Slepo crevo ipak nije potpuno beskorisno
Blic
Ispostalja se, na kraju krajeva, da slepo
crevo i nije baš tako beskorisno kao što se pretpostavljalo. Prema
nalazima jedne novije studije, ova crvolika struktura u blizini ušća
tankog u debelo crevo se 32 puta nezavisno razvila među sisarima, a
kod čoveka po svoj prilici služi kao pomoć u očuvanju korisnih bakterija
kada je organizam napadnut nekom ozbiljnom infekcijom.
Čarls Darvin je bio jedan od prvih naučnika koji su imali teorije od
funkciji slepog creva, u njegovo vreme otkrivenog samo kod ljudi i
drugih primata. Njegova teorija glasi da su njihovi i naši preci živeli
hraneći se uglavnom lišćem, te im je stoga bio spotreban veliki sekum,
deo creva u kom su smeštene bakterije kadre da razlože tvrda biljna
tkiva, objavio je "Hafington post".
Kasnije, kada su njihovi potomci počeli da se hrane pretežno
lakše svarljivim voćem, veliki sekum je postao suvišan. Vremenom se
smanjivao, a danas je sasvim mali.
Po Darvinovom mišljenju, slepo crevo je samo jedan od nakadašnjih
nabora sekuma i nema nikakvu funkciju. Drugi naučnici su, međutim, ideju
da slepo crevo ne vrši nikavu funkciju dovodili u pitanje.
Već oko stoleća se zna da ovaj organ sadrži specifičan tip tkiva koje
pripada limfnom sistemu, proizvođaču belih krvnih zrnaca, boraca protiv
infekcija. Tokom protekle decenije istraživanja su, međutim, pokazala i
da ovo limfno tkivo podstiče rast nekih sojeva dobrih, korisnih
bakterija.
Šta više, pažljiva anatomska proučavanja drugih sisara otkrila su da
neke vrste, kao to su dabrovi, koale i bodljikava prasad (ukupno 50
vrsta sisara), takođe imaju strukture koje se iz njihovih creva
izdvajaju na istom mestu gde i naše slepo crevo, odnosno da je ova
karakteristika među sisarima mnogo uobičajenija nego što se nekada
mislilo.
U novoj studiji, objavljenoj onlajn u "Computes Rendus Palevol",
međunarodni tim stručnjaka je uz pomoć podataka o 361 živoj vrsti sisara
i 50 poznatih vrsta koje imaju slepo crevo, raspoređenih duž
evolutivnog stabla sisara, došao do zaključka da je ovih 50 vrsta po
evolutivnom stablu razvučeno toliko, da je struktura slepog creva morala
nezavisno da se razvje najmanje 32, a možda čak i 38 puta.
Što se funkcije tiče, smatra se da je njegova uloga imunološka, odnosno
da služi kao svojevrsno “utočište” za korisne, dobre bakterije. Ove
bakterije pomažu u obuci sistema imuniteta i u stanju su da spreče
bolest, tako što potiskuju štetne, patogene bakterije.
Patogene bakterije, međutim, nekad ipak uspeju da prevladaju, i u tim
slčajevima se korisne bakterije povlače u slepo crvo, gde čekaju da
sistem imuniteta pobedi infekciju. Budući da je slepo crevo smešteno van
glavnih tokova, to bakterijama koje su se ovde sklonile omogućava da
ostanu bezbedne i da nakon povlačenja infekcije ponovo nasele creva.
Ova razumna hitpoteza, međutim, i dalje ne objašnjava zbog čega je samo
50 od 361 vrste sisara razvilo ovaj organ, te tako misterija slepog
creva i dalje ostaje donekle nerešena.