"Dogodilo se na današnji dan"

**Učlanjen** : 18.12.2021

0.08.

955. Vojska njemačkog cara Ota I potukla Mađare u bici kod Lechfelda, otklonivši opasnost mađarske invazije.
1675. Po nalogu kralja Charlesa II položen je kamen temeljac kraljevske opservatorije u južnom londonskom predgrađu Greenwich. Zadatak opservatorije bio je da izučavanjem položaja zvijezda pomaže navigaciji. Prvi kraljevski astronom bio je John Flamsteed.
1842. Velika Britanija donijela je zakon kojim je ženama i djeci mlađoj od 10 godina zabranjen rad u podzemnim rudnicima.
1846. U Washingtonu osnovan centar za naučna istraživanja Smithsonian Institution. Ta, danas najveća ustanova te vrste u svijetu, ustanovljena je po oporuci britanskog naučnika Jamesa Smithsona, koji je umro 1829, a svoj imetak veći od 100.000 funti zavještao SAD-u.
1904. Ruska flota pretrpjela je u rusko-japanskom ratu teške gubitke u borbi s japanskim ratnim brodovima pri pokušaju da se probije iz blokirane luke Port Arthur.
1913. U Bukureštu potpisan mir između Bugarske i balkanskih saveznika Grčke, Rumunije, Srbije i Crne Gore, kojim je okončan Drugi balkanski rat. Makedonija je podijeljena između Bugarske, Grčke i Srbije, a Rumunija je dobila južnu Dobrudžu.
1914. Francuska, na početku Prvog svjetskog rata, objavila je rat Austro-Ugarskoj.
1920. U Sèvresu, predgrađu Pariza, potpisan je poslije Prvog svjetskog rata mirovni ugovor Turske i članica Antante kojim je Turska lišena mnogih teritorija Otomanskog carstva. Ugovor je izazvao veliko ogorčenje u Turskoj, čija Skupština je odbila da ga ratifikuje.
1964. Papa Pavao VI donio je prvu encikliku o pomirenju s ostalim kršćanskim crkvama, nekršćanskim vjerskim zajednicama i o spremnosti na dijalog sa svima koji to žele.
1994. Književnica Taslima Nasrin, suočena s prijetnjama islamskih fundamentalista u Bangladešu da će je ubiti, izbjegla je u Švedsku.
1998. Princ Al-Muhtadi Bila, stariji sin brunejskog sultana Hasana Bolkije, jednog od najbogatijih ljudi svijeta, proglašen je nasljednikom prijestola.
1999. Islamski gerilci proglasili su rusku pokrajinu Dagestan nezavisnom državom i pozvali na sveti rat (džihad) za oslobođenje od ruske vlasti.
2001. U napadu pobunjenika iz pokreta UNITA na putnički voz južno od Luande ubijeno 250 ljudi. To je bio jedan od najkrvavijih incidenata u građanskom ratu u Angoli.
2001. Pripadnici SFOR-a u Banjoj Luci uhapsili su pukovnika Vojske RS-a Vidoja Blagojevića. Osuđen je na 18 godina zatvora za počinjeni genocid u Srebrenici u julu 1995. nad Bošnjacima.
2003. Uz pomoć specijalne veze između Zemlje i Međunarodne svemirske stanice, vjenčali su se ruski kosmonaut Jurij Maljenšenko, koji je bio u orbiti, na oko 400 kilometara iznad Novog Zelanda, i Jekaterina Dmitrijeva, koja je bila u svemirskom centru u Houstonu. To je prvo svemirsko vjenčanje u historiji čovječanstva.
2004. Libija je pristala da isplati 35 miliona dolara kao kompenzaciju porodicama oko 160 žrtava neameričkog porijekla koje su poginule u bombaškom napadu na noćni klub u zapadnom Berlinu 1986. godine.
2008. Ruska vojska preuzela je kontrolu nad Ćinvalijem, glavnim gradom separatističke oblasti Južne Osetije, a gruzijske snage povukle su se iz gotovo svih dijelova te teritorije.

**Učlanjen** : 18.12.2021

11.08.

1456. Umro ugarski vojskovođa Janoš Hunyadi. Kao erdeljski vojvoda uspješno je ratovao protiv Turaka, a 1456. doprinio je razbijanju turske opsade Beograda. Neposredno poslije toga umro je od kuge u Zemunu. U srpskim narodnim pjesmama spominje se kao Sibinjanin Janko.
1858. Rođen holandski ljekar Christiaan Eijkman, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1929, pronalazač uzroka bolesti beri-beri. Nobelovu nagradu je dobio za otkriće vitamina B.
1863. Uspostavljen protektorat Francuske u Kambodži.
1935. U Njemačkoj počele masovne demonstracije nacista protiv Jevreja.
1952. Princ Husein proglašen je za kralja Jordana pošto je njegov otac Talal svrgnut s prijestola zbog senilnosti.
1954. Formalnim proglašenjem mirovnog sporazuma, u Indokini je okončan rat koji su više od sedam godina protiv francuske kolonijalne vlasti vodili Vijetnam, Laos i Kambodža. Francuska i SAD su potom u Savjetu bezbjednosti UN-a vetom spriječile prijem Sjevernog i Južnog Vijetnama u svjetsku organizaciju.
1956. U automobilskoj nesreći poginuo američki slikar Jackson Pollock, začetnik i najistaknutiji predstavnik apstraktnog ekspresionizma.
1966. Sporazumom potpisanim u Džakarti okončana su trogodišnja neprijateljstva Indonezije i Malezije.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Keneth Kaunda
1969. Predsjednik Zambije Kenneth Kaunda nacionalizovao je rudnike bakra, ključnu privrednu djelatnost koja je donosila više od 50 posto nacionalnog prihoda.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Hans-Dietrich Genscher
1990. Partija slobodnih demokrata (FDP) zapadnonjemačkog ministra inostranih poslova Hans-Dietricha Genschera ujedinila se sa istočnonjemačkim liberalima, formirajući prvu svenjemačku političku partiju od podjele Njemačke poslije Drugog svjetskog rata.
1994. Jedinice Prvog korpusa Armije RBiH oslobodile 35 kvadratnih kilometara teritorije na Nišićkoj visoravni. Oslobođena su sela Okruglice, Brgule i Šikulje te više zaselaka.
1996. Umro češki dirigent i kompozitor Rafael Jeronym Kubelik koji je sa 20 godina, 1934, debitovao kao dirigent Češke filharmonije. Otišao je u izbjeglištvo kada su komunisti došli na vlast 1948, a u domovinu se vratio 1990. da bi dirigovao koncertom kojim je otvoren Praški proljetni muzički festival.
1999. Potpuno pomračenje Sunca vidjelo se u dijelovima Evrope, Bliskog istoka i Azije.
2000. Banka Japana je prvi put za 10 godina podigla kamate i time bez presedana odbila vladin zahtjev da povećanje odgodi.
2000. Mađarski zarobljenik iz Drugog svjetskog rata Andraš Tamaš (75), koji je bio zatvoren u ruskoj psihijatrijskoj bolnici i zaboravljen 50 godina, vratio se u domovinu.
2001. Reprezentacija BiH u sjedećoj odbojci po drugi put osvojila titulu evropskog prvaka, pobijedivši u finalu Evropskog prvenstva Njemačku rezultatom 3:1 u setovima.
2003. NATO preuzeo komandu nad 5.000 vojnika međunarodnih mirovnih snaga u Kabulu (Afganistan). To je prva akcija Alijanse izvan Evrope od osnivanja NATO-a 1949. godine.
2003. Pod pritiskom SAD-a predsjednik Liberije Charles Taylor podnio ostavku i napustio zemlju, zatraživši azil u Nigeriji.
2006. U tajfunu Saomai, najsnažnijem koji je pogodio Kinu, poginulo 436 osoba.

**Učlanjen** : 18.12.2021

12.08.

1827. Umro engleski slikar, bakrorezac i pisac William Blake, pjesnik intuicije i mašte. Književnu slavu stekao je zbirkama pjesama “Pjesme iskustva” i “Pjesme nevinosti”.
1848. Umro engleski inženjer i pronalazač George Stephenson. Razvio je i unaprijedio konstrukciju parne lokomotive, a njegova lokomotiva Rocket vukla je 1825. prvi putnički voz u svijetu na pruzi Stockton - Darlington.
1898. Potpisivanjem protokola kojim je Španija ustupila SAD-u Kubu i Portoriko završen je Špansko-američki rat. SAD su istovremeno anektirale Havaje.
1900. Umro austrijski velemajstor Wilhelm Steinitz, prvi zvanični svjetski šampion u šahu. Titulu svjetskog prvaka osvojio je 1886. pobjedom nad Johannesom Zukertortom rezultatom 10:5, uz pet remija. Objavio je 1889. Udžbenik modernog šaha.
1922. Umro Arthur Griffith, jedan od osnivača nacionalnog republikanskog pokreta Sinn Fein 1905. Godine 1921. predvodio je delegaciju koja je sa Velikom Britanijom zaključila sporazum o nezavisnosti Irske, a 1922. izabran je za prvog predsjednika Irske Republike.
1944. Proradio prvi naftovod pod morem kojim je ispod La Mancha nafta isporučivana savezničkim snagama u Francuskoj. Kroz naftovod je dnevno prolazilo 700 tona nafte.
1955. U Zürichu umro njemački pisac Thomas Mann, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1929. Po dolasku nacista na vlast u Njemačkoj 1933, emigrirao je u Švajcarsku, a 1939. u SAD (“Čarobni brijeg”, “Budenbrokovi”, “Doktor Faustus”, “Smrt u Veneciji”).

1960. SAD lansirale prvi komunikacijski satelit Eho I.
1970. U okviru nove istočne politike njemački kancelar Willy Brandt potpisao je u Moskvi sporazum kojim su se Zapadna Njemačka i SSSR odrekli sile u međusobnim odnosima i priznali postojeću granicu između dvije njemačke države.
1976. Pripadnici libanske desnice, nakon jednomjesečne opsade i žestokih borbi, osvojili su palestinski logor Tel el-Zatar.
1978. Japan i Kina potpisali u Pekingu Sporazum o miru i prijateljstvu.

[You must be registered and logged in to see this image.]
Henry Fonda/
1982. U Los Angelesu umro američki filmski i pozorišni glumac Henry Fonda. Igrao je u više od 80 filmova, a Oscar je dobio za ulogu u svom posljednjem filmu “Na zlatnom jezeru”.
1985. U avionskoj nesreći Boeinga 747 japanske kompanije Jal na planini Osutaka u blizini Tokija preživjelo je samo četvoro od 524 putnika i člana posade.
1992. SAD, Kanada i Meksiko postigli sporazum o jedinstvenoj zoni slobodne trgovine, čime je stvoren najveći svjetski trgovinski blok.
2000. U Barencovom moru potonula ruska nuklearna podmornica Kursk, nakon dvije eksplozije prouzrokovane kvarom. U ovoj nesreći poginulo je svih 118 članova posade.

[You must be registered and logged in to see this image.]
Lauren Bacall/
2014. U New Yorku umrla holivudska zvijezda i dobitnica Oscara, glumica Lauren Bacall, koja je slavu stekla u zlatno doba Hollywooda, ulogama u filmovima klasicima: “Imati i nemati”, “Kako se udati za milionera”, “Ubistvo u Orient Expressu”...
2017. U centru Charlottesvillea u Virdžiniji ultradesničar James Alex Fields Junior (20) je automobilom uletio u masu demonstranata koji su protestirali protiv paralelnih protesta bijelih nacionalista i usmrtio jednu ženu, a 19 osoba teško povrijedio. Uhapšen je i u junu 2019. osuđen na kaznu doživotnog zatvora.

**Učlanjen** : 18.12.2021

13.08.

1521. Španski osvajač Hernán Cortés zauzeo je i razorio, nakon tromjesečne opsade, asteški grad Tenochtitlán.
1624. Francuski kralj Louis XIII postavio je za prvog ministra kardinala Richelieua.
1868. U Peruu i Ekvadoru u seriji zemljotresa poginulo oko 25.000 ljudi.
1899. Rođen engleski filmski režiser Alfred Joseph Hitchcock. Proslavio se kriminalističkim i filmovima strave, koji su postali klasika u tom žanru (“Ptice”, “Psiho”, “39 stepenica”, “Sjever-sjeverozapad”).
1902. Rođen njemački inženjer Felix Wankel, izumitelj rotacionog motora, koji je po njemu dobio naziv. Prvu ideju za taj motor patentirao je 1929, a 1939. avion Messerschmitt 209 sa eksperimentalnim Wankelovim motorom postigao je svjetski rekord u brzini.
[You must be registered and logged in to see this image.]

1910. u Londonu je umrla engleska medicinska sestra Florence Nightingale, koja je u Krimskom ratu (1853 - 1856) organizovala prvu ekipu za njegu ranjenika, a potom osnovala prvu školu za bolničarke
1913. Rođen kiparski arhiepiskop Makarios III, vođa pokreta za nezavisnost Kipra od Velike Britanije i prvi predsjednik te mediteranske zemlje od 1960. do smrti 1977.
1914. Francuska u Prvom svjetskom ratu objavila rat Austro-Ugarskoj.

[You must be registered and logged in to see this image.]
Mustafa Kemal Ataturk
1923. Mustafa Kemal Ataturk postao prvi predsjednik Turske. Tokom vladavine do smrti 1938. proveo je radikalne reforme u zemlji približivši Tursku Evropi. Ukinuo kalifat, a umjesto arapskog pisma uveo je latinicu.
1927. Rođen kubanski revolucionar i državnik Fidel Ruz Castro, pod čijim je vođstvom na Kubi svrgnuta diktatura Fulgencija Batiste i izvedena socijalistička revolucija.
1961. Vlasti Istočne Njemačke zatvorile granicu između Istočnog i Zapadnog Berlina kod Brandenburške kapije i počele izgradnju 155 kilometara dugačkog zida prema granici sa Zapadnom Njemačkom, koji je u narednih 38 godina bio simbol podijeljene Njemačke i hladnoratovski simbol podijeljenog svijeta. Zid je probijen u novembru 1989, nakon čega se Njemačka ponovo ujedinila.
1964. U Velikoj Britaniji izvršene posljednje smrtne kazne vješanjem dvojice zatvorenika u Liverpoolu i Manchesteru, osuđenih na smrt zbog ubistva.
1992. Vijeće sigurnosti UN-a usvojilo rezolucije 770 i 771 o BiH.
1998. Švicarske banke i jevrejske grupe postigle sporazum kojim je predviđena suma od milijardu i 250 miliona dolara kompenzacije za žrtve holokausta u Drugom svjetskom ratu.
2001. Politički lideri Makedonaca i Albanaca potpisali u Ohridu mirovni sporazum kojim su okončani višemjesečni sukobi ove dvije etničke zajednice u Makedoniji.
2003. Libija i porodice žrtava bombaškog napada na Pan Amov avion nad jezerom Lockerbie postigle su dogovor o nadoknadi štete od 2,7 milijardi dolara. U eksploziji tog aviona stradalo je 270 ljudi.
2003. Kod Goraždevca na Kosovu u terorističkom napadu na obali rijeke Bistrice, na kupanju, ubijena dva srpska dječaka, a ranjena još četvorica.
2004. Počelo emitiranje programa BHT1.
2004. Najmanje 115 ljudi je poginulo, a više od 1.800 je povrijeđeno u tajfunu koji je zahvatio jugoistok Kine.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Les Paul/
2009. U New Yorku umro američki legendarni gitarista Les Paul (Lester W. Polsfuss), koji je svojom električnom gitarom promijenio tok muzike. Zaslužan je za brojna unapređenja modernih električnih instrumenata (“Les Paul & Friends: American Made”, “World Played”).

**Učlanjen** : 18.12.2021

14.08.

1900. Snage evropskih velesila, SAD-a i Japana zauzele Peking, čime je okončan Bokserski ustanak u Kini. Cilj ustanka je bio protjerivanje stranaca iz Kine i domaćih kršćana kao eksponenata stranih ugnjetača.
1920. U Beogradu potpisan ugovor o stvaranju Male Antante, vojno-odbrambenog saveza Čehoslovačke i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca protiv restauracije Habsburgovaca i revizionističkih težnji Mađarske poslije Prvog svjetskog rata. Savezu je 19. augusta pristupila i Rumunija.
1934. U prvi nacistički koncentracioni logor Dachau, kod Münchena, dovedeni su prvi zatvorenici, protivnici režima Adolfa Hitlera. Kasnije je u Drugom svjetskom ratu u tom logoru ubijeno 70.000 zatočenika iz okupirane Evrope.
1941. Britanski premijer Winston Churchill i predsjednik SAD-a Franklin Roosevelt potpisali Atlantsku povelju, kojom su se založili za pravo svakog naroda da izabere vlast u svojoj zemlji i da se izjašnjava o teritorijalnim promjenama. Ta povelja kasnije je uključena u Povelju UN-a.
1945. Japan prihvatio savezničke zahtjeve za bezuslovnu kapitulaciju, čime je okončan Drugi svjetski rat. Kapitulacija je potpisana 2. septembra na američkom bojnom brodu Misuri u Tokijskom zalivu.
1947. U Derventi rođen Enes Duraković, bh. književni historičar, esejist, književni kritičar i antologičar.
1947. Formirana država Pakistan, nastala po završetku britanske vladavine u regionu i podjele azijskog potkontinenta na islamski Pakistan i Indiju naseljenu pretežno Hindusima. Pakistan je bio podijeljen na dva dijela, Zapadni i Istočni, koji je kasnije postao nezavisna država Bangladeš.
1949. U zapadnoj Njemačkoj održani prvi izbori poslije Drugog svjetskog rata. Konrad Adenauer je postao prvi kancelar zapadne Njemačke.
1969. Vlada Velike Britanije odobrila je ulazak britanskih trupa u Sjevernu Irsku da bi spriječila eskalaciju sukoba između katolika i protestanata.
1980. Počeo štrajk radnika u poljskom brodogradilištu u Gdanjsku. Radnički protesti ubrzo su se proširili na cijelu zemlju i doveli do velikog društvenog preokreta u Poljskoj, a značajno su uticali i na promjene u ostalim komunističkim zemljama istočne Evrope.
1988. U Modeni umro italijanski konstruktor sportskih automobila Enzo Anselmo Ferrari. Osnivač je automobilske tvrtke Ferrari, a 1929. osnovao je vlastitu automobilsku momčad Scuderia Ferrari, koja je danas jedna od najuspješnijih momčadi u Formuli 1.
2000. Savjet bezbjednosti UN-a donio je rezoluciju o formiranju posebnog suda za zločine počinjene tokom građanskog rata u Sijera Leoneu.
2004. U Krakowu umro poljski pisac i nobelovac Česlav Miloš, koji je skoro 30 godina proveo u egzilu. Zbirka eseja o totalitarizmu "Zarobljeni um" donijela mu je svjetsku slavu i priznanje.
2010. Umro fotograf Herman Leonard, jedan od najvećih fotografa džez-scene sredinom dvadesetog vijeka. Slavu je stekao crno-bijelim fotografijama džez-velikana poput Billie Holiday, Dukea Ellingtona, Louisa Armstronga i Franka Sinatre.
2017. Najmanje 18 osoba je ubijeno, a osam ranjeno u oružanom napadu terorista u restoranu u centru Ouagadouga, glavnog grada afričke države Burkina Faso. Policija je ubila trojicu napadača.
2018. U urušavanju vijadukta Morandi kod Genove u Italiji, poginulo je 42 ljudi, a 16 je povrijeđeno. Urušavanju mosta prethodilo je veliko nevrijeme koje je zahvatilo region.

**Učlanjen** : 18.12.2021

15.08.

U Carnarvonshireu u Velsu 1888. rođen je engleski pukovnik Thomas Edward Lawrence, arheolog, istraživač, pisac i ratnik. Postao je poznat kao Lawrence od Arabije kada je u Prvom svjetskom ratu (1917-1918) poveo Arape u rat protiv Turske

1534. Španski monah Ignacio de Loyola osnovao je u Parizu rimokatolički jezuitski red, koji je papa Pavao III priznao šest godina kasnije.
1769. U Ajacciju, na Korzici, rođen francuski vojskovođa i car Napoleon Bonaparta, čiji su ratni uspjesi omogućili političku i ekonomsku prevlast Francuske nad većim dijelom Evrope. Nakon poraza kod Vaterloa 1815. prognan je na ostrvo Sveta Jelena u Atlantskom okeanu, gdje je umro 1821.
1834. Britanski parlament usvojio je zakon o kolonizaciji Južne Australije.
1914. Prolaskom broda Ancon otvoren je Panamski kanal, prokop dug 81,6 kilometara, koji u najužem dijelu srednje Amerike spaja Atlantski i Tihi okean. Kanal je zvanično otvoren tek u julu 1920.
1944. Iskrcavanjem savezničkih trupa u južnoj Francuskoj u Drugom svjetskom ratu počela je operacija Dragon, čime je otvoren drugi front nakon iskrcavanja saveznika u Normandiji u junu.j više
1947. Stupio na snagu akt o nezavisnosti Britanske Indije kojim su, poslije 180 godina kolonijalne vladavine Velike Britanije, formirane Indijska unija i Pakistan.
1962. Probijen drumski tunel ispod Mont Blanca, kojim je francuski grad Chamonix povezan sa italijanskom dolinom Aoste.
1994. U Sudanu uhapšen i izručen Francuskoj jedan od najpoznatijih svjetskih terorista Ilich Ramírez Sánchez, poznat kao Carlos Shakal. Sud u Parizu ga je 16. decembra 2001. osudio na doživotni zatvor zbog niza terorističkih napada u svijetu.
1996. Nakon četiri godine ponovo otvoren Sarajevski aerodrom za komercijalne letove. Na aerodrom su tokom rata u BiH (1992-1995) slijetali samo službeni i avioni sa humanitarnom pomoći.
1998. U jednom od najtežih terorističkih napada u Sjevernoj Irskoj tokom skoro 30 godina nasilja, u eksploziji automobila bombe u mjestu Omag, poginulo je 29 ljudi.
2000. U saobraćajnoj nesreći u mjestu Spliska na ostrvu Brač smrtno je stradala Ena Begović, hrvatska glumica. U hrvatskoj će kinematografiji ostati zapamćena kao jedna od najljepših glumica te kao žena izrazite senzualnosti i velike karizme.
2001. Potpukovnik Vojske Republike Srpske Dragan Jokić predao se Međunarodnom sudu za ratne zločine u Haagu, koji ga je osumnjičio za ratne zločine počinjene nad Bošnjacima u Srebrenici u julu 1995. Osuđen na devet godina zatvora.
2002. Policija u Zimbabveu počela da hapsi bijele farmere koji su se oglušili o vladino naređenje da napuste svoju zemlju kako bi ona bila dodijeljena crncima bezemljašima.
2005. Poslije 38 godina izraelske okupacije zvanično je počela evakuacija jevrejskih naselja u pojasu Gaze.
2005. U Helsinkiju potpisan mirovni ugovor između Indonezije i pripadnika pobunjenika pokreta Aceh, čime je završen najduži konflikt, koji je trajao više od 30 godina i u kojem je preko 12.000 ljudi izgubilo živote.
2014. U Sarajevu umro Sulejman Kupusović, bh. pozorišni i filmski režiser. Bio je žestok kritičar vlasti, ali i stanja svijesti vlastitog naroda koji trpi nepravdu. Dobitnik je brojnih priznanja.
2015. U eksplozijama u kineskoj luci Tjencin stradalo je 112 ljudi, 700 je povrijeđeno, a evakuisano je stanovništvo u zoni od tri kilometra od skladišta hemikalija.
2017. Balkanski mafijaš Dilaver Bojku, poznat i pod nadimkom Leku, ubijen je metkom u glavu ispred svog kafića u Strugi u Sjevernoj Makedoniji. Bio je šef mreže kriminalaca koja se bavila trgovinom bijelim robljem u regionu.

**Učlanjen** : 18.12.2021

16.08.

1717. U bici kod Beograda u austrijsko-turskom ratu, snage pod komandom princa Eugena Savojskog potukle su tursku vojsku i zauzele Beograd. Požarevačkim mirom, koji je uslijedio 1718, Austriji su pripali sjeverna Srbija, Banat i sjeverna Bosna. Beograd je ostao pod austrijskom vlašću do 1739, kada su ga ponovo preuzeli Turci.
1858. Predsjednik SAD-a James Buchanan i britanska kraljica Victorija razmijenili su telegrafom čestitke povodom puštanja u rad prekookeanskog telegrafskog kabla. To su bile prve poruke poslate telegrafom preko okeana.
1913. U Brestu u Poljskoj rođen je izraelski državnik Menahem Begin, jedan od osnivača partije Likud. Kao premijer Izraela (1977-1983) potpisao je prvi mirovni ugovor sa Egiptom 1977, a 1978. dobio je Nobelovu nagradu za mir koju je podijelio sa egipatskim predsjednikom Anvarom el-Sadatom.
1919. Obrazovana je vlada Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca pod predsjedništvom Ljube Davidovića, sastavljena od predstavnika Demokratske stranke (zajednice) i Socijaldemokratske partije.
1921. Umro kralj Petar I Karađorđević, kralj Srbije od 1903. do 1918. i potom, do smrti, Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Sahranjen je u porodičnoj grobnici Karađorđevića na Oplencu. Naslijedio ga je sin Aleksandar I.
1928. U Sarajevu rođen Atif Purivatra, teoretičar evolucije bošnjačkog nacionalnog identiteta.
1949. Umrla američka novinarka Margaret Mitchell, autor popularnog romana “Prohujalo sa vihorom”, koji je godinama bio bestseler i po kojem je snimljen istoimeni film.
1953. U Iranu je pokušan državni udar, a šah Mohamed Reza Pahlavi je pobjegao iz zemlje. Poslije tri dana premijer Mohamed Mosadek je srušen, a šah se vratio na prijesto uz angloameričku pomoć.
1960. Kipar stekao nezavisnost, a arhiepiskop Makarios postao je prvi predsjednik Republike.
1973. Umro američki mikrobiolog porijeklom ukrajinski Jevrejin Selman Abraham Waksman, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1952. za pronalazak streptomicina.
1974. Stupio na snagu prekid vatre, postignut posredstvom UN-a, između kiparskih Grka i turskih snaga koje su 20. jula izvršile desant na sjeverni dio ostrva. Jedna trećina Kipra ostala je pod turskom vlašću.
[You must be registered and logged in to see this image.]

1977. U Memphisu, u američkoj državi Tennessee, u 42. godini umro američki muzičar Elvis Aaron Presley, kralj roka, izuzetno popularan pedesetih i šezdesetih godina 20. vijeka. Prodao je više od 150 miliona ploča i igrao u dvadesetak filmova.
1995. Stupio na snagu mirovni sporazum u Čečeniji, nakon što su manje grupe čečenskih pobunjenika predale oružje, a ruske trupe počele povlačenje sa linije fronta.
1999. SAD su otvorile konzulat u bivšem Sajgonu, 25 godina nakon dramatične evakuacije njihove ambasade u tom gradu.
2002. U monsunskim poplavama u Južnoj Aziji poginulo je više od 900 ljudi, a preko 25 miliona ljudi je raseljeno jer su ostali bez kuća.

[You must be registered and logged in to see this image.]
2003. U Saudijskoj Arabiji umro u egzilu bivši ugandski diktator Idi Amin Dada. Za vrijeme njegove diktature (1971-1979) masakrirano je oko 400.000 civila, mahom iz manjinskih etničkih zajednica, a optuživan je i za kanibalizam.

2005. U avionskoj nesreći u zapadnoj Venecueli poginulo je svih 160 putnika, mahom turista.
2006. U Brazilu je u egzilu umro bivši paragvajski diktator Alfredo Stroessner. Na vlast u Paragvaju došao je vojnim udarom 1954. i tom zemljom je vladao do 1989. godine, kada je svrgnut.

**Učlanjen** : 18.12.2021

17.08.

1552. U Beogradu štampana prva knjiga ćirilicom, poznata kao “Beogradsko četvorojevanđelje”. Knjigu, koja predstavlja dragocjen izvor za upoznavanje prilika u Beogradu sredinom 16. vijeka, štampao je Trojan Gundulić, pripadnik dubrovačke kolonije u Beogradu.
1629. Rođen Jan Sobjeski, poljski kralj (1674 - 1796), nacionalni heroj koji se uspješno borio protiv Švedske, Turske, Tatara i Kozaka. Slavljen je kao spasitelj Evrope, kada je 1683. oslobodio Beč turske opsade i time spriječio prodor Turske u srednju Evropu.
1743. Mirom u Abou, kojim je Rusiji pripao južni dio Finske, okončan je rusko-švedski rat (1741 - 1743).
1753. Rođen češki slavista Josef Dobrovsky, najznačajnija ličnost češkog narodnog preporoda, autor gramatike češkog jezika i Udžbenika staroslavenskog jezika (1822), prve naučne gramatike staroslavenskih jezika.
1786. Rođen američki nacionalni junak i političar Davy Crockett, član Kongresa SAD-a od 1827. do 1831. i od 1833. do 1835. Poginuo je u martu 1836. braneći tvrđavu Alamo od Meksikanaca.
1850. Danska prodala Velikoj Britaniji sva utvrđenja i vlasnička prava nad Zlatnom obalom u Africi.
1896. George Carmack otkrio zlato u pritoci rijeke Klondike u Kanadi, izazvavši jednu od najmasovnijih zlatnih groznica.
1943. U New Yorku rođen američki filmski glumac Robert de Niro, jedna od najvećih svjetskih filmskih zvijezda krajem 20. vijeka, dobitnik Oscara za uloge u filmovima “Kum dva” i “Razjareni bik”. Ostali filmovi: “Taksista”, “Bilo jednom u Americi”, “Lovac na jelene”, “Vrelina”.
1945. Vođa indonežanske borbe za nezavisnost Ahmed Sukarno proglasio je nezavisnost Indonezije od Holandije i osnivanje jedinstvene Republike Indonezije. Holandija je priznala suverenitet Indonezije tek 1949, nakon četverogodišnjeg indonežansko-holandskog rata.
1976. U zemljotresu koji je izazvao ogromne talase, na filipinskom ostrvu Mindanao poginulo je oko 8.000 ljudi.
1985. U eksploziji automobila-bombe u hrišćanskom dijelu Bejruta poginulo je 60 i povrijeđeno 100 ljudi.
1988. Od eksplozije bombe podmetnute u vojni avion poginuo je pakistanski diktator, general Mohammed Zia ul Haq. Sa predsjednikom Pakistana poginuo je i ambasador SAD-a u Islamabadu Arnold Raphel.
1990. Nakon najave Srpskog nacionalnog vijeća da će raspisati referendum o autonomiji Srba u Hrvatskoj, specijalne snage hrvatske policije napale su policijske stanice u srpskim opštinama Obrovac i Benkovac. Srbi su odgovorili podizanjem barikada na saobraćajnicama, čime je počela pobuna Srba u Kninskoj krajini - tzv. balvan-revolucija.
1996. Sa kosmodroma u Bajkonuru u vasionu je poletjela prva Francuskinja, Claudie André-Deshays, koja je potom provela 16 dana u naučnoj misiji na ruskoj svemirskoj orbitalnoj stanici Mir.
1999. U najtežoj prirodnoj katastrofi u historiji Turske, u zemljotresu sa epicentrom kod grada Izmit, 150 kilometara zapadno od Istanbula, poginulo je više od 30.000 ljudi.
2004. Umro Gérard Souzay, jedan od najvećih francuskih baritona.
2005. Umro bolivijski fotograf Freddy Alborta koji je 1967. snimio čuvenu fotografiju ubijenog legendarnog gerilskog vođe Che Guevare.

**Učlanjen** : 18.12.2021

18.08.

1830. Rođen Franz Joseph I, austrijski car od 1848, a car Austro-Ugarske monarhije od 1867. do smrti u septembru 1916. Godine 1878. okupirao je, a potom anektirao Bosnu i Hercegovinu. Atentat na njegovog bratanca, nadvojvodu Franza Ferdinanda u Sarajevu 1914, iskoristio je kao povod da objavi rat Srbiji, čime je počeo Prvi svjetski rat.
1831. Rođen kompozitor, pijanista i horovođa Kornelije Stanković, poznat po zapisima i harmonizacijama srpskog crkvenog pojanja koje do tada nije bilo zapisano.
1850. Umro francuski pisac Honoré de Balzac, čije se djelo “Ljudska komedija”, sastavljeno od oko 100 romana, smatra svojevrsnim dokumentom francuskog društva u prelomnim godinama njegove historije.
1870. U najvećoj bici u Francusko-pruskom ratu Prusi su kod Gravelotte pobijedili Francuze i nanijeli im teške gubitke - više od 30.000 poginulih.
1872. Umro pisac Petar Preradović, uz Vraza i Mažuranića najveći pjesnik Ilirskog pokreta u Hrvatskoj.
1896. Francuska okupirala Madagaskar i proglasila ga kolonijom. Madagaskar je nezavisnost stekao 1960.
1936. U Santa Monici rođen Robert Redford, američki filmski glumac, redatelj i producent. Režirao je devet dugometražnih filmova, a za “Obične ljude” je 1981. dobio Oscar (“Žaoka”, “Svi predsjednikovi ljudi”, “Tri kondorova dana”, “Moja Afrika”...).
1936. Na početku Španskog građanskog rata, u selu Viznar kod Granade, Frankovi fašisti strijeljali su Federica Garciju Lorcu, istaknutog španskog književnika i pjesnika.
1948. U Beogradu potpisana Dunavska konvencija, kojom je dogovoreno da u upravljanju Dunavom i njegovom plovidbom učestvuju samo priobalne zemlje. Osnovana je i Dunavska komisija sa sjedištem u Budimpešti.
1954. James Wilkins je kao prvi crnac u američkoj historiji učestvovao u zasjedanju vlade SAD-a. Sjednici je prisustvovao kao pomoćnik ministra rada, jer su ministar i njegov zamjenik bili odsutni.
1960. U Illinoisu u SAD-u plasirana je na tržište prva pilula za kontracepciju enovid 10.
1992. Goraždanski borci Armije RBiH nakon višednevnih borbi u operaciji Krug oslobodili 150 kvadratnih kilometara teritorije na lijevoj obali Drine. Oslobođena su jaka uporišta agresora Desani, Površnica, Hranjen, Oštro, Petibor i Trovrh, a neprijatelju naneseni veliki gubici.
1993. SAD optužile Sudan da podržava međunarodni terorizam i isključile tu zemlju iz najvećeg broja programa američke pomoći.
1999. U Tel Avivu je umro vodeći izraelski dramski pisac Hanoch Levin. Majstor igre riječima hebrejskog jezika i alegorije napisao je 34 dramska djela, od kojih je najpoznatije “Kraljica od Batuba”.
2000. Indijansko pleme za koje se vjerovalo da je nestalo prije 80 godina nađeno je u džungli amazonske države Acre u Brazilu.
2005. Umro najbogatiji čovjek Čilea i rudarski magnat Androniko Lukšić.

**Učlanjen** : 18.12.2021

19.08.

14. Umro rimski državnik Oktavijan Avgust, prvi rimski car, usvojeni sin Gaja Julija Cezara. Tokom vladavine od 31. godine pr. n. e. uveo je novi oblik vladavine i administracije poznat kao principat (centralizacija vlasti), a Rimsko carstvo je u njegovo vrijeme doživjelo procvat u kulturi i umjetnosti (zlatni vijek).
636. Arapi u bici kod Jarmuka u Siriji pobijedili bizantijsku vojsku i potom osvojili sve perzijske oblasti koje je držala Bizantija.
1691. Austrijanci pod komandom Ludviga Badenskog potukli Turke kod Slankamena i nanijeli im teške gubitke. U bici je poginuo i veliki vezir Mustafa Ćuprilić.
1883. Rođena francuska modna kreatorka Gabrielle Coco Chanel, koja je gotovo šest decenija suvereno vladala pariskom visokom modom.
1904. U Jajcu rođen Nikola Šop, bh. pjesnik.
1942. Britanske i kanadske trupe izvele desant na francusku luku Diep, gdje su, uz velike gubitke, razorile njemačke vojne objekte. Od oko 6.000 savezničkih vojnika, više od 4.000 je poginulo, ranjeno ili zarobljeno.
1946. Rođen američki državnik Bill Clinton, koji je kao kandidat Demokratske stranke bio predsjednik SAD-a 1992. i ponovo 1996.
1953. U vojnom udaru, uz podršku SAD-a, zbačen je iranski premijer Mohamad Mosadek, a šah Mohamad Reza Pahlavi vratio se iz egzila u Italiji da preuzme vlast.
1960. Gary Powers, pilot američkog špijunskog aviona U-2 koji je oboren iznad sovjetske teritorije, osuđen je na 10 godina zatočeništva. Powers se spasio iskakanjem iz aviona, ali je potom uhapšen i osuđen, a 1962. je razmijenjen za jednog sovjetskog špijuna.
1991. U Sovjetskom savezu izveden državni udar kojim su pristalice tvrde linije pokušale da zbace sa vlasti Mihaila Gorbačova, tvorca sovjetske glasnosti i perestrojke. Ključnu ulogu u suzbijanju udara odigrao je tadašnji predsjednik Rusije Boris Jeljcin, koji je potom postao Gorbačovljev glavni politički rival.
1995. U saobraćajnoj nesreći na Igmanu poginuli izaslanik SAD-a za bivšu Jugoslaviju Robert Freiser i dvojica njegovih saputnika Joseph Kruzel i Samuel Nelson Drew, te francuski vojnik Stephan Reault.
2001. Najmanje 50 ljudi poginulo od podzemne eksplozije metana i ugljene prašine u Ukrajini.
2003. U bombaškom napadu na sjedište UN-a u Bagdadu 23 osobe poginule, među kojima i izaslanik UN-a za Irak Sérgio Vieira de Mello. Odgovornost za napad preuzela je teroristička organizacija Osame bin Ladena Al-Kaida.
2009. Umrla operska pjevačica Hildegard Behrens, jedna od najboljih izvođača Wagnerovog repertoara svoje generacije, koja je smatrana za jednu od najboljih glumica na operskoj sceni.
2012. Britanski filmski režiser i producent Tony Scott izvršio samoubistvo skočivši sa mosta u Los Angelesu. Režirao je velike akcione hitove kao što su “Top Gun”, “Grimizna plima”, “Posljednji skaut”, “Policajac s Beverly Hillsa”...
2013. U Rovinju, u 74. godini preminuo pisac Mirko Kovač. Iako rođen u Petrovićima u Crnoj Gori, sebe je smatrao crnogorskim, hrvatskim, srpskim i bosanskim piscem, stavljajući samog sebe na suprotnu stranu nacionalističkog bauka 90-ih.
2016. U Beogradu umrla Mira Stupica, srbijanska i jugoslovenska glumica. Ostvarila je oko 50 filmskih i televizijskih uloga (“Stojan Mutikaša”, “Hanka”, “Doručak sa đavolom”, “Sedam i po”, “Parada”).

**Učlanjen** : 18.12.2021

20.08.

1741. Ruski moreplovac danskog porijekla Vitus Jonassen Bering otkrio je Aljasku.
1854. Umro njemački filozof Friedrich Wilhelm Schelling, jedan od tvoraca njemačkog idealizma.
1877. Rođen srpski književni kritičar Jovan Skerlić. U desetljeću prije Prvog svjetskog rata on je, uz Franu Supila i Vasu Stajića, jedan od glavnih pobornika srpsko-hrvatske književnosti i narodnog jedinstva.
1940. U Mexico Cityju smrtno ranjen ruski revolucionar Lav Davidovič Bronstein, poznat kao Lav Trocki, jedan od vođa Oktobarske revolucije. Ubistvo je planinarskim pijukom (cepinom) izvršio španski komunista Ramon Meckader, po Staljinovom nalogu. Trocki, koji je po dolasku Staljina na vlast bio njegov blizak saradnik, a potom žestok protivnik, podlegao je ranama narednog dana.
1944. Rođen indijski državnik Rajiv Gandhi, premijer Indije od 1984. do novembra 1989, kada je izgubio na izborima. Ubijen je 21. maja 1991. u atentatu tokom predizborne kampanje, podijelivši tako sudbinu majke Indire koja je ubijena 1984. godine.
1968. Trupe SSSR-a i drugih članica Varšavskog pakta ušle u Čehoslovačku da bi onemogućile provođenje reformi Aleksandra Dubčeka (Praško proljeće).
1980. Italijanski alpinista njemačkog porijekla Reinhold Messner je prvi uspio da se sam popne na najviši vrh svijeta Mount Everest bez upotrebe kiseonika. Messner je jedan od rijetkih alpinista koji je osvojio svih 14 vrhova viših od 8.000 metara - koliko ih ukupno ima na svijetu.
1983. Umro Aleksandar Ranković, nekadašnji potpredsjednik SFRJ, šef službe Državne bezbjednosti i član najvišeg državnog i partijskog rukovodstva. Ranković je do Brionskog plenuma (1. jula 1966), kada je smijenjen sa svih funkcija, bio jedan od najbližih saradnika Josipa Broza Tita.
1988. Stupio na snagu sporazum o prestanku osmogodišnjeg rata Irana i Iraka, koji su posrednici UN-a postigli sa zaraćenim stranama 8. augusta.
1991. U Moskvi uveden policijski sat, Boris Jeljcin ukazom je preuzeo komandu nad oružanim snagama SSSR-a lociranim u Rusiji, nakon što su antireformske snage pokušale da u noći između 19. i 20. augusta izvrše državni udar i obore s vlasti posljednjeg lidera SSSR-a Mihaila Gorbačova.
1991. Baltička republika Estonija proglasila je nezavisnost od SSSR-a.
1994. U Parizu umro poznati jugoslovenski reditelj Aleksandar Saša Petrović (65), dobitnik specijalne nagrade Kanskog festivala 1967. za film “Skupljači perja”. Pripadao je grupi umjetnika crnog talasa koji su bili pod snažnim pritiskom tadašnjeg režima.

1996. U udesu transportnog aviona Iljušin 76 ruske kompanije Sper Airlines blizu piste beogradskog aerodroma u Surčinu poginulo je svih 12 ljudi u letjelici. Prethodno je avion, koji je iz Beograda poletio ka Malti, zbog otkazivanja navigacione opreme i sistema radioveza, kružio nad gradom oko tri sata, pokušavajući da se oslobodi goriva, ali je prilikom prinudnog slijetanja promašio pistu.
1998. SAD bombardovale jednu fabriku u Sudanu i nekoliko poligona za vojnu obuku u Afganistanu, tvrdeći da su mete povezane sa terorističkim napadima na ambasade SAD-a u Keniji i Tanzaniji 13 dana ranije u kojima je poginulo najmanje 226 ljudi.
2003. Argentinski Senat poništio je amnestije vojnim oficirima koji su mučili i ubijali ljevičare u periodu 1976-1983.
2006. Umro fotograf Joe Rosenthal, autor jedne od najpoznatijih ratnih fotografija sa Ivo Jime, koja pokazuje kako američki vojnici na tom ostrvu, pred kraj Drugog svjetskog rata, podižu zastavu. Za taj snimak Rosenthal je 1945. dobio Pulitzerovu nagradu.

**Učlanjen** : 18.12.2021

21.08.

1631. Umro književnik i bosanski franjevac fra Matija Divković. Prvi je od bosanskih franjevaca štampao knjigu na bosančici. Knjige "Nauk krstjanski za narod slovenski" i "Sto čudesa" štampane su u Veneciji.
1690. Austrijski car Leopold I donio ukaz, poznat kao Privilegij, kojim su Srbi na teritoriji Austrije dobili određene povlastice. Privilegij je garantovao slobodu vjere, upotrebu julijanskog kalendara i pravo izbora arhiepiskopa i drugih sveštenika.
1780. Rođen slovenački slavista Jernej Bartol Kopitar.cenzo Peruggia
1911. Italijanski konobar Vincenzo Peruggia ukrao je iz pariskog muzeja Louvre sliku "Mona Lisa" Leonarda da Vincija. Slika je pronađena i vraćena u muzej 1913. godine.
1944. U Dambarton Ouksu kod Washingtona počela konferencija predstavnika SSSR-a, SAD-a, Velike Britanije i Kine o osnivanju četiri glavna organa UN-a: Savjeta bezbjednosti, Generalne skupštine, Međunarodnog suda pravde i stalnih sekretarijata.
1964. Umro italijanski političar Palmiro Togliatti, jedan od osnivača Komunističke partije Italije 1921. i njen generalni sekretar od 1927. do 1964. godine. Koncepcijom italijanskog puta u socijalizam radikalno je raskinuo sa staljinističkom verzijom socijalizma.
1968. Trupe članica Varšavskog pakta, izuzev Rumunije, okupirale su Čehoslovačku. Oko 200.000 vojnika zauzelo je sve značajne punktove u zemlji. Time je ugušeno Praško proljeće.
1983. Vođa filipinske opozicije Benjino Akino ubijen je po izlasku iz aviona na aerodromu u Manili prilikom povratka iz trogodišnjeg izbjeglištva u SAD-u. Ubistvo je organizovao filipinski diktator Ferdinand Markos uklonivši tako najozbiljnijeg protivkandidata na izborima 1984. godine.
1991. Masa demonstranata sukobila se u Moskvi sa specijalnim jedinicama koje su napale zgradu ruskog parlamenta. Demonstranti su razbijali prozore na zgradi KGB-a, Ljubjanki i srušili spomenik Feliksu Đeržinskom. Nakon 60 sati provedenih u kućnom pritvoru na Krimu, sovjetski predsjednik Mihail Gorbačov vratio se u Moskvu i preuzeo kontrolu nad državom nakon neuspjelog državnog udara pristalica tvrde struje sovjetskih komunista.
1991. Hrvatske vlasti počele blokadu kasarni JNA u Hrvatskoj i uskratile im snabdijevanje strujom, hranom i vodom.
1992. Sa srpskih položaja u Nedžarićima ponovo granatirana i zapaljena zgrada Oslobođenja.
1992. Više od 200 bošnjačkih i hrvatskih civila iz Prijedora ubijeno je na Korićanskim stijenama na Vlašiću. Zločin su počinili pripadnici srpskih vlasti.
1993. Mirovne snage UN-a ušle su, prvi put nakon dva mjeseca, u istočni dio Mostara, gdje su zatekle 55.000 ljudi na ivici gladi. Borbe između HVO-a i Armije RBiH u Mostaru počele su u maju 1993. godine.
2001. Arhiv Nacionalne bezbjednosti, istraživačke organizacije sa sjedištem u SAD-u, objavio je dokument koji pokazuje da su zvaničnici SAD-a znali za umiješanost vlade Ruande u genocid 1994, kada su Huti ubili oko 800.000 Tutsija. Mnoge zapadne zemlje su tada odbile da intervenišu.
2002. Nekada najtraženiji palestinski terorista na svijetu Abu Nidal izvršio je samoubistvo u Iraku, gdje je u posljednje vrijeme ilegalno boravio.
2013. Američki vojnik Bradley (Chelsea) Manning osuđen je na 35 godina zatvora pred vojnim sudom SAD-a, zbog odavanja vojnih i diplomatskih tajni sajtu WikiLeaks. Predsjednik Barack Obama je pomilovao Chelsea Manning i ona je oslobođena 17. maja 2017. nakon odsluženih sedam godina zatvora.

**Učlanjen** : 18.12.2021

22.08.

1864. Potpisana Ženevska konvencija o zaštiti ranjenika za vrijeme ratnih dejstava, koja je bila uvod u osnivanje Međunarodnog crvenog krsta.
1904. U Paifangu rođen kineski državnik Deng Sisijan, poznat kao Deng Xiaoping, pokretač privrednih reformi i ekonomskog uspona Kine krajem 20. vijeka. Na čelu Kine bio je od 1978, povukao se 1990. zadržavši uticaj na kinesku politiku do smrti 1997.
1910. Japan anektirao Koreju nakon pet godina protektorata nad tom zemljom.
1914. Austro-Ugarska je u Prvom svjetskom ratu objavila rat Belgiji.
1978. Umro predsjednik Kenije Jomo Kenyatta. Izborio je nezavisnost zemlje od Velike Britanije 1963. godine.
1991. Predsjednik Sovjetskog saveza Mihail Gorbačov ukinuo vanredno stanje i smijenio članove pučističkog komiteta. Ministar unutrašnjih poslova Boris Pugo izvršio je samoubistvo. Predsjednik Rusije Boris Jeljcin dobio je dopunska punomoćja od vanredne sjednice Vrhovnog sovjeta Ruske Federacije.
1991. Nakon što je 25. juna Hrvatska proglasila nezavisnost od jugoslovenske federacije, predsjednik Hrvatske Franjo Tuđman uputio pisani zahtjev Predsjedništvu SFR Jugoslavije da se JNA povuče u kasarne najkasnije do 31. augusta.
1992. Braneći Sarajevo i BiH, u Nedžarićima poginuo Ramiz Salčin, komandant Općinskog štaba OS Novi Grad u Sarajevu. Sa saborcima je početkom marta 1992. spriječio izlazak neprijateljskih snaga na brdo Mojmilo i odbranio nekoliko važnih kota oko grada.
1995. Artiljerija bosanskih Srba granatirala Sarajevo modificiranim aviobombama. Od posljedica granatiranja ubijeno šest, a ranjena 33 civila.
1995. Parlament Etiopije izabrao Negasa Gidadu za šefa države pod novim imenom Savezna Demokratska Republika Etiopija.
2001. Umro britanski astronom i matematičar Fred Hoyle, jedan od najvećih naučnika 20. vijeka. S Thomasom Goldom i Hermannom Bondijem postavio je teoriju o konstantnoj gustoći svemira (steady-state theory, 1948).
2002. Slika venecijanskog majstora Tiziana, vrijedna više od pet miliona funti (7,6 miliona dolara), pronađena u plastičnoj kesi na ulici u Londonu, sedam godina nakon što je ukradena iz kuće Longleat u zapadnoj Engleskoj.
2004. U oružanom prepadu na muzej slikara Edvarda Muncha u Oslu, pred mnoštvom posjetilaca, ukradeno njegovo najpoznatije djelo “Krik”. Slika je vraćena u posjed 2006. Imala je određena oštećenja, ali je vraćena na izložbu nakon restauracije u maju 2008.
2006. U avionskoj nesreći ruskog aviona Tu-154, koji se srušio u Ukrajini, poginulo svih 170 putnika.
2006. Leh Valensa, legendarni vođa Solidarnosti, prvog slobodnog sindikata komunističkog svijeta, napustio je tu organizaciju. Solidarnost je igrala ključnu ulogu u rušenju komunizma u Poljskoj i čitavoj Evropi krajem 1989. godine.

**Učlanjen** : 18.12.2021

23.08.

1775. Kralj Engleske George II proglasio je američke koloniste, koji su u aprilu počeli borbe za nezavisnost američkih država, pobunjenicima i unajmio 20.000 njemačkih plaćenika da se obračunaju s njima. Američki rat za nezavisnost završen je pobjedom kolonija 1783.
1821. Meksiko proglasio nezavisnost od Španije.
1939. Ministri inostranih poslova Njemačke i SSSR-a Joachim von Ribbentrop i Vjačeslav Mihajlovič Molotov potpisali su u Moskvi sporazum o nenapadanju, kojim je Hitleru otvoren put da napadne Poljsku.
1945. Privremena Narodna skupština Demokratske federativne Jugoslavije donijela je Zakon o agrarnoj reformi i kolonizaciji, kojim je oduzet višak zemlje i poljoprivredne imovine seljacima, crkvama i manastirima i tzv. nezemljoradnicima.
1962. Američki telekomunikacioni satelit Telstar emitovao je prvi televizijski prenos između SAD-a i Evrope.
1973. Umro čileanski pjesnik i nobelovac Pablo Neruda (Dvadeset ljubavnih pjesama i jedna očajna).
1973. Pljačkaš banke u Stockholmu uzeo je četvoro ljudi za taoce. Tokom šest dramatičnih dana između pljačkaša i zarobljenika razvilo se prijateljstvo koje je kasnije opisano i analizirano kao štokholmski sindrom.
1990. Sovjetska republika Jermenija objavila je nezavisnost, a Estonija je počela pregovore o odvajanju od tadašnjeg SSSR-a.
1992. U Ulici Halači na Baščaršiji od eksplozije granate ispaljena sa srpskih položaja poginulo osam, a teže ranjena tri civila.
1999. Ruski kosmonaut Sergej Avdejev postavio je, boraveći u svemirskoj stanici Mir 712 dana, novi rekord u neprekidnom boravku u svemiru.
1999. Umro marokanski kralj Hasan Drugi (70).
[You must be registered and logged in to see this image.]
Milivoje Mića Tomić
2000. U Beogradu umro glumac Milivoje Mića Tomić. Poznat je kao deda Maksa iz filma “Maratonci trče počasni krug”, mada je glumio u preko 100 domaćih filmova. Dobitnik je brojnih priznanja.
2000. Avion erbas A320 kompanije Gulf air sa 135 putnika i osam članova posade srušio se u vode Zaliva, na pet kilometara sjeverno od obale Bahreina. Uzrok pada bio je požar u jednom od motora. U udesu nije bilo preživjelih.
2001. Japanski sud donio je odluku da centralna vlada mora da plati odštetu od 375.000 dolara petnaestorici Korejaca koji su odmah po završetku Drugog svjetskog rata preživjeli eksploziju na japanskom brodu.
2002. Etiopija i Eritreja sporazumjele su se da puste iz zatvora sve preostale ratne zarobljenike iz rata koji su te dvije zemlje vodile od 1998. do 2000.
2003. John Geoghan, ražalovani bostonski svećenik i centralna figura u seks-skandalu koji je potresao Katoličku crkvu, prebijen je nasmrt u zatvoru, u kojem je bio od 2002, kada je osuđen zbog seksualnog zlostavljanja maloljetnika.
2004. Poslije 13 godina građanskog rata u Somaliji i dvogodišnjih mirovnih pregovora, u kenijskoj prijestolnici Najrobi formirana je nova skupština Somalije. Četiri vodeća klana dobila su po 61 poslanika, dok je 11 mandata pripalo koaliciji manjih klanova.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Brock Peters
2005. Umro američki glumac Brock Peters, koji je tumačio ulogu crnca nevino optuženog za silovanje u čuvenom filmu “Ubiti pticu rugalicu”.

**Učlanjen** : 18.12.2021

24.08.

410. Vizigotski kralj Alarik ušao je u Rim i nakon tri dana pljačke nastavio prema južnoj Italiji sa namjerom da pređe u Afriku, ali je na tom putu umro.
1572. U noći praznika Svetog Bartolomeja u Parizu je otpočeo pokolj hugenota (francuski protestanti), u kojem je do septembra pobijeno oko 70.000 ljudi širom Francuske.
1814. Britanci u drugom anglo-američkom ratu zauzeli Washington i spalili i razorili grad.ge
1899. U Buenos Airesu u Argentini rođen Jorge Luis Borges, jedan od najvećih pisaca 20. vijeka, koji je presudno obilježio hispanoameričku literaturu i snažno uticao na mnoge pisce u cijelom svijetu.
1914. Završena Cerska bitka, u kojoj je srpska vojska pod komandom Stepe Stepanovića potukla austrougarsku i odnijela prvu savezničku pobjedu u Prvom svjetskom ratu. Stepanović je dobio čin vojvode
1929. Rođen vođa Palestinske oslobodilačke organizacije Jaser Arafat, koji se poslije dugogodišnjih borbenih aktivnosti opredijelio za rješavanje palestinsko-izraelskog sukoba pregovorima. Zajedno s Abu Džihadom osnovao je 1964. Fatah, koji je postao najjača frakcija u okviru PLO-a.
1954. Predsjednik SAD-a Dwight David Eisenhower potpisao je akt o stavljanju van zakona američke Komunističke partije.
1968. Francuska je izvela prvu probu hidrogenske bombe u južnom Pacifiku i postala peta nuklearna sila u svijetu.
1989. Premijer Poljske postao Tadeusz Mazowiecki, prvi nekomunistički premijer. Nakon pada Srebrenice 1995. dao ostavku na poziciji izvjestitelja Komisije za ljudska prava UN-a iz protesta što nisu reagovali na stradanja u BiH.
1991. Parlament Ukrajine proglasio je nezavisnost od SSSR-a.
1991. Predsjednik SSSR-a Mihail Sergejevič Gorbačov dao je ostavku na mjesto šefa Komunističke partije i zatražio da Centralni komitet donese odluku o raspuštanju partije osnovane prije 93 godine, koja je u tom trenutku imala 16 miliona članova.
1993. Na zasjedanju Središnjice HDZ-a BiH u Livnu proglašena samozvana hrvatska republika Herceg-Bosna koja je naslijedila hrvatsku zajednicu Herceg-Bosnu.
1993. Vijeće sigurnosti UN-a usvojilo rezoluciju 859 o reafirmaciji suvereniteta, nezavisnosti, teritorijalnog integriteta i međunarodnog subjektiviteta Republike BiH.
1993. Pripadnici Kažnjeničke bojne HVO-a upali su u Raštane kod Mostara i masakrirali 24 bošnjačka civila i sedam zarobljenih vojnika Armije RBiH. Nakon ubistava kuće su zapaljene, a veća grupa Bošnjaka odvedena je u logor Heliodrom.
1994. Izrael i Palestinska oslobodilačka organizacija su postigli sporazum da Palestinci na okupiranoj Zapadnoj obali dobiju autonomiju u oblastima obrazovanja, zdravstva, poreske politike, socijalne zaštite i turizma.
1999. U selu Staro Gracko na Kosovu ubijeno je 14 Srba dok su radili na svojim imanjima.
R2014. U Londonu umro Richard Attenborough, jedan od vodećih britanskih glumaca i režisera. Najpoznatiji po filmu “Ghandi”, koji je dobio osam Oscara, pored ostalog za najbolju režiju i za najbolji film. Osvojio i BAFTA i tri Zlatna globusa.
2016. Najmanje 250 osoba je poginulo u zemljotresu koji je pogodio oblast Perugge, stotinjak kilometara sjeveroistočno od Rima u Italiji.

**Učlanjen** : 18.12.2021

25.08.

325. U Nikeji je završen Prvi vaseljenski crkveni sabor, koji je sazvao rimski car Konstantin Veliki. Nikejski sabor osudio je različite jeresi, posebno aleksandrijskog sveštenika Arija, uspostavio doktrinu o svetom trojstvu i reformisao julijanski kalendar.
1530. Rođen ruski car Ivan IV Vasiljevič, poznat kao Ivan Grozni. Osnovao je grad Arhangelsk i pripojio Sibir Rusiji.
1718. Francuski iseljenici u Americi, u Luizijani osnovali grad New Orleans, po francuskom vojvodi od Orleana.
1825. Urugvaj objavio nezavisnost od Španije.
1867. Umro engleski fizičar i hemičar Michael Faraday, koji je 1831. otkrio zakon elektromagnetske indukcije, a 1883. dva osnovna zakona elektrolize.

1906. U Sokobanji umro Stevan Sremac, najizrazitiji predstavnik srpske humorističke proze (“Ivkova slava”, “Zona Zamfirova”, “Pop Ćira i pop Spira”).
1930. U Edinburghu u Škotskoj rođen filmski glumac Sean Connery, koji se proslavio filmovima o tajnom agentu Jamesu Bondu snimanim prema pričama engleskog pisca Iana Fleminga. Umro je 31. oktobra 2020. u 90. godini.
1944. Savezničke snage oslobodile Pariz u Drugom svjetskom ratu.
1964. Kenet Kaunda postao prvi predsjednik Zambije.
1965. Snježna lavina koja se sručila s glečera u švajcarskim Alpama zatrpala 108 ljudi.
1972. Kina prvi put upotrijebila veto u Vijeću sigurnosti UN-a i usprotivila se prijemu Bangladeša u svjetsku organizaciju.
1989. Poslije 12 godina i šest milijardi pređenih kilometara, američki vasionski brod bez ljudske posade Voyager 2 dospio do planete Neptun i njenog satelita Triton i poslao na Zemlju snimke tih nebeskih tijela.
1992. Nakon granatiranja sa srpskih položaja oko grada, zapaljena sarajevska Vijećnica. Vatrena stihija je progutala dva miliona knjiga i 300 rukopisa neprocjenjive vrijednosti. Vijećnica je obnovljena i otvorena 9. maja 2014. godine.
1999. Na osnovu tajne optužnice Haškog tribunala za zločine protiv čovječnosti, u Beču uhapšen načelnik Generalštaba Vojske RS-a, generalpukovnik Momir Talić. Uhapšen je u sali u kojoj je u toku bio seminar o vojnoj doktrini. Izručen je Haškom tribunalu, a umro je 2003. od raka pluća
2000. U Beogradu nestao Ivan Stambolić, bivši predsjednik Predsjedništva Srbije, blizak prijatelj predsjednika Srbije i SR Jugoslavije Slobodana Miloševića. Tijelo ubijenog Stambolića pronađeno je 28. marta 2003. na Fruškoj gori.
2001. Mette-Marit Tjessem Hoiby, samohrana majka i bivša kelnerica, udala se u Oslu za norveškog prestolonasljednika, princa Hakona.
2003. Na predsjedničkim izborima u Ruandi pobijedio dotadašnji predsjednik Ruande Paul Kagame (bivši vođa pobune plemena Tutsi).
2003. U eksploziji dva automobila bombe u Bombaju, finansijskom centru Indije, poginule 52, a povrijeđeno najmanje 150 osoba.
2004. Južnoafrička policija uhapsila Marka Thatchera, sina bivše britanske premijerke Margaret Thatcher, zbog sumnje da je umiješan u puč u Ekvatorijalnoj Gvineji.
2012. Umro Neil Armstrong, američki astronaut i prvi čovjek koji je stupio na Mjesec. Bio je komandant američke svemirske letjelice Apollo 11, koja se 20. jula 1969. spustila na Mjesec s ljudskom posadom.
2016. U Sarajevu umro general Armije Republike BiH Stjepan Šiber. Obavljao je funkciju zamjenika načelnika/komandanta Štaba Vrhovne komande Armije RBiH.

**Učlanjen** : 18.12.2021

26.08.

1071. U bici kod Mancikerta vojska Turaka Seldžuka porazila vojsku Vizantije. Smatra se presudnim događajem za kasniju propast Vizantije.
1541. Turski sultan Sulejman II osvojio Budim i anektirao Mađarsku, koja je potom do 1686. bila turska provincija, tj. pašaluk.
1789. U Francuskoj donijeta Deklaracija o pravima čovjeka i građanina.
1883. Počela erupcija vulkana Krakatau na istoimenom indonezijskom ostrvu između Jave i Sumatre, u kojoj su tokom dva dana dvije trećine ostrva odletjele u vazduh, a u ogromnim talasima na zapadnoj Javi poginulo 36.000 ljudi.
1896. Jermenski revolucionari napali Otomansku banku u Carigradu, što je dovelo do trodnevnih sukoba s vlastima u kojima je poginulo 6.000 Jermena. U suzbijanju jermenskih težnji za oslobođenje tokom 1895 - 1896. turske vlasti ubile su oko 100.000 Jermena.
1920. Ratifikovan 19. amandman Ustava SAD-a kojim su žene dobile pravo glasa.
1939. Jugoslovenski premijer Dragiša Cvetković i vođa Hrvatske seljačke stranke Vlatko Maček potpisali sporazum kojim je ustanovljena Banovina Hrvatska, a lider HSS-a postao je potpredsjednik jugoslovenske vlade.
1972. Otvorene 20. olimpijske igre u Münchenu, upamćene po napadu pripadnika terorističke palestinske organizacije Crni septembar na Olimpijsko selo i ubistvu 11 izraelskih sportista.
1990. U eksploziji u jami Dobrnja-jug rudnika Kreka u Tuzli poginulo 180 rudara. Bila je to jedna od najvećih rudarskih tragedija u bivšoj SFRJ.
1991. Počele borbe u Vukovaru između hrvatskih snaga i Jugoslovenske narodne armije. Nakon tromjesečnih borbi, jedinice JNA ušle su 18. novembra u grad koji su potpuno razorile.
1992. U Sarajevu od eksplozije granate poginuo Franjo Plećko, član Štaba Vrhovne komande OS Republike BiH.
1993. Predsjednik Rusije Boris Nikolajevič Jeljcin osudio invaziju armija Varšavskog pakta na Čehoslovačku 1968. i potpisao sporazum o prijateljstvu sa Češkom.
1996. Južnokorejski sud osudio bivšeg predsjednika Južne Koreje Čun Du Hvana na smrt pod optužbom da je 1979. izveo vojni udar kojim je prigrabio vlast, a njegovog nasljednika Ro Te Vua na 22,5 godina zatvora zbog podrške pučistima.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Frederik Willem de Klerk/
1997. Frederik Willem de Klerk, posljednji bijelac predsjednik Južne Afrike, dao je ostavku na funkciju šefa opozicione Nacionalne partije i povukao se iz političkog života.
2002. Prvi put u historiji Novog Zelanda za predsjednika parlamenta izabran musliman Ashraf Chudaru. On je zakletvu položio nad svojim Kur’anom.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Francisco Umbral/
2007. Umro Francisco Umbral, jedan od najvećih španskih savremenih pisaca. Objavio je više od 80 knjiga, među kojima su “Smrtnik i ruža” i “Madridska trilogija”. Dobitnik je brojnih nagrada za književnost.
2008. Rusija priznala neovisnost pobunjenih gruzijskih pokrajina Južne Osetije i Abhazije.
2013. Dovođenjem posljednje grupe etiopskih Jevreja u Izrael okončana višedecenijska akcija preseljavanja pripadnika te drevne zajednice u jevrejsku državu. Od 150.000 etiopskih Jevreja, koliko ih ima u svijetu, oko 130.000 je nastanjeno u Izraelu. Preseljavanje je započelo 70-ih godina.

**Učlanjen** : 18.12.2021

27.08.

55. p.n.e. Rimski konzul Gaj Julije Cezar iskrcao se na tlo Engleske sa 10.000 vojnika Sedme i Desete rimske legije.
1576. Umro venecijanski slikar Tiziano Veccelli. Raskošan kolorit i vještina upotrebe nove uljane tehnike učinili su ga jednim od najvećih majstora renesanse (“Venera Urbinska”, “Bahanal”, “Jupiter i Antiopa”).
1770. Rođen njemački filozof George Wilhelm Friedrich Hegel, najznačajniji predstavnik njemačke idealističke filozofije.
1813. U bici kod Dresdena Napoleon Bonaparta je sa 130.000 vojnika porazio udružene austrijske, ruske i pruske snage od 200.000 ljudi.
1884. Rođen američki filmski producent porijeklom poljski Jevrejin Shmuel Gelbfisz, poznat kao Samuel Goldwyn, jedan od pionira filmske industrije. Osnovao je 1923. filmsku kompaniju Samuel Goldwyn Productions, koja se 1924. udružila s još dvije filmske kuće u kompaniju Metro-Goldwyn-Mayer.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Petar Kočić
1916. U Beogradu umro pjesnik, pripovjedač i satiričar Petar Kočić, rođen u selu Zmijanju 1877. godine, Bosanska krajina. Književnim radom bavio se uglavnom do 1905, kada se sve više posvećuje političkom radu.
1916. Italija je u Prvom svjetskom ratu objavila rat Njemačkoj, a Rumunija Austro-Ugarskoj.
1921. Velika Britanija je postavila Fejsala, sina Šerifa Huseina, vođe arapskih pobunjenika protiv Turaka, za kralja Iraka.
1928. U Parizu je potpisan Kellogg-Briandov pakt kojim su se zemlje potpisnice odrekle rata kao sredstva nacionalne politike i rješavanja međudržavnih sukoba i obavezale da će sporna pitanja rješavati mirnim putem. Među 63 države potpisnice bila je i Kraljevina Jugoslavija.
1936. Postignut je sporazum o okončanju britanske okupacije Egipta, izuzev zone Sueckog kanala u kojoj su ostale trupe Velike Britanije.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Haile Selassije I
1975. U zatočeništvu umro zbačeni car Etiopije Haile Selassije I, koji je 1928. imenovan za regenta i kralja, a za cara krunisan 1930. Svrgnut je u vojnom udaru 1974. godine. Sumnja se da je ubijen.
1991. Moldavija je proglasila nezavisnost od SSSR-a.
1995. Izrael i PLO u Kairu potpisali sporazum o proširenju palestinske autonomije i na Zapadnu obalu. Autonomija je dotad bila predviđena samo za oblast Gaze.
1999. Napadom na čečenske separatističke snage ruska armija započela Drugi čečenski rat.
2000. U Moskvi u požaru izgorio televizijski toranj Ostankino, jedan od simbola grada. Toranj, viši od petsto metara, sagrađen je 1967. prema planovima arhitekte Nikolaja Nikitina.
2001. U izraelskom raketnom napadu na Zapadnu obalu ubijen je lider Narodnog fronta za oslobođenje Palestine Abu Ali Mustafa.
2004. Vrhovni sud u Čileu odlučio je da oduzme imunitet bivšem diktatoru Augustu Pinochetu u sklopu istrage o planu Kondor (programu južnoameričkih diktatora u sklopu kojeg su od 1970. do 1980. likvidirani njihovi politički protivnici). Pinochet je bio na vlasti 17 godina.
2005. Od epidemije encefalitisa koji prenose komarci, koja se krajem jula pojavila na sjeveru Indije, umrlo je 196 djece, 772 je hospitalizovano od kojih više od dvije trećine u veoma teškom stanju.

**Učlanjen** : 18.12.2021

28.08.

430. Umro biskup Aurelije Augustin, sveti Augustin, jedan od najznamenitijih crkvenih učitelja. Napisao je oko 90 djela, od kojih je najpoznatije “O Božijoj državi”. Imao je niz sljedbenika, a u Katoličkoj crkvi postoji više redova i kongregacija nazvanih po biskupu Augustinu.
1619. Ferdinand II postao je rimsko-njemački car. Njegova vladavina je obilježena borbom protiv protestantizma, što je podstaklo širenje Tridesetogodišnjeg rata.
1645. Umro holandski pravnik, pisac i humanista Hugo Grotius, osnivač škole prirodnog prava i nauke o međunarodnom pravu.
1749. Rođen njemački pisac Johann Wolfgang Goethe, jedna od najznačajnijih i najuticajnijih ličnosti njemačke i svjetske književnosti.
1850. U Weimaru je prvi put izvedena opera Richarda Wagnera “Lohengrin”. Orkestrom je dirigovao Franz Liszt.
1910. Na svečanoj sjednici Narodne skupštine u Cetinju, kneževina Crna Gora je proglašena kraljevinom, a knez Nikola I Petrović kraljem.

1963. Borac za ljudska prava Martin Luther King održao je pred 200.000 učesnika protestnog Marša slobode na Washington čuveni govor pod nazivom “I have a dream”.
1975. Francuska poslala vojsku i policiju na Korziku da uguše demonstracije na kojima je tražena autonomija. Francuzi su kupili Korziku od Đenove 1768. i od tada je dio francuske države izuzev perioda 1794 - 1796, kada je ostrvo bilo pod britanskom okupacijom. Šezdesetih godina 20. vijeka ojačao je pokret za autonomiju.
[You must be registered and logged in to see this image.]
John Huston
1987. U Middletownu umro američki filmski režiser John Marcellus Huston, jedan od najistaknutijih sineasta 20. vijeka. Poznat je po režiji filmskih klasika (“Malteški sokol”, “Afrička kraljica”...).
1990. Irak proglasio okupirani Kuvajt 19. provincijom Iraka.
1991. Umro bivši poglavar Srpske pravoslavne crkve, patrijarh German. Kao Hranislav Đorić zamonašio se 1951. u manastiru Studenica, a za crkvenog poglavara je izabran 1958, poslije smrti patrijarha Vikentija. Nakon što se razbolio, na njegovo mjesto je 2. decembra 1990. izabran patrijarh Pavle.
1992. Nakon neprekidnog granatiranja, dva velika požara i mnogo manjih, srušio se neboder Oslobođenja u Nedžarićima.
1994. Na referendumu u Republici Srpskoj 94 posto bosanskih Srba izjasnilo se protiv prihvatanja mirovnog plana Kontakt-grupe za BiH.
1995. Od eksplozije granate na sarajevskoj pijaci Markale poginulo je 43, a ranjeno 84 ljudi. Predstavnici UN-a u Sarajevu optužili su bosanske Srbe za masakr nad civilima, a dva dana kasnije avioni NATO-a bombardovali su položaje Vojske Republike Srpske.
2001. MUP Srbije saopštio je da je iz masovnih grobnica u Srbiji iskopano više od 340 leševa za koje se pretpostavlja da su žrtve rata na Kosovu 1999. godine.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Vinko Puljić
2002. Vrhbosanski nadbiskup, kardinal Vinko Puljić primio je međunarodnu mirovnu nagradu Perdonanza (Oprost) italijanskog grada L’Aquila. Svečanost je održana u sklopu Sedmice Perdonanza Celestiniana u gradu pape Celestina V.
2002. Saudijski državljanin Ahmad Zukair, zvani Handala, za kojim su tragale vlasti BiH zbog podmetanja autobombe u Mostaru, uhapšen je u Pakistanu kao pripadnik talibanskog pokreta i prebačen u američku bazu Guantanamo na Kubi.
2015. Austrijska policija pronašla je 71 tijelo izbjeglica u hladnjači parkiranoj na autoputu koji vodi od Budimpešte ka Beču.

**Učlanjen** : 18.12.2021

29.08.

1521. Turci pod komandom sultana Sulejmana II Veličanstvenog osvojili su Beograd i proglasili ga za sjedište Smederevskog sandžaka.
1526. U bici kod Mohača turska vojska pod komandom Sulejmana II Veličanstvenog pobijedila je trupe mađarskog kralja Ludvika II, koji se prilikom povlačenja utopio u rijeci. Ugarska država se raspala na tri dijela: jedan je potpao pod Turke, drugim je zavladao ugarski vladar Ivan Zapolja, a treći je došao pod vlast Habsburga, koji su nakon Zapoljine smrti 1540. preuzeli ugarski prijesto.
1632. Rođen engleski filozof John Locke, jedan od utemeljivača empirizma i liberalističke filozofije.
1842. Završen je prvi Opijumski rat između Kine i Velike Britanije sporazumom o miru u Nankingu, prema kojem je Kina morala da otvori svoje luke za evropsku trgovinu po eksteritorijalnom režimu, a Hong Kong da prepusti Britancima.
1944. Na zahtjev izbjegličke vlade Kraljevine Jugoslavije kralj Petar II Karađorđević posebnim ukazom oduzeo je komandu generalu Draži Mihailoviću i pozvao vojsku da se stavi pod komandu Josipa Broza Tita.
1949. SSSR je u tajnosti izveo prvu eksploziju atomske bombe.
1965. Američki vasionski brod Gemini V, sa astronautima Gordonom Cooperom i Charlesom Conradom, spustio se u Atlantik nakon rekordnih osam dana provedenih u Zemljinoj orbiti.
1975. Umro irski državnik Éamon de Valera, učesnik irskog ustanka 1916, jedan od lidera Šin Fejna. Kao premijer (1937-1948) riješio je mnoga sporna pitanja s Londonom. Predsjednik Republike Irske bio je od 1959. do 1973.
1982. Na 67. rođendan umrla švedska glumica Ingrid Bergman, koja je svjetsku slavu stekla filmovima snimljenim u SAD-u. Dobitnica je tri Oscara - “Plinsko svjetlo”, “Anastasija” i “Casablanca”.
1991. Sovjetski parlament je suspendovao Komunističku partiju i zamrznuo njene bankovne račune, pod optužbom da je bila umiješana u pokušaj državnog udara od 19. do 22. augusta.
1995. Nakon granatiranja Sarajeva i masakra nad civilima na pijaci Markale, te pošto su eksperti Ujedinjenih nacija utvrdili da je granata ispaljena na Markale došla sa položaja bosanskih Srba, avioni Sjevernoatlantskog saveza u zoru bombardovali vojne ciljeve bosanskih Srba oko glavnog grada Bosne i Hercegovine.
1996. Ruski avion Tupoljev 154, koji je prevozio rudare na udaljeno arktičko ostrvo, udario je u planinski vrh u Norveškoj. U toj najtežoj avionskoj nesreći na norveškom tlu poginuli su svi putnici i članovi posade (141).
1999. Stanovnici Istočnog Timora su, uprkos strahu od nasilja, izašli na historijski referendum, na kojem se 99 posto izjasnilo za odvajanje od Indonezije.
2003. U eksploziji automobila bombe ispred džamije Imam Ali u iračkom gradu Nadžafu poginulo je najmanje 80 osoba, među kojima i lider muslimanskih šiita, ajatolah Mohamed Bakir al-Hakim.
2005. U naletu uragana Cathrine, koji je pogodio južne države SAD-a, najviše je stradao grad New Orleans, u kojem je život izgubilo 1.330 osoba.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Bakir Tanović/

2012. U Sarajevu umro Bakir Tanović, redatelj i historičar. Smatra se pionirom bh. kinematografije, jedan je od osnivača Sarajevske škole dokumentarnog filma, producent i istraživač kulturnog i historijskog naslijeđa BiH.
2016. U Stamfordu u Connecticutu umro Jerome Silberman, američki glumac i komičar.

**Učlanjen** : 18.12.2021

30.08.

30. p.n.e. Umrla egipatska kraljica Kleopatra. Prema predanju, Kleopatra je izvršila samoubistvo pustivši da je ugrize zmija otrovnica. Njenom smrću ugasila se dinastija Ptolomeja, a Egipat je postao rimska provincija.
1929. Umro Ivo Vojnović, dubrovački književnik, najistaknutiji dramski pisac hrvatske moderne.
1940. U Beču završeni razgovori predstavnika Njemačke, Italije, Rumunije i Mađarske (Bečka arbitraža) na kojima su Njemačka i Italija prisilile Rumuniju da ustupi Bugarskoj južnu Dobrudžu, a Mađarskoj dio Transilvanije.
1942. Počela Bitka kod El-Alameina u Egiptu. Tokom te bitke njemačke snage pod komandom Ewina Rommela najviše su se približile delti Nila u Egiptu, dospjevši na samo 80-ak kilometara od Aleksandrije. S druge strane, britanski komandant Montgomery je upotrijebio tenkove u protutenkovskoj odbrambenoj ulozi. Kad je Rommel uvidio da njegov izvorni plan nema izgleda za uspjeh, naredio je povlačenje. To je bio preokret rata na sjeveru Afrike.
1943. Prvo izdanje Oslobođenja izašlo je u semberskom selu Donja Trnova. Na logu Oslobođenja bila je zvijezda petokraka, a u podnaslovu: Smrt fašizmu - sloboda narodu! Prvu ilustraciju Oslobođenje je dobilo u trećem broju u oktobru 1943, koji je štampan u Tuzli. Bio je to Titov lik, rad Ismeta Mujezinovića. Oslobođenje postaje sarajevska novina 12. aprila 1945. godine, kada je glavni grad BiH oslobođen u Drugom svjetskom ratu. Od tada ostaje vjerno ovome gradu i državi. Novina rođena u ratu ponovo doživljava strahote rata. Novinari Oslobođenja su bilježili sva dešavanja u ratnom Sarajevu. Novinari i radnici su ginuli - Kjašif Smajlović, Salko Hondo, Zuhra Bešić..., zgrada u kojoj su radili je prvo gađana, da bi neboderi potom bili srušeni. Ali to ih nije zaustavilo. Ova novina je u opsjednutom gradu izlazila neprekidno i bila je svako jutro nada građanima Sarajeva da će sloboda uskoro doći.
1963. Između sjedišta vlada SSSR-a i SAD-a, Kremlja i Bijele kuće, lideri Nikita Hruščov i John Kennedy uspostavili su poslije kubanske krize, koja je zaprijetila opštim nuklearnim sukobom, direktnu telefonsku vezu, poznatu kao crveni telefon.
1974. Kod Zagreba se dogodila teška željeznička nesreća u kojoj je izgubilo život oko 150 ljudi. To je bila najveća željeznička nesreća u historiji jugoslovenskog saobraćaja.
1992. Nakon 120 dana u okruženju, branioci Goražda oslobodili su lijevu obalu Drine, čime je oslobođeno više od 80 posto teritorije ove općine.
1995. Avioni NATO-a počeli granatiranje vojnih ciljeva Vojske RS-a oko Sarajeva kao izravan odgovor na drugi masakr na sarajevskoj tržnici Markale 28. augusta 1995. jer je bilo utvrđeno da je mina koja je ubila 43 Sarajlija došla sa srpskih položaja oko grada. Tokom avionapada kod Pala oboren francuski avion Mirage 2000, dva pilota su se katapultirala, a njih su zarobili srpski vojnici. NATO-napadi trajali su do 14. septembra 1995.
2003. U Sjevernom moru potonula ruska atomska podmornica. Od deset članova posade, jedan čovjek je spašen.
2004. Na Ilidži kod Sarajeva uhapšen Ramiz Delalić Ćelo, osumnjičen da je 1. marta 1992. na svadbi na Baščaršiji ubio jednog od svatova Srbina Nikolu Gardovića. Ubijen je ispred zgrade u Odobašinoj ulici u Sarajevu 27. juna 2007.
2006. Umro Naguib Mahfouz, egipatski pisac i dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1988. Mahfouz je objavio više od 40 novela i 30 scenarija. Neka njegova djela vlasti Egipta su zabranile da se štampaju u ovoj zemlji.
2007. Dvanaest hrvatskih vatrogasaca nastradalo je u požaru na otoku Veliki Kornati. Ovaj događaj je jedna od najvećih mirnodopskih nesreća koja je pogodila Hrvatsku.
2016. Umro Josip Jozo Bukal, poznati nogometaš Željezničara za čiji tim je debitirao u sezoni 1963/64, a za plave je igrao do 1973. godine. U 290 službenih utakmica za Željezničar postigao je 128 pogodaka, što ga čini drugim najboljim strijelcem u klupskoj povijesti. Za reprezentaciju Jugoslavije je odigrao 24 utakmice i postigao 10 pogodaka.

**Učlanjen** : 18.12.2021

31.08.

12. Rođen rimski car Kaligula, zapamćen kao jedan od najgrotesknijih historijskih likova. Njegove ekstravagancije poput navodne namjere da svog konja proglasi konzulom, doprinijele su da ga smatraju ludim. Vladao je od 37. do 41. godine, kada je ubijen u zavjeri pretorijanaca.
1290. Kralj Edward I objavio je proklamaciju o progonu Jevreja iz Engleske.
1867. Umro Charles Baudelaire, jedan od najvećih francuskih pjesnika 19. vijeka, čija je poezija otvorila nove puteve lirike i afirmisala nove oblike pjesničkog shvatanja svijeta.
1907. U Petrogradu potpisan englesko-ruski sporazum kojim su Velika Britanija i Rusija podijelile interesne sfere u Persiji, Afganistanu i Tibetu.
1944. Sovjetske trupe i tenkovi ušli su, u Drugom svjetskom ratu, u glavni grad Rumunije - Bukurešt.
1949. U Philadelphiji u Pennsylvaniji, rođen Richard Gere, američki filmski glumac. Glumačku karijeru započeo je 1969. i to s raznim ulogama u Broadwayskim produkcijama, a na filmu je debitirao 1975. godine. No tek 1980. godine se proslavio u Američkom žigolu. Njegov izgled i talent za karakterne uloge glavni su mu adut, pa tako dobiva redovno glavne uloge u filmovima
1957. Malaja (Malezija) je stekla nezavisnost.
1962. Trinidad i Tobago postali nezavisna država u okviru Britanskog Commonwealtha.
1962. Umro francuski slikar Georges Braque, jedna od dominantnih ličnosti Pariske slikarske škole. Paralelno sa Pablom Picassom uveo je likovni izraz kubizam (1908).
1969. U avionskoj nesreći poginuo američki bokser Rocky Marciano, bivši svjetski šampion u teškoj kategoriji. Titulu je osvojio 1952. pobjedom nad američkim bokserom Joe Walcottom, a sa ringa se povukao nepobijeđen 1956.
1980. Poljski radnički lideri potpisali su, nakon dvomjesečnog štrajka, sporazum sa vladom o pravu na štrajk i priznavanju sindikata Solidarnost, a Poljska je postala prva zemlja sovjetskog bloka u kojoj je dozvoljen rad jednog nezavisnog sindikata.
1983. U Manili sahranjen vođa filipinske opozicije Benigno Aquina uz prisustvo više od milion ljudi. Ubijen je deset dana ranije na aerodromu u Manili prilikom povratka iz izbjeglištva u SAD, čime je filipinski diktator Ferdinand Marcos uklonio najozbiljnijeg protivkandidata na izborima 1984.
1986. Umro Henry Moore, jedan od najvećih engleskih vajara 20. vijeka. Njegove skulpture nalaze se na mnogim javnim mjestima kao što su zgrada UNESCO-a u Parizu i Lincoln centar u New Yorku.
1986. Umro Urho Kekkonen, najistaknutiji finski političar poslije Drugog svjetskog rata. Kao predsjednik Finske (1956-1982) i pobornik miroljubive politike i svestrane saradnje među državama, značajno je doprinio održavanju Konferencije o evropskoj bezbjednosti i saradnji (KEBS, kasnije OESC) 1975. u Helsinkiju.
1991. Uzbekistan i Kirgistan proglasili nezavisnost od SSSR-a, čime se broj republika koje su izašle iz Sovjetskog saveza popeo na deset.
1994. Trupe bivšeg SSSR-a formalno su okončale poluvjekovno vojno prisustvo u bivšoj Istočnoj Njemačkoj i na Baltiku, ceremonijom kojoj su prisustvovali predsjednik Rusije Boris Jeljcin i kancelar Njemačke Helmut Kol.
2003. Kenija ukinula zabranu rada Mau mau pokretu, koji je pedesetih godina prošlog vijeka inicirao proteste protiv britanskih kolonista.
1997. U automobilskoj nesreći u Parizu poginula britanska princeza od Walesa Diana Spencer, bivša supruga britanskog prestolonasljednika princa Charlesa. U nesreći su život izgubili i njen pratilac Dodi al-Fayed i njihov vozač Henri Paul.
2005. Oko 1.000 ljudi je poginulo, a više od 460 je povrijeđeno u panici koja je izbila među šiitskim vjernicima na mostu preko rijeke Tigar, zbog glasina da će bombaš samoubica aktivirati eksploziv.

**Učlanjen** : 18.12.2021

01.09.

1159. Umro papa Adrijan IV, rođen kao Nicholas Breakspear, jedini Englez koji je biran za poglavara Katoličke crkve. Izabran je 1154.
1870. U bici kod Sedana u francusko-pruskom ratu, Prusi su pod komandom Helmuta fon Moltkea nanijeli težak poraz trupama francuskog cara Napoleona III, što je dovelo do pada Drugog carstva.
1900. Velika Britanija anektirala Južnoafričku Republiku.
1923. U zemljotresu koji je potpuno razorio japanski grad Jokohamu i gotovo uništio Tokio poginulo je najmanje 142.000 ljudi, a 2,5 miliona je ostalo bez domova.
1928. Albanija proglašena kraljevinom sa Zoguom I na prijestolu.
1953. U avionskoj nesreći poginuo francuski violinista Jacques Thibaud, član čuvenog trija sa Alfredom Cortotom i Pablom Casalsom.
1961. U Beogradu počela Prva konferencija šefova država i vlada nesvrstanih zemalja, kojoj su prisustvovali predstavnici 25 zemalja i 40 antikolonijalnih i oslobodilačkih pokreta. Poslije šest dana rada skup je usvojio dokumente o principima nesvrstavanja kao nezavisnog vanblokovskog činioca.
1962. U zemljotresu u sjeverozapadnom Iranu razoreno je preko 300 sela, a poginulo je 12.000 ljudi.
1969. Grupa oficira s pukovnikom Moamerom Gadafijem na čelu oborila je sa vlasti kralja Libije Idriza I i proglasila republiku.

[You must be registered and logged in to see this image.]
Robert Bobby Fischer
1972. Američki velemajstor Robert Fischer je u meču u Rejkjaviku pobijedio ruskog velemajstora Borisa Spaskog rezultatom 12,5:8,5 i postao 11. prvak svijeta u šahu. Titulu je izgubio bez meča 3. aprila 1975, kada je odbio da prihvati uslove Međunarodne šahovske federacije.
1974. Anastasio Somoza je izabran za predsjednika Nikaragve.
1983. Sovjetski borbeni avion je blizu poluostrva Sahalin oborio južnokorejski avion boing 747, u kojem je poginulo svih 240 putnika i 29 članova posade.
1993. U Genevi propali pregovori o okončanju 17-mjesečnog rata u BiH, pošto su predstavnici Bošnjaka odbacili mirovni plan međunarodnih posrednika o podjeli zemlje.
1996. S političke scene u BiH formalno nestala samozvana hrvatska republika Herceg-Bosna.
1999. UNHCR saopštio da je od juna, kada su okončani sukobi na Kosovu, oko 200.000 Srba i Roma napustilo tu pokrajinu, a da se na Kosovo vratilo 772.300 Albanaca izbjeglih tokom višemjesečnih sukoba.
2003. Holandija je postala prva država na svijetu u kojoj je marihuana u slobodnoj prodaji i ona se može kupiti kao lijek za bolesnike od raka ili AIDS-a.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Masakr u Beslanu
2004. U Beslanu u Sjevernoj Osetiji grupa otmičara zauzela je školu i za taoce uzela učenike, nastavnike i roditelje. U trodnevnoj drami i akciji oslobađanja talaca stradalo je više od 300 civila, od toga 172 djeteta, a više od 1.200 osoba je povrijeđeno.
2004. Haški tribunal osudio je bosanskog Srbina Radoslava Brđanina na 32 godine zatvora zbog učešća u etničkom čišćenju bosanskih Hrvata i Bošnjaka u Bosanskoj krajini 1992.
2010. U govoru naciji, američki predsjednik Barack Obama objavio je da je borbena misija SAD-a u Iraku okončana i da odgovornost za bezbjednost u toj zemlji prelazi na Iračane. U sedam godina rata u Iraku poginulo je nešto više od 4.400 američkih vojnika.

**Učlanjen** : 18.12.2021

02.09.

31. p.n.e. U velikoj pomorskoj bici kod Akcijuma u Jonskom moru Oktavijan pobijedio flotu rimskog vojskovođe Marka Antonija i egipatske kraljice Kleopatre.
1666. Požar koji je četiri dana harao Londonom gotovo uništio grad. Stradale mnoge građevine, među njima Katedrala svetog Pavla.
1829. Sklopljen Jedrenski mir između Rusije i Otomanskog carstva, kojim su se Turci obavezali na to da Srbiji vrate šest nahija oslobođenih u Prvom srpskom ustanku i da priznaju autonomiju Grčke.
1866. Na Kritu izbila pobuna protiv Turaka. Proglašeni ukidanje turske vlasti i ujedinjenje s Grčkom, ali je autonomija uspostavljena tek 1897, uz intervenciju evropskih sila. Londonskim sporazumom 1913. Krit je postao dio Grčke.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Skender Kulenović

1910. U Bosanskom Petrovcu rođen bh. pisac Skender Kulenović, autor potresne poeme “Stojanka majka Knežopoljka”. Poslije Drugog svjetskog rata bio je direktor Drame sarajevskog Pozorišta i urednik izdavačke kuće Prosvjeta.

1898.U bici kod Omdurmana anglo-egipatske trupe pod komandom Horatija Kitchenera pobijedile vojsku mahdista. Britanci potom zauzeli sve ključne strateške položaje u Sudanu.
1937. Umro francuski historičar i pedagog Pierre de Coubertin, inspirator i osnivač modernih Olimpijskih igara, koje su prvi put održane u Atini 1896. Osnovao Međunarodni olimpijski komitet, Olimpijski muzej i Institut u Lausanni.
1945. Proglašena Demokratska Republika Vijetnam s predsjednikom Ho Chi Minhom.
1945. Na palubi američkog ratnog broda Missouri u Tokijskom zalivu Japanci potpisali bezuslovnu kapitulaciju u Drugom svjetskom ratu. Japan izgubio Mandžuriju, Koreju, Tajvan, južni dio Sahalina, Kurilska ostrva te niz manjih u Pacifiku.
1973. Umro britanski pisac John Ronald Reuel Tolkien, autor trilogije “Gospodar prstenova” i romana “Hobit”.
1996. Vlada Filipina potpisala mirovni ugovor s muslimanskim pobunjenicima, poslije 24-godišnjeg građanskog rata na južnom ostrvu Mindanao tokom kojeg je poginulo 125.000 ljudi.
1987. Na Crveni trg u Moskvi sletio mali sportski avion cesna, za čijim se komandama nalazio Nijemac Mathias Rust. On je svojim avionom neprimijećen od ruske vojske doletio iz Finske. Rust je uhapšen, a potom 1988. izručen Njemačkoj.
1998. Švajcarski avion pao u Atlantski okean u blizini kanadske provincije New Scotland, poginulo svih 229 putnika i članova posade.

1999. Kina zvanično saopštila da će oružanom silom spriječiti eventualni pokušaj Tajvana da formalno proglasi nezavisnost tog kineskog ostrva. Tajvan je postao poseban entitet kada je na njega 1949. poslije komunističke revolucije u Kini izbjegao ostatak nacionalističkih boraca sa Čang Kaj Šekom na čelu.
2001. Na Kipru umro južnoafrički kardiolog Christian Bernard, koji je 1967. izvršio prvo uspješno presađivanje srca.
2007. U Sarajevu umro Safet Isović. Bio je jedan od najpopularnijih pjevača sevdalinki u BiH. Mnoge njegove sevdalinke su ostale trajno zabilježene kroz njegove audio i videosnimke i arhivske snimke za Radio Sarajevo.
2013. Umro jedan od najcjenjenijih pisaca naučne fantastike Frederik Pohl, čiji je roman “The Space Merchant” uveo pojam 3D.
2014. Ubijen Steven Joel Sotloff, američki novinar koji je kidnapovan 4. augusta 2013. kod Alepa od džihadista ISIL-a.
2016. Uzbekistanski predsjednik Islam Karimov preminuo u 78. godini nakon što je doživio moždani udar. Zemljom je vladao od 1989. godine.

**Učlanjen** : 18.12.2021

03.09

1189. Richard I Plantagenet, poznat kao Richard Lavljeg Srca, krunisan u Vestminsterskoj opatiji u Londonu za kralja Engleske.
1783. Velika Britanija i SAD potpisale u Parizu mirovni ugovor kojim je završen Američki rat za nezavisnost. Britanija je priznala SAD kao slobodne, suverene i nezavisne države. Rat američkih država za nezavisnost počeo je u aprilu 1775. borbama kod Lexingtona i Concorda.
1791. Francuska skupština usvojila ustav kojim je uspostavljena ustavna monarhija.
1806. Srbi su u Prvom srpskom ustanku kod Deligrada pobijedili tursku vojsku, a vojvoda Stanoje Glavaš oslobodio Prokuplje.
1877. Umro francuski državnik i historičar Louis-Adolphe Thiers, prvi predsjednik Treće republike (1871-1873). Kao šef versajske vlade 1871. u krvi je ugušio Parisku komunu (Krvava nedjelja).
1883. Umro ruski pisac Ivan Sergejevič Turgenjev, jedan od najznačajnijih predstavnika ruskog realizma.
1899. U Goraždu rođen istaknuti bh. književnik Isak Samokovlija. Medicinu je završio u Beču. Potom je bio ljekar u rodnom gradu, te u Fojnici i Sarajevu. Pisao je posebno o svijetu jevrejske sirotinje u Bosni. Umro je u Sarajevu 1955.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Kralj Aleksandar Karađorđević

1931. Kralj Jugoslavije Aleksandar I Karađorđević proglasio je Oktroisani ustav kojim je ozakonjena monarhistička diktatura zavedena 6. januara 1929.
1939. Dva dana poslije njemačkog napada na Poljsku, Velika Britanija i Francuska objavile rat Njemačkoj.
1943. Iskrcavanjem na Siciliju Osme britanske armije, pod komandom feldmaršala Bernarda Lawa Montgomeryja, počeo napad savezničkih trupa na Italiju u Drugom svjetskom ratu.

[You must be registered and logged in to see this image.]
Eduard Beneš

1948.Umro Eduard Beneš, predsjednik Čehoslovačke od 1935. do 1938. i od 1946. do 1948. Tvorac je tzv. Benešovih dekreta, kojim je lišio više od dva miliona sudetskih Nijemaca prava da ostanu u zemlji, a oni su protjerani iz Češke.
1976. Američki vasionski brod bez ljudske posade Viking 2 spustio se na Mars i počeo da šalje fotografije s te planete.
1992. Tokom rata u BiH italijanski avion s humanitarnom pomoći za Sarajevo oboren je kod Jasenika, 34 kilometra zapadno od Sarajeva. Poginula su četiri člana posade, a u narednih 30 dana prekinuto je dostavljanje humanitarne pomoći preko Sarajevskog aerodroma.
1999. Misija UN-a na Kosovu suspendovala je jugoslovenski valutni zakon i uspostavila carinsku kontrolu na granici Kosova i Makedonije.
2001. SAD i Izrael povukli svoje delegacije s konferencije UN-a o rasizmu u Durbanu, u znak protesta zbog pokušaja da se Izrael označi kao rasistička zemlja.
2003. Sud u Jakarti osudio indonezijskog muslimanskog poglavara Abu Bakara Bashira na četiri godine zatvora zbog učestvovanja u zavjeri usmjerenoj na obaranje vlade.
2004. Najstariji češki zatvorenik, osamdesetogodišnji Karel Hofman oslobođen daljeg izdržavanja kazne zatvora od četiri godine iz zdravstvenih razloga. On je bio jedini osuđeni Čeh za potpomaganje sovjetske okupacije Čehoslovačke 1968. godine.
2009. U seriji eksplozija koje su pogodile fabriku municije Prvi partizan u Užicu poginulo sedam, a povrijeđeno 14 radnika.
2015. Izraelski parlament usvojio zakon kojim se novinarima u državnim medijima zabranjuje da uživo u programu iznose svoje stavove.
2016. SAD i Kina, koje su odgovorne za 40 posto svjetske emisije ugljendioksida, ratifikovale su Pariski sporazum o globalnoj klimi na marginama samita G20 u kineskom gradu Hangzhou.

» Vaš današnji outfit
» Velika geografska otkrića i priče o istraživačima
» U eksperimentu koji traje čak 84 godine konačno se nešto dogodilo - evo što!
» Ovo priželjkuje svaki student! Mirisali su ruzmarin i dogodilo se čudo!
» Dirljiva životna priča