Ovo su mesta u Srbiji od kojih zastaje dah (a verovatno za njih niste čuli)

Ledena pećina

Ledena pećina se nalazi u selu Krnjača, na obroncima planine Ožalj, četrdesetak kilometara od Priboja. Pećina je prirodni ledomat – viskoki stubovi leda nastaju strujanjem hladnog vazduha kroz donji ulaz pećine koji istiskuje topao kroz gornji. Njen obilazak sa vodičima rezervata “Uvac” uz baterijske lampe i alpinističku opremu, jedinstven je događaj.

Ispod strmih krečnjačkih litica kanjona Uvca, nalazi se ulaz u jednu od najatraktivnijih pećina Srbije. Ledena pećina, duga oko 2500 m, dugo je bila poznata, ali niko nije pretpostavljao da sa Ušačkom pećinom koja se prostire paralelno na rastojanju od oko 100 m, čini jedinstven pećinski sistem, koji je sa dužinom od 6185 m najduži u Srbiji.

Pećina ima sve elemente podzemnog dvorca – dvorane, ukrase, visoke stubove, draperije.

Legenda kaže da je pećina pronađena kad je početkom XIX veka, agi Bajramoviću u tom selu nestao konj, a on zapretio da će pobiti celo selo ako mu ga ne pronađu. Na kraju potrage za konjem seljani su došli i do otvora ledene pećine. Jedan od njih, iz plemena Komarica, spustio se preko posečenog stabla bora u unutrašnjost pećine, našao nastradalog aginog konja i kao dokaz agi izneo glavu konja. Komarica je spasao selo aginog zuluma i verovatno prvi otkrio neverovatnu pojavu - unutrašnjost pećine je, u sred leta, bila ispunjena ogromnim naslagama leda.

Verovatno od tada počinje eksploatacija leda koja je u početku bila vrlo teška. Seljani su se preko posečenih stabala spuštali u pećinu, sekirom odvajali komade leda veličine tovara, umotavali u slamu, a onda led terali na konjima, nekad, kako prepričavaju, čak do Dubrovnika, za šta im je trebalo oko sedam dana. Led se i tada koristio za rashlađivanje hrane i pića i za proizvodnju sladoleda po vašarima.

Obe ekipe novinara i speleologa koje su se do sada spuštale u pećinu potvrđuju legendu - u pećini, punoj naslaga leda je pronađen skelet konja , a pronađeni su i ostaci ljudskog skeleta za koje meštani tvrde da su ostaci austrougarskih vojnika koji su tu nastradali.

Ovo je jedna od dubljih pečina u ovom kraju, (duboka je oko 60 metara ), ali nije i jedina . U ovom sistemu povezanih pečina i jama, opet po pričama seljaka, krili su se hajduci i uskoci.

Turistička organizacija Priboj već je u okviru projekata prekogranične saradnje sa opštinom Pljevlja organizovala takmičenja u slobodnom penjanju na lokacijama u selu Krnjača u blizini Ledene pećine . U planu imaju i organizovanje Evropskog prvenstva u slobodnom penjanju u kanjonu Sućeske. Ideja da se pored slobodnog penjanja, poseta Ledenoj pećini uvrsti u turističku ponudu aktivnog odmora u prirodi potekla je od „Udruženja građana Primus Priboj“, koje je učestvovalo u organizaciji ovogodišnje posete Ledenoj pećini.


Kako doći?
Priboj-Pljevlja-Bučje- Krnjača;

Šta videti?
Manastir Banja, stari deo Priboja, Manastir Mileševa
Smeštaj
Kampovi Ponor i Šjuteska

Rosomački lonci

Rosomački lonci je jedan od naziva za kanjon Rosomače, reke koja se nalazi u istočnoj Srbiji, na Staroj planini, nedaleko od sela Slavinja, oko 30 km od Pirota. Rosomača pravi neobičan kanjon slojevitih ivica, u kome se nalazi više proširenja sa virovima koja podsećaju na kotlove ili lonce, po čemu je kanjon i dobio ime. Kanjon se još naziva i Rosomačko grlo.

Iako je prolazak kroz sam kanjon moguć u letnjim mesecima, ukoliko ste voljni da rizikujete borbu sa rečnom strujom i klizavim stenama, a povremeno i da zaplivate, najbolji pogled na kanjon Rosomački lonci pruža se sa leve ivice kanjona. Teren je veoma prohodan i sastoji se od kamenitih zaravni sa niskom travom i sitnim žbunjem, pa je kretanje veoma jednostavno.

