Srpska ramonda - Ramonda serbica

Srpska ramonda - Ramonda serbica

[You must be registered and logged in to see this image.]

Za srpsku ramondu (Ramonda serbica), biljku koju je prvi naučno opisao i krstio Josif Pančić, može se reći da, osim srpskog kuma, ima još nešto srpsko. Naime, čak i ako se potpuno osuši, pa i posle nekoliko godina mrtvila, srpska ramonda može ponovo oživeti kada se zalije, kao da se ništa nije desilo!

Rod ramonda, inače, ima tri vrste, od čega dve rastu na Balkanu, a jedna na Pirinejskom poluostrvu. Prva je otkrivena na Pirinejima, 1831. godine, zaslugom francuskog istraživača Ramonda, po kome je čitav rod i dobio ime. Drugu vrstu ramonde pronašao je Josif Pančić, 1874, prvo na Rtnju, a onda i u Sićevačkoj klisuri, i nazvao je srpska (serbica). Opet, deceniju kasnije, 1884, doktor Sava Petrović, dvorski lekar kralja Milana Obrenovića, pronašao je u okolini Niša i treću vrstu, koju je, zajedno sa Pančićem, opisao kao novu vrstu za nauku pod imenom R. nathaliae, u čast srpske kraljice Natalije.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Sposobnost anabioze

– U svetu postoji oko 270.000 vrsta cvetnica, a svega njih tridesetak imaju sposobnost anabioze, ili prividnog odsustva života, što je stanje u koje ulaze tokom suše, da bi s kišom ponovo oživele, zbog čega ih Englezi nazivaju vaskrsavajuće biljke. One su mahom zastupljene u srednjoj i južnoj Americi, južnoj Africi, jugoistočnoj Aziji i Australiji. Ramonde i njihova dva srodnika, Haberlea rhodopensis u Bugarskoj i severoistočnoj Grčkoj, kao i Jankaea heldreichii na Olimpu, jedine su cvetnice u Evropi koje imaju taj redak dar. To su reliktne biljke ili živi fosili nekadašnje suptropske flore koja je bila zastupljena na našem kontinentu pre ledenog doba – objašnjava Vladimir Stevanović, profesor na Biološkom fakultetu u Beogradu.

Kolačići

Balkanske ramonde, poznate i pod nazivom feniks biljke ili kolačići, kako ih zbog ljupkosti nazivaju u narodu, cvetaju od druge polovine aprila do prve polovine maja. Kada tokom suše uđu u stanje mirovanja, povijaju lišće u svojevrsne gužve koje su toliko suve da se drobe pod prstima. Ipak, pošto padne kiša, već nakon 12 časova vraćaju im se sve fiziološke funkcije, a ubrzo se potpuno otvaraju.[/size]

Natalijina Ramonda

Raste u Srbiji, a ime je dobila po kraljici Nataliji: Nestvarna Natalijina ramonda ima jedno ČUDESNO SVOJSTVO, a ovo je cela priča o magičnom cvetu

[You must be registered and logged in to see this image.]

Praznik je, kao što znamo, posvećen potpisivanju primirja u Prvom svetskom ratu, kada su 11. novembra 1918. godine generali dveju zaraćenih strana u francuskom gradu Kompijenu, u jednom železničkom vagonu potpisali primirje. Mada je sukob zvanično okončan tek konferencijom u Versaju, ovim događajem na železničkom koloseku u praksi se okončao Veliki rat, najkrvaviji sukob u dotadašnjoj ljudskoj istoriji.

Republika Srbija je ovaj datum izabrala za jedan od svojih praznika, a uređeno je i da se uz praznik odredi i specifičan amblem koji se nosi na reveru u nedelji uoči Dana primirja:

[You must be registered and logged in to see this image.]

Amblem se sastoji od dve zelene trake koje asociraju na lentu slavne albanske spomenice i jednog ljubičastog cveta sa pet latica. Cvet o kojem je reč je Natalijina ramonda (Ramonda nathaliae).

NATALIJINA RAMONDA ŽIVI SAMO NA CENTRALNOM BALKANU

U pitanju je ugrožena i retka vrsta koja živi samo na području Centralnog Balkana, u Srbiji, Makedoniji i severnoj Grčkoj. A Natalijinu ramondu nazivaju i "cvet feniks" zbog čudesnog svojstva da vaskrsava nakon što je potpuno osušena - dovoljno je samo zaliti je.
Biolozi kažu da Natalijina ramonda potiče još iz vremena ledenog doba, a ramonde su kao vrsta svetu poznate od 19. veka, kada ih je francuski istraživač po kome nose ime otkrio na području današnje Španije, u Pirinejima.
Međutim, 1874. godine Josif Pančić je došao do značajnog otkrića kada je otkrio da ramonde postoje i izvan Španije. Otkrio ih je na teritoriji južne Srbije, ali je zaključio da je reč o novoj vrsti koju je nazvao Ramonda serbika (Ramonda serbica).

Ljubitelji prirode koji žele da vide Ramondu nataliju i Ramondu serbiku u cvatu mogu da to učine u Jelašničkoj klisuri kraj Niša, koja je jedna od retkih mesta na Balkanu gde ovi cvetovi uspevaju.

NATALIJINA RAMONDA IME NOSI PO SRPSKOJ KRALJICI
Deset godina kasnije nakon što je Josif Pančić otkrio vrstu Ramonda serbica, dakle 1884. godine, dvorski lekar Sava Petrović otkriva da na Balkanu postoji još jedna vrsta ramonde sa nešto drugačijom krunicom i listovima. Budući da je bio u službi na dvoru kralja Milana, Petrović ovoj vrsti daje naziv Ramonda nathaliae, u čast kraljice Natalije.

T.G.