Priča o labudovima

[You must be registered and logged in to see this image.]

Labud je ptica o kojoj govore mnoge legende i koja u ljudskom predanju ima bogata simbolična značenja. Prema legendi o postanju sveta, za koju se smatra da datira iz najranijih kultura, labud predstavlja kombinaciju vazduha i vode, neophodnih elemenata za rast i razvoj semena i obnavljanje vegetacije, čime simbolizuje sam život.

Kao otelotvorenje dobrote i blagosti, labud je prisutan u kulturama svih naroda. Ipak, u nekim indoevropskim mitovima, labud predstavlja i suprotan princip - zlu ženu. Objašnjenje ovoga mita je daleko dublje i povezano je sa simbolom (noćne) more. Pravo značenje more je da je to zla boginja, koja ima moć da u snu životinja i ljudi izazove osećanje gušenja. U indoevropskoj mitologiji zle žene uglavnom imaju obličje ptica, pa je i mora predstavljena kao žena sa «onog» sveta, koja je uzela oblik bele ptice (labuda).

[You must be registered and logged in to see this image.]

Verovanja

Među mitovima o labudovima kod starih Grka, najpopularnija je ona o Zevsu i Ledi, koji kaže da je Zevs video Ledu kako se kupa u reci. Da bi je zaveo, Zevs je uzeo oblik belog labuda. Leda nije mogla da bude ravnodušna na lepotu bele ptice pa se zaljubila, što je i bio Zevsov cilj.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Kasnije je Leda snela dva jajeta. Iz jednog su se izlegli blizanci Kastor i Poluks, koji su postali najsjajnije zvezde u sazvežđu Blizanaca. Iz drugog jajeta izlegla se lepa Helena, zbog koje je izbio rat za Troju. Na severnom nebu postoji sazvežđe Labuda od 6-7 sjajnih zvezda, raspoređenih duž vrata i raširenih krila labudovih.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Kod starih Grka postojalo je verovanje da labud najlepše peva pred samu smrt, ali ne od žalosti što će umreti nego od radosti što je svakim trenom bliži bogu sa kojim će se sjediniti. Crvenokljuni labud, koji se češće može videti u južnim delovima Evrope, ptica je koja, uprkos svojoj lepoti, osim šištanja i siktanja ne ispušta druge zvuke pa ga zbog ove osobine zovu i nemi labud. Odakle onda ovo verovanje? Objašnjenje je sledeće: stari Grci verovatno nisu pravili razliku između crvenokljunog i žutokljunog labuda i nije im bila poznata migracija ptica. To znači da, ako su čuli labuda da »peva», to je onda bio žutokljuni a ne crvenokljuni labud. Osim toga, labudovi su po pravilu stanari severnih krajeva Evrope i ne sele se sjeseni u toplije krajeve, kao što to rade laste i rode, osim kada se zamrznu vode. Tada odlaze malo južnije u potrazi za hranom, ali se sa prvim znacima proleća vraćaju u svoju postojbinu. Verovatno je da su Grci primetili njihovo periodično pojavljivanje pa su njihov odlazak s proleće povezali sa tužnom pesmom, koju pevaju što moraju da umru.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Po zidovima hindu hramova, urezivan je par labudova koji se održavaju u životu medom rascvetalog lotosa-znanja, a simbol su savršenog sjedinjenja kojem teže sva nebeska bića. U hindu veri, postoji verovanje da je vrhovni labud sneo zlatno vaseljensko jaje iz kojeg je izašao Brama, pa se otuda labud smatra za svetu, božansku pticu, simbol svetog duha. Često je i sam Brama, prikazivan kako jaše na labudu.

[You must be registered and logged in to see this image.]

U starom Egiptu, verovalo se da labud odvodi duše pokojnika na onaj svet. Kod Kelta, labud je božanstvo Sunca, mistično ali dobroćudno. Smatra se da ima isceliteljsku snagu Sunca i da njegova pesma ima magijske moći.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Stari Sloveni su verovali da labud predstavlja dušu predaka i da može da ima božanske i demonske osobine. U labudove mogu da se pretvore vile, koje umeju da se premetnu u sokola, vuka, zmiju i druge životinje. Legenda kaže da postoje tri vrste vila: planinske, vodene i nebeske. Ove poslednje imaju krila i mogu da lete. Ako ih čovek prevari i uhvati, jedini način da im oduzme moć jeste da im sakrije krila. Njihova prvobitna suština bila je da su vile zapravo duhovi prirode, jer znaju jezik riba i ptica, mogu da leče rane različitim travama, a posebno mogu da olakšaju jad i bol slepima i nerotkinjama. Kroz istoriju, vilama se pripisivala moć spajanja sa dušama predaka. Tako je i nastalo verovanje da mogu da uzmu oblik bilo koje životinje, a pre svih labuda.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Simbolika labuda


Gustav Moro - Leda

Od davnina su labudovi nadahnjivali ljudsku maštu. Mnoge legende govore o labudu, i u raznim kulturama ima bogata simbolična značenja. Zbog svog načina života, i uske povezanosti sa vodom, pored koje se čak i gnezdi, smatra se ujedinjenjem vode i vazduha, ali i oličenjem samoće i izolovanosti.

Prema jednoj legendi o postanku sveta, labud predstavlja kombinaciju vazduha i vode, koji su neophodni elementi za rast i razvoj semena i obnavljanje vegetacije. Na taj način on simboliše i sam život.

U starom Egiptu, verovalo se da duše pokojnika labud odvodi na onaj svet.

U rimskoj mitologiji labud je smatran za svetu pticu i povezivan sa Venerom, boginjom ljubavi.

U antičkoj Grčkoj labud je povezivan sa Apolonom, bogom Sunca, i često slikan sa lirom.
Afrodita, boginja ljubavi je imala nacrtanog labuda na svojim kočijama.Vrhovni bog Zevs je uzeo oblik labuda neverovatne lepote, da bi se približio Ledi, ženi spartanskog kralja u koju se zaljubio.

Kod Kelta, labud je bio božanstvo Sunca i povezivan sa muzikom, ljubavlju, čistoćom i dušom. Verovalo se da ima isceliteljsku snagu Sunca i da njegova pesma ima magijske moći. Par labudova je u keltskom mitu vozio sunčevu kočiju preko raja. Labudovi su mogli da uzimaju ljudski oblik, i većina nebeskih bića koja iz nekog razloga svraćala na Zemlju, uzimala je njihov oblik.

U germanskoj mitologiji boginje ratnice valkire su se mogle pretvoriti u labudove. One su odlučivale o ishodu bitke i o tome koji će ratnici ući u Valhalu nakon pogibije. Ponekad su skidale belo perje, ali ako bi ga čovek ukrao, morale su da ga slušaju.

Stari Sloveni su verovali da labud predstavlja dušu predaka, ali i božanske i demonske osobine.
Verovali su da vile koje umeju da se pretvore u sokola, vuka, zmiju i druge životinje, mogu da se pretvore u labudove.

Na Istoku je labud smatran simbolom plemenitosti, elegancije i smelosti, kao i svetom, božanskom pticom. Postoji verovanje u hindu veri, da je vrhovni labud sneo zlatno nebesko jaje iz kojeg je izašao Brama. Po zidovima hindu hramova, urezivan je par labudova koji se u životu održavaju medom rascvetalog lotosa-znanja, a Brama je često prikazivan kako jaše na labudu.

Postoji konstelacija na Mlečnom putu koja se zove Labud, gde su zvezde raspoređene tako da formiraju krst. Taj nebeski labud se povezuje sa Isusom Hristom koji sam nosi svoj krst.