Vodopad Kopren


Sa dužinom od 103,5 metara Kopren je najveći vodopad u Srbiji. Nalaze na Staroj planini, severoistočno od Pirota, u podnožju vrha Kopren, po kome je i dobio ime. Pored brojnih vodopada na Staroj planini, Kopren pleni svojom veličinom i lepotom.
Kako doći?

Vodena pećina – kanjon Panjice

Vodena pećina sa vodopadom u kanjonu reke Panjice predstvalja najlepšu prirodnu atrakciju na području Arilja. Za sada se pretpostavlja da je vodena masa koja izlazi iz pećine, ponornica nastala od više izvora. Neki od hrabrijih ronilaca i zaljubljenika prirode, upustili se u ispitivanje pećine, sa sigurnošću tvrde da se duboko u pećini nalazi jezero, a vrlo moguće i nekoliko.

Ludaško jezero

Stepsko jezero Ludaš, nalazi se u severnoj Bačkoj na 12 kilometara od Subotice. Zbog velikog broja močvarnih ptica, Ludaško jezero upisano je na listu močvarnih područja od međunarodnog značaja. Među stanovnicima jezera mogu se naći i vidre, kornjače kao i retke vrste vilinih konjica i leptirova. Uživanje je zagarantovano!

Rezervat prirode Slano Kopovo

Slano kopovo je jedan od poslednjih reprezentativnih primera panonskih slatina i pustara koje su od izuzetnog značaja za očuvanje bogatstva biljnog i životinjskog sveta Vojvodine. Nastalo je delovanjem reke Tise koja je u prošlosti često menjala svoj tok, razlivala se i plavila okolne udoline. Jedan od prastarih rečnih meandara je i Slano kopovo, u Banatu kod Novog Bečeja, zaostao nakon obilnih melioracija na tlu Vojvodine.



Na području Slanog kopova se javljaju specifične slatinske biljne zajednice koje su u fazi nestajanja u celoj Panonskoj niziji. One se odlikuju prisustvom velikog broja retkih i ugroženih vrsta i, osim na Slanom kopovu, očuvale su se još jedino na lokalitetima Okanj i Rusanda. Specijalni rezervat prirode ”Slano kopovo” je uredbom Vlade Republike Srbije 2001. godine proglašen za prirodno dobro od izuzetnog značaja prve kategorije. Za staraoca ovog prirodnog, dobra koje se prostire na 976 hektara, odredeno je Lovačko udruženje iz Novog Bečeja.

U julu 2004. godine Slano kopovo je proglašeno za svetski značajno vodeno stanište po Ramsarskoj konvenciji, koju je naša zemlja ratifikovala 1976. godine. Time je otvorena nova stranica u zaštiti i mogućnost razvoja međunarodnih projekata na ovom jedinstvenom području u Vojvodini, na dobrobit lokalnog stanovništva i prirode.

Stanište ptica

Ovaj rezervat jedno je od najvažnijih i najosobenijih staništa ptica u Srbiji i Evropi, gde se gnezdi znatan broj vrsta sa svetske crvene liste ugroženih ptica. Do sada je na Slanom kopovu zabeleženo prisustvo više od 200 različitih vrsta. Ovo područje je najznačajnija usputna migratorna stanica za više stotina hiljada ptica vodenih staništa iz mnogih krajeva Evrope i zapadnog Sibira.

Zbog svojih izuzetnih vrednosti, Slano kopovo je 1989. i 2000. godine označeno kao medunarodno značajno stanište ptica po IBA projektu s površinom od 2.660 hektara. Tokom jeseni na ovom jedinstvenom prostoru okuplja se cak 20.000 ždralova, što je osobenost svega nekoliko lokaliteta u Evropi. Slano kopovo je bilo poslednje gnezdilište plavokljune patke u našoj zemlji, koja je izumrla pre četiri decenije.

Uz finansijsku pomoć Pokrajinskog sekretarijata za zaštitu životne sredine i održivi razvoj na Slanom kopovu su prethodnih godina realizovane brojne akcije vezane za aktivnu zaštitu, kao i aktivnosti usmerene na promociju rezervata u javnosti.



Postavljeno je nekoliko informativnih tabli, izgrađene su tri osmatračnice za ljubitelje prirode, a štampan je i prospekt rezervata. U planu je i izgradnja prijemnog punkta za posetioce, koji bi se sastojao od osmatračnice, nadstrešnice i prostorija za čuