postu meseca Ramazana. U poslednjoj nedelji u kojoj je islamskim vernicima zabranjeno unošenje vode i hrane tokom čitavog dana, odnosno od izlaska do zalaska sunca, ulicama Susa vlada pomalo jeziv mir koji se prekida pet puta dnevno kada iz obližnje džamije zapeva hodža. Ramazanski post traje trideset dana, a od vernika se očekuje da što vernije slede učenje proroka Muhameda, da ne psuju, ne lažu, ne puše duvan i nemaju seksualne odnose, kao i da porade na čistoći misli i dela.

Zasigurno bi im bilo mnogo lakše da po najvećim vrućinama ne zarađuju plate, nešto preko trista evra, služeći nemilosrdne turiste po hotelima ili prodajući suvenire po plaži. U toj nedelji oni uopšte ne skrivaju nervozu, čak im i cenkanje postaje zamorno, iako je poznato da im inače hrani dušu.

Tek predveče izmami po koji osmeh na licima Arapa, dok brzo trpaju kuskus u usta. Sve ulice tada poprimaju miris tabil začina, kojeg su Muslimani proterani iz Andaluzije doneli na tlo Tunisa. Njegov jak ukus nije moguće zaobići, jer ga stavljaju u testeninu, meso, pa čak i na picu. Sastoji se od belog luka, ljute paprike, semenki kumina i korijandera, a toliko preovlađuje u svakom jelu da je posle sedam dana svaka hrana bez njega bljutava.

Andaluzija se osim u začinu oseća i nedaleko od glavnog grada Tunisa, u malenom Sidi Bu Saidu. Prepoznatljiv je po belim kućama, plavim vratima i prozorima, prelepoj plaži i kafani iz devetnaestog veka, u kojoj se i danas piju arapska kafa i čaj od mente, dok ćilimi po zidovima nose vekovni miris nargila.



Uveče, kada zadovolje potrebe za hranom i pićem, stanovnici Susa su spremni da postavljaju pitanja turistima na svim jezicima ovog sveta, ali ih umor brzo savlada, jer su budni od izlaska sunca, te se noću na ulicama osim turista vide jedino taksisti. Cenkanje sa njima ne vodi nikud, jer će vam uvek naplatiti koliko su zamislili, ali će neki mušterijama podariti gratis pevanje i nekoliko vrsta srpskog ruleta.

Limuzine nove generacije, ali i automobili proizvedeni početkom devedesetih godina bahato jurcaju krivudavim ulicama ne poštujući malobrojne semafore. I poneki "stojadin" se rado priključi ovom saobraćajnom haosu, sećajući na dane arapsko-jugoslovenskog prijateljstva.

Kako su Tunižani doživljavali druga Tita, koji im je prvi među svim državnicima sveta priznao nezavisnost, govori njegova poseta Kartagini, gradu koji su spalili Rimljani i čiji ostaci i danas pričaju o čuvenom Hanibalu. Osnovali su ga Feničani, koji su u teškim vremenima bogovima žrtvovali decu viđenijih ljudi. Tunižani su se uplašili da bi to moglo da ražalosti Tita, s obzirom na njegovu vezu sa pionirima, pa su zato sve vreme njegovog boravka u Kartagini iz aviona bacali latice jasmina i ruža kako bi bar malo ublažili stres kojem je bio izložen dok je slušao tu tužnu priču.

Ova neponovljiva mešavina Orijenta i raznih svetskih uticaja počinje da poprima obeležja Evrope tek praznikom završetka posta - Ramazanskim bajramom. Na taj dan Tunižani počinju da piju alkohol i da se vesele po ulicama, jer su testirali svoju izdržljivost i očistili se od ružnih misli. Tada plaže postaju mesta na kojima se prave planovi sa naivnim Ruskinjama za najveću proslavu u najliberalnijoj državi Afrike. Dok posmatraju kako slani tirkiz zapljuskuje pesak, svaka turistkinja će dobiti poziv na zaljubljivanje i osetiće se kao Jasmina na letećem ćilimu. Padaju obećanja o ljubavi i večnoj vernosti, a ignorisanje za ovaj narod nije poznat pojam.



Noć proslave je u znaku ponovnog otvaranja najvećih diskoteka. Ispred njih su dugi redovi, ali turisti ulaze za par sekundi bez ikakvog problema. Unutra bitovi svetskih didžejeva pokreću oduševljenu masu, od jedva punoletnih do ljudi u zrelim godinama. Cene pića su duplo veće u odnosu na klubove u Srbiji.

Sredovečne dame koje su doputovale iz raznih delova Evrope časte lepe tuniške mladiće, a onda zablude o arapskoj oduševljenosti plavušama zaista padaju u vodu. Ne samo da im nije bitna boja kose ili kože, već ne biraju ni uzrast. Ovde, nažalost, nije reč o "ljubavi koja godine ne broji", već o zabrani neimućnim Tunižanima da prisustvuju ovakvim žurkama ukoliko na ulazu ne drže za ruku neku belkinju željnu romanse.

U ovim diskotekama se više oslikava kultura ove države nego u poznatom Bardo muzeju u glavnom gradu. Osim haus žurki postoje i mnogobrojne tipske zabave, poput salsa igranki, na kojima se vidi talenat ovog naroda: ples im je u krvi. Tunižanke su, bar u klubovima, potpuno razgolićene i u manjini. One nemo čekaju udvarče, koji su uveliko zauzeti pokušajima da zavedu neku Evropljanku.

U pokretima i pogledima Tunižanki jasno se vidi zabrinutost zbog puta koji su izabrale, njihovi očevi im neće pronaći muževe, već će ih one same birati, na moderan, evropski način. Bez te uznemirenosti, i sa malo više odeće, predstavljale bi lepotu kojoj bi malo koja Evropljanka mogla da primiriše. Punih usana, istaknutih jagodica i bujne kose sa tenom koji samo Mediteran sa Saharom može da naslika, Tunižanke predstavljaju prave pustinjske ruže, nekada retke i tražene cvetove, koji se danas prodaju gotovo na svakom koraku.

Kao Francuska rivijera

Evropski uticaji se vide i čuju na svakom koraku, čak se i na najpoznatijoj radio stanici neizmenično puštaju pesme poznatih arapskih izvođača i svetskih pop zvezda. Ceo grad Port el Kantaui, na samo četiri kilometara od Susa, izgrađen je po uzoru na francusku rivijeru i predstavlja čarobnu luku po kojoj se šire razni orijentalni mirisi iz mnogobrojnih prodavnica parfema. Žbunovi jasmina, nepravilno pobacani duž čitave luke, uznemiruju čulo mirisa i stvaraju neku vrstu zavisnosti koja traje mesecima nakon povratka.

Naši turisti su odavno otkrili čari Tunisa, ali su tek nedavno počeli da uživaju i u lepotama bajkovitog ostrva Djerbe. Ovo najtoplije mesto u Sredozemnom moru su odpamtiveka opsedali Feničani, Kartaginjani, Grci, Rimljani, Vizantinci, Arapi, Italijani, Francuzi i Španci, obilato koristeći prijatnu klimu,umilno more i topao vazduh. Njegove blagodeti i geografski položaj znali su da koriste i brojne piratske armade, pa se na tvrđavama često viorila i njihova zastava sa mrtvačkom lobanjom. To mesto oko koga su se vekovima lomila koplja, Feničani i drugi stari narodi su zvali

TUNIS



Tunis je do 7 veka bio pod kontrolom Rimljana, kada ga osvajaju Arapi kojima će služiti kao važna vojna mornarička baza u ovom delu Mediterana.

Godine 1159 postaje po prvi put prestonica zemlje.

Kroz vekove Tunis biva na meti ratnih osvajača koji su bili različitih religija, kultura i civilizacijskih nivoa razvijenosti,a shodno s tim, ostavljali svako svoj pečat ovom gradu. Menjali su se vladari, Tunis doživljava uspone i padove ali s vremenom postaje sve važniji grad u ovom delu severne Afrike. Godine 1881. postaje francuski protektorat narednih 75 godina i u tom periodu doživljava veliki napredak u svakom segmentu svog razvoja.

U modernoj istoriji Tunis će, pored ostalog, biti upamćen kao poslednja baza koju su držale sile Osovine(Axis Powers) tokom Drugog svetskog rata. Nakon što su saveznici proterali trupe sila Osovine iz Tunisa, upriličena je i parada, na glavnoj gradskoj aveniji, koja je, praktično, označila kraj borbi na tlu Severne Afrike.

Nakon stečene nezavisnosti 1956. godine,Tunis i zvanično postaje glavni grad istoimene nezavisne države.

Od tada, Tunis, je imao samo dva predsednika, Habiba Burgibu(Habib Bourgiba), a drugi, Ben Ali(Zine El Abidine Ben Ali) je na vlasti još uvek.

Grad se nalazi na jezeru Tunis oko kojeg se obavija u obliku potkovice. Novi deo grada izlazi na zaliv Tunis. Prestonica je diplomatski, kulturni i trgovački centar države Tunisa i modernizuje se velikom brzinom.

Tunis ima laki metro, koji veoma dobro povezuje, centar grada, luku i najveća predgrađa na teritoriji pod gradskom upravom Tunisa. Aerodrom “Kartagina”(Carthago) se nalazi u predgrađu.

U centru grada se nalazi Medina Bab el Bar(Bab el Bahr), koja je pod zaštitom UNESCO-a. U sklopu same građevine se nalazi niz spomenika kulture raznih profila i značaja koji, doslovce, slikovito dočaravaju burnu i zanimljivu istoriju grada. Port de Frans(Port de France) ili kapija mora(Sea Gate) dominira trgom ispred centralnog ulaza u Medinu.

Centralna ulica je Avenija Habiba Burgibe, koja je ime dobila po prvom predsedniku nezavisne Republike Tunis, interesnatnim arhitektonskim rešenjem premošćava jezero Tunis. Ova avenija je projektovana po ugledu na Jelisejska polja u Parizu i najduža je ulica u državi. U samom centru, paralelno sa glavnom ulicom, nalazi se ulica Jugoslavije koja je jedna od najvećih i najlepših u tom kvartu.

Mešavina arapske i francuske athitekture, sa detaljima iz grčkog i italijanskog stila gradnje Tunis može kvalifikovati kao arapsko-mediteransko-evropski grad.

U gradu se nalazi veliki broj kulturno-istorijskih spomenika iz raznih perioda istorije. Svakako, najpoznatiji spomenik su ostaci drevnog grada Kartagine i mnogo bolje očuvane ruine rimskih kupatila, popularne “terme”. Ova istorijska mesta se nalaze u predgrađu Tunisa, kao i “plavo-belo” selo Sidi bu Said(Sidi Bou Said) i slove za najvažnije turističke atrakcije koje posećuje veliki broj turista iz celog sveta. Ništa manje atraktivan nije ni muzej “Bardo” u kome je smeštena najveća zbirka rimskih mozaika na teritoriji Afrike, pa čak, možda i u svetu.

Mediteranska klima, topao i suv vetar široko, klimatski su “odredili” Tunis kao prijatno mesto za kvalitetan način života.

Tunis živi u savršenoj harmoniji između tradicionalnog i modernog načina života.

Tako da, pored ostalog, i ovaj grad ima svoj fudbalski derbi, kada se sastaju Esperanca(Esperance Sportive de Tunis) i Klub Afrikanac(Club Africain) . Za Esperancu navija srednja klasa i bogatiji stanovnici, dok su fanovi Kluba Afrika uglavnom niži slojevi, radnička klasa i stanovnici predgrađa. Stadion na kome igraju oba tima ima 60.000 sedećih mesta i moderan je poput nekih većih evropskih fudbalskih arena

KARTAGINA


Kada su građevinski radnici koji su bili angažovani na renoviranju palate nekadašnjeg doživotnog predsednika Tunisa Habiba Burgibe malo dublje zagrabili krampovima, imali su šta da vide. Tog popodneva pred kraj pete decenije XX veka na predivnom predsedničkom letnjikovcu u blizini grada Tunisa pronađeni su ostaci drevnog grada Kartagine, koji je osnovan 825. godine pre nove ere.

Antički grad koji su osnovali Feničani nalazi se takoreći na idealnoj lokaciji izuzetnog geografskog položaja. Nekada moćna luka bila je dobro zaštićena s kopna i mora, imala je plodno obradivo zaleđe, izobilje plitke vode, a sama lokacija Kartagine, u središtu pomorskih puteva i voda Mediterana, omogućila je brz razvoj i uspon koji je prevazišao sve feničanske kolonije.

Kartagina se ubraja u najznačajnije istorijske i arheološke lokalitete u Tunisu, ali i celoj Africi. Stecište je miliona znatiželjnih turista i istraživača. Danas su arheološka iskopavanja i istraživanja preuzeli Francuzi, pa je Kartagina postala pravi grad koji vas može vratiti u vreme nastanka, ali i najznačajnije vreme njene istorije, period kada je velikim lučkim i vojničkim centrom upravljala porodica Barka. Hamilkar, njegov sin Hazdrubal, ali najviše od svih njegov najstariji sin Hanibal ostavili su pečat i proslavili ovaj slavni grad.

Mladi Hanibal Barka odrastao je u Kartagini, tu je načinio prve vojničke korake, ali je od rođenja bio zadojen mržnjom prema rimskom carstvu, koje se bilo žestoko namerilo na grad. Hanibal je sanjao o napadu na Rim, a kada je odrastao i ojačao, okupio je vojsku hrabrih Kartaginjana, brodovima stigao do današnje Španije, iskrcao vojsku sa slonovima (koji su mu bili glavno oružje u borbama) i prešao Alpe. Rimsko stanovništvo, zastrašeno Hanibalom Kartaginjaninom, uplašeno je ponavljalo: "Hanibal ante portas" ("Hanibal je pred vratima"). Ipak, izmorena vojska nije uspela da osvoji Rim, a Hanibal je otišao u legendu, zajedno s Kartaginom.

Kartagina je bila razarana nekoliko puta, a najveću devastaciju pamti nakon poraza Hanibala kod Rima, posle kojeg su razjareni Rimljani predvođeni Scipionom Afrikancem konačno zapalili grad. Dugo su pre toga stari Rimljani u Senatu ponavljali da Kartaginu treba razoriti. Kartaginu je odlikovao visok stepen civilizacije. Zgranute turiste i danas zaprepasti objašnjenje vodiča da je moćna luka imala kanalizaciju. Antonijeva kupatila iz drugog veka (rimske terme) najveća su u severnoj Africi i treća po veličini u svetu. Imala su dva nivoa, podzemni za dovođenje i zagrevanje vode i gornji sa simetrično poređanim sobama, levo i desno u odnosu na središnji deo, s velikom zajedničkom saunom. Voda je stizala iz najbližeg grada za potrebe kanalizacije, vijaduktom dugim 123 kilometra.

U kupatilu su bila dva bazena za plivanje različitih dimenzija iz kojih je prljava voda drugim vijaduktom odvođena u more. Tako je u Kartagini već u drugom veku postojao sistem kanalizacije. Dok prolazite između debelih antičkih stubova Kartagine, osećate njenu bogatu istoriju na svakom koraku. Slika nekada najmoćnije svetske luke nalazi se u svim udžbenicima istorije, a i danas važi ona stara izreka da je Kartagina grad koji treba videti.

SIDI BOU SAID


Sidi Bu Said (Sidi Bou Said) je jedno od retkih turističkih mesta koja uprkos vrevi i galami zadržavaju svoj šarm. Blistavobela pročelja kuća, tirkiznoplava vrata i čipkasti

Hamamet,


Centar grada čini živopisna medina, a severno i južno od centra su hoteli srednje kategorije, za turiste koji dolaze u okviru jeftinih paket aranžmana. Luksuzniji hoteli danas su smešteni desetak kilometara južnije, u okviru kompleksa Yasmine Hammamet.
Prva i glavna turistička destinacija u Tunisu, Hamamet (Hammamet) praktično je nastao 1920ih kada je rumunski milioner George Sebastian sagradio kuću u tada malom ribarskom selu. Američki arhitekta Frank Lloyd Wright tu vilu je opisao kao najlepšu kuću na svetu, i ona je za kratko vreme postala utočište za pisce i umetnike.
Ubrzo su drugi Evropljani počeli da dolaze, i podižu kuće duž plaže, tako da je tajna o malom mestu sa predivnim plažama i savršenom klimom, postala javna. Tokom 1970ih usledio je turistički bum, a glamurozne vile nicale su jedna za drugom.
Živopisna medina čini centar grada, a severno i južno od centra su hoteli u koje dolaze turisti u okviru jeftinih paket aranžmana. Luksuzniji hoteli danas su smešteni desetak kilometara južno, u okviru kompleksa Yasmine Hammamet.
Medina u centru je ekstremno zanimljiva, okružena debelim zidinama, i savršena za popodnevno tumaranje ulicama: na jednom kraju je citadela iz 15. veka, a na drugom mali Muzej Folklora.
Centar grada nudi i odličan šoping, a zanatske radnjice se nižu u beskraj. Cenkanje u sukovima je uobičajena stvar, i opšte je pravilo da ne treba pristajati na prvu ponuđenu cenu.
Čuvena vila Georgesa Sebastiana (avenue des Nations Unies) pretvorena je u Međunarodni kulturni centar, u kojem se održavaju izložbe i koncerti. Za vreme Drugog svetskog rata, vilu je koristio nemački general Romel kao svoju severnoafričku bazu. Posle rata je u njoj Vinston Čerčil pisao memoare. Na kraju ju je Sebastian poklonio državi. Ulaznica u muzej je 3 tuniska dinara, a radno vreme je od 8.30 do 18.00.
Hamamet ima status afričkog Sen Tropea, pre svega zbog fancy kafića, restorana, i butika.
Ali, stvari su odavno počele da izmiču kontroli. Nekoliko kilometara južno od Hamameta nižu se bulevari sa novosagrađenim kompleksom Hammamet Sud, u kojem trenutno ima 47 ogromnih hotela u stilu Las Vegasa.
Tu možete uživati u kobajagi izobilju starog Rima, u pseudo grčkom hramu, ili mavarskom tematskom parku, sa nargilama i turskim kupatilima. A sve to, pod budnim je okom radnika obezbeđenja, zaštićeno elektronskim kapijama.
Srećom, stari Hamamet je preživeo na severu, u dnu poluostrva Cap Bon. Svako ko planira da izbegne sumnjivi raj paket aranžmana kompleksa Hammamet Sud, samo treba da sedne u taxi do stare medine i shvatiće šta je nekada tamo privlačilo ljude kao što su Wallis Simpson, Paul Bowles (autor knjige The Sheltering Sky), i arhitekta Frank Lloyd Wright.
Ipak, u medini neizbežno postoji jedan broj prodavnica koje definitivno predstavljaju zamke za turiste. Tu se mota i bezbroj mladih lupeža koji strance startuju rečima, "Dobar dan gospodine, zar me ne prepoznajete - ja sam konobar u vašem hotelu", a zatim insistiraju da ih odvedu do odlične prodavnice tepiha koju drži dobar prijatelj ili brat.
Tu je i nekoliko restorana koji su očigledno namenjeni turistima, a dominiraju Cafe Turk koji je smešten na najvišoj kuli citadele, kao i Cafe Sidi Bou Hadid, koji se nalazi sa spoljne strane zidina pored mora, i gleda na Mediteran.
Ali pravi šarm Hamameta nalazi se u jednostavnim birtijama po kojima sede stariji Tunižani, i gde za samo pola tuniska dinara možete da kupite kafu i malo privatnosti.
Postoji još jedna medina, u turističkom kompleksu Yasmine Hammamet, koja ima elemente kiča u odnosu na staru medinu u centru, ali je puna radnjica koje prodaju rukotvorine i suvenire.
Hammamet ima i svoja siva predgrađa, što su u stvari naselja podignuta za imigrante iz unutrašnjosti koji u Hamamet dolaze u potrazi za poslom.

Plaže
U Hamametskom zalivu nalaze se neke od najboljih plaža u Tunisu. Sa obe strane zaliva pružaju se kilometri peska, ispresecani privatnim hotelskim plažama.
Ako imate sopstveni prevoz, obiđite veće i manje uređene plaže iza Yasmine Hammameta.

Restorani i noćni život
Za dobru tunisku kuhinju inspirisanu francuskim uticajem probajte restorane Les Trois Moutons ili Dar Lella.
Snek po razumnoj ceni uvek možete pojesti u kafeima i birtijama u centru grada. Dobrih ribljih restorana najviše ima u Avenue de la Republique, i na rivi.
U većini restorana postoji dobar izbor ribe, a služe se u glavnom kus-kus, salate, kao i neki međunarodni specijaliteti.
Jedan od nacionalnih specijaliteta je chorba frik - jagnjeća čorba sa pasiranim paradajzom, korijanderom, peršunom, i kriškom limuna.
Iako je muslimanska zemlja, u Tunisu se proizvode vina, a najbolja stižu iz obližnjeg regiona Cap Bon. Preporučujemo Mornag i Blanc de Blanc.
Veliki klubovi su u hotelima južno od centra, a najpoznatiji su Calypso Club (avenue Moncef Bey), i Latino Club (route touristique) u kojem se najčešće pušta arapska muzika.

Ko ide u Hamamet
Tokom leta Hamamet dolaze najviše Tunižani, i oni Evropljani koji mogu da podnesu veliku vrućinu u julu i avgustu.
U proleće i jesen dolaze u glavnom turisti iz severa Evrope, pre svega Britanci, Francuzi, i Nemci, a klima je tada prijatno topla. Zimi dolaze najviše penzioneri.

Kako stići
Veliki broj turističkih agencija u Srbiji organizuje paket aranžmane i čarter letove do Hamameta.
Hamamet se nalazi južno do tuniskog poluostrva Cap Bon, 10 km jugozapadno od Nabeula, 64 km južno od Tunisa i najbližeg aerodroma, i 85 km severno od Susa (Sousse).
Javni saobraćaj je odlično organizovan, i Hamamet je sa svim ovim mestima dobro povezan magistralnim putevima i železnicom.

SOUSSE


Sus je treći grad po naseljenosti u Tunisu sa oko 230.000 žitelja u samom gradu i pola miliona stanovnika koji žive u oblasti pod gradskom upravom.

Nalazi se na obali Sredozemnog mora u centralno-istočnom delu Tunisa.

Sus su osnovali Feničani u 11 veku pre nove ere i važio je kao trgovački i pomorski grad.

Bio je jedan od vojnih centara slavnog rimskog vojskovođe Scipiona, koji je porazivši Kartaginu zaposeo Sus kao deo osvojene teritorije, koja je do tada bila pod kontrolom kartaginjana.

Sus je izbegao sudbinu mnogih kartaginskih gradova, tako sto se pridužio Rimu, nakon toga je čitavih 700 godina živeo u relativnom miru.

U 7 veku grad osvajaju Arapi i stanovništvu nameću svoju kulturu. Karakter arapskog grada, sačuvao je sve do današnjeg vremena. Grad je kao i svaki u to vreme, iam svoju tvrđavu , a Ribat(na arapskom jeziku – malo utvrđenje) u Susu se smatra najboljim primerom obalskog utvrđenja koji su Arapi ikada izgradili. Ribat u Susu je služio kao minaret, kula-izvidnica, utvrđenje, konak za putnike iz karavana, smestaj za izbeglice, sve u svoje vreme. Danas je to nezaobilazna turistička atrakcija i simbol ovog grada.

Kroz istoriju, Sus su osvajali i njime upravljali Vandali, Vizantijci, Arapi, Normani, Venecijanci, Francuzi, menajali ime grada i dodavali nove momente u njegovu bogatu istoriju.

Medina u Susu je jedna od najlepših i najočuvanijih u celom Tunisu, deo UNESCO-ve svetske baštine i pod zaštitiom je ove organizacije.

U Susu je snimano mnogo filmova, a svakako je najpoznatiji prvi deo iz poznatog serijala o Indijana Džonsu. U tom filmu kulise Susa su predstavljale egipatsku prestonicu Kairo.

Grad i turizam u njemu se istovremeno razvijaju.

Oko 130 hotela, 45000 ležajeva i 20 kilometara fantastične plaže, je razlog sto Sus svake godine poseti više od 1.500.000 gostiju.

Najbliži internacionalni aerodrom udaljen je 20 kilometara od Susa i nalazi se u gradu Monastir.

Železnička pruga od glavnog grada Tunisa, koja se preoteže do Sfaksa, grada na južnom delu obale, prolazi kroz Sus.
Putna infrastruktura u gradu, uostalom kao i u čitavom Tunisu, je na zavidnom nivou.
Susu ima veoma organizovan taksi prevoz.

U gradskoj marini se nalaze brodići(prepravljeni u gusarske galije) kojima možete zaploviti ka pučini naspram grada.


U ovom poslednjem bazenu sam dočekao jednu zoru jer nije moglo da se spava od vrućine, mada to je bio samo jedan dan i neki ludi vetar iz pustinje, inače je klima ok.

PORT EL KANTAOUI


Port El Kantaoui se nalazi 6 km od Susa i 140 km od glavnog grada Tunisa. Predstavlja prvi i daleko najveći plansko građeni turistički centar sagrađen po uzoru na francusku rivijeru, Port El Kantaoui sa svojim starim jezgom grada, presvučenim kaldrmom, brojnim ribljim restoranima, kafeterijama, lokalnim čajdžinicama sa pušačima nargila, suvenirnicama i fontanama u cvetnim parkovima, najveći je ponos Tunižana.

Ovaj turistički centar daje novu dimenziju ljubiteljima jedrenja na Mediteranu, zahvaljujući svojoj prelepoj marini, sa preko 300 vezova. Grad nazivaju i ružičnjakom Tunisa.


Ovde možete pronaći luksuzne hotele u arapskom, turskom ili andaluzijskom stilu. Nije redak slučaj naići na neku hiljadugodišnju vilu ušuškanu u gust maslinjak. Grad predstavlja pravu Meku za ljubitelje golfa gde se tereni prostiru na površini od 103 ha. Mogućnosti za sportove na vodi i podvodne aktivnosti su velike.
Grad ima sopstvenu marinu kapaciteta oko 300 jahti i tu leti možete videti jahte poznatih iz svetskog jet-seta. Sa Sus-om postoji veza malim vozićem koji konstantno kruži. U zoni Port El Kantuija postoji i Hanibalov park, Baby Zoo i Aquapark.

MONASTIR


Monastir, grad srednje veličine (oko 40.000 stanovnika), smešten je oko 160 km južno od glavnog grada. Tradicionalno ribarsko mesto, u poslednjih nekoliko decenija postaje i značajno turističko mesto. Grad je osnovan još u rimsko vreme, dok iz kasnijeg istorijskog perioda datira Ribat – tvrđava. Poznati predsednik Tunisa Habib Bourguiba, rođen je ovde i tu se nalazi i njegov mauzolej. Međunarodni aerodrom nosi njegovo ime. Monastir se može ponositi i sa 2 terena za golf, lukom za jahte, bazarom i mnogobrojnim mestima za zabavu.

KAIROUAN


Osnovali su ga Arapi oko 670. godine i u prevodu sa arapskog jezika znači “civilni ili vojni kamp”.

Grad je prvenstveno osnovan kao utvrđenje u cilju odbrane od berberskih plemena.

Međutim, nedugo nakon osnivanja, Keruan je postao važan muslimanski centar za izučavanje Kurana i religije Islama. Posećivao ga je veliki broj Muslimana iz celog sveta i važio je za treće sveto mesto Islama, odmah posle gradova Meke i Medine.

Kroz vekove Keruan je bio prestonica mnogim arapskim dinastijama, bio je rušen i iznova podizan na istim temeljima. Jedan kratak period, u krajem 19 veka, bio je pod vlašću hrišćana, Francuza.

Najpoznatija bogomolja u Keruanu je podignuta u slavu osnivaču grada, arapskom vojskovođi, Ukba ibn Nafi, i zove se, Velika džamija Sidi Ukba(Sidi-Uqba). Gradske vlasti kažu da je džamija, u sadašnjem obliku, izgrađena od originalnih materijala, i da je malim delom restaurirana novijim materijalima. Međutim, činjenice pokazuju, da su gotovo svi od 414 stubova, koji se nalaze u džamiji, doneti iz ruševina slavnog grada Kartagine. Ovaj istorijski detalj se prećutkuje i danas, a nekada je bilo strogo zabranjeno i samo spomenuti tu činjenicu.

Sedam hodočašća u ovu džamiju je jednako jednom odlasku na hadžiluk u Meku. Ova džamija je deo UNESCO-ve svetske baštine.

U Keruanu, vekovima, postoji i velika jevrejska zajednica.

U današanje vreme, Keruan polako otvara vrata turistima iz celog sveta i sve se više oslanja na prihode od turizma. Kao i svi veći gradovi u Tunisu i Keruan ima svoju Medinu, sa velikim brojem “sukova”(suk;pijaca,trgovačka ulica).

U Tunisu, Keruan je poznat kao grad gde se prave najukusniji kolači.

JUG TUNISA I SAHARA


Ovo je bez premca najuzbudljiviji i najatraktivniji izlet koji se organizuje u Tunisu. To je ujedno i mini kružna tura na kojoj ćete pored doživljaja Sahare, peščanih dina i pustinjskih oaza upoznati i obići gotovo celu zemlju. Izlet je vizuelni i emotivni doživljaj različitih predela, klimatskih uslova, načina života stanovništva, običaja, kulturnog i istorijskog bogatstva. Putovanje je udobno sa čestim i dugim pauzama za obilazak istorijskih znamenitosti i karakterističnih prirodnih lokaliteta.


Na dvodnevnom putu se obilazi:

Rimski koloseum u El Džemu iz III veka nove ere, najvažniji spomenik iz rimskog perioda u Severnoj Africi, treći koloseum po veličini u Rimskom carstvu, posle rimskog i pulskog.
Mahres – ribarsko selo u Gabeskom zalivu sa neobičnim muzejom skulptura pod vedrim nebom na plaži.
Gabeska oaza i grad Gabes – maritimska oaza, jedinstvena u svetu. Preko 300 000 palmi na samoj morskoj obali.
Matmata – region peščanih stena i “mesečevih pejzaža” gde su snimani “Ratovi zvezda”. Berbersko naselje u Matmati sa posetom jednoj kući – zemunici ukopanoj u mekim peščanim stenama. Organizovan ručak u Matmati.
Pustinjska oaza Duz – “vrata pustinje”. Najživopisnija oaza i naselje tuniske Sahare na obodima peščanih dina. Organizovan izlet kamilama na dine sa zalaskom sunca (fakultativno). Noćenje u hotelu 3* u Duzu.
Šot el Džerid – veliko isušeno slano jezero – “slana pustinja”, površine 6000km2. Prelazak preko Šota sa pauzom za izlazak sunca.
Pojas plodnih oaza i plantaža urminih palmi na obodima slane pustinje.
Preko 90km uzbudljive terenske vožnje džipovima kroz pustinjske predele, kamene dine i nomadska staništa. Vožnja “reli pistama” kuda prolaze najpoznatiji pustinjski reliji. Pauza na “maloj slanoj pustinji” Šot el Garsa gde je sniman “Engleski pacijent”. Prolazak kroz “kristalnu pustinju”, zatim vožnja preko velikih peščanih dina visokih preko 25m na granici sa Alžirom. Obilazak pustinjskog lokaliteta i kulisa gde su snimani čuvani “Ratovi zvezda”.
Tozer – najveća oaza i najveći pustinjski grad. Kratka kafe pauza i obilazak slikovitog istorijskog muzeja DAR ZAMEN – 3000 godina istorije Tunisa prikazane voštanim figurama.
Gafsa – grad industrije fosfata. Pauza za ručak.
Keruan – četvrti islamski sveti grad po važnosti u svetu. Kratko zadržavanje kod velike džamije iz VIII veka. Poseta jednoj tradicionalnoj manufakturi ćilima i tepiha.

BERBERI


Unutrašnjost južnog dijela Tunisa nastanjuju Berberi, autohtono stanovništvo sjeverne Afrike, koje živi na širem području koje se prostire od Maroka do Egipta. Berberski jezik razlikuje se od arapskog i spada u porodicu sjevernoafričkih jezika, a i Berberi izgledaju drugačije od Arapa, puno je češća plava i crvena kosa, te izrazito plave i zelene oči.
Arapska najezda u 7. stoljeću promijenila je dotadašnji način života, tada se proširio i islam koji je donio i svoj službeni arapski jezik, a većina berberskih plemena se povlači u planine Atlas i unutrašnjost zemlje gdje osnivaju manja naselja i zajednice.

Neka berberska plemena, poput Tuarega (pustinjskih ljudi) još uvijek žive nomadskim načinom života seleći se sa svojim devama i šatorima po pustinjskim predjelima Sahare, i područjima uz nju. Tuarezi su posebno zanimljivi i tajanstveni, baš zbog svojeg slobodnog i nesputanog duha, izuzetne plave odjeće, pa i matrijarhalnog društvenog uređenja. Muškarci su obično zamotani, jer se tako pokrivenog lica lakše štite od pijeska i pustinjskih oluja. U gradu Douzu, na vratima Sahare

Većina današnjih berbera živi tradicionalnim načinom života, baveći se poljoprivredom i stočarstvom, i još se često mogu vidjeti kako rade na svojim poljima u karakterističnoj tradicionalnoj odjeći jarkih boja. Na starijim ženama se mogu vidjeti i tetovaže, najčešće na čelu i bradi.


U Matmati ljudi žive u kućama trogloditskog tipa, prostorija ukopanih dobrano ispod razine zemlje, tako da je u njima zimi toplo, a ljeti ugodno svježe. Jedini ukrasi su oslikane površine iznad vrata prostorija s obaveznim motivom Fatimine ruke, Božjeg oka, stihova iz Kurana, i tipičnog berberskog simbola- ribe. Po dvije ribice su oslikane i iznad ulaza u spavaću sobu, kao simbol plodnosti.

Gradić Chenini me fascinirao zbog toga što je vanvremenski. Izgrađen je na padini brda, sav u pješčano smeđim nijansama, sa jednom bijelom džamijom.

Još jedan primjer karakteristične arhitekture krajeva gdje su živjeli nomadski Berberi jesu ksarovi. Ksarovi su bili skladišta ili spremišta za žito, te ostale prehrambene namirnice i stvari koje bi pleme odlagalo u za tu namjenu izgrađene prostore bačvastih svodova, prije nego što bi krenuli u dalju selidbu. Takve prostorije obično bi zatvarale omanji trg četvrtastog tlocrta, a ponegdje bi bio izgrađen i čitav kompleks, poput minijaturnog grada. Svaki ksar je nosio i ime klana ili plemena koje bi tu odlagalo svoje stvari. Najpoznatiji je zasigurno i Ksar Hadada, gdje je Geroge Lucas snimao i neke kadrove za drugi dio novih epizoda "Star Warsa". On je i jedini obnovljen za tu potrebu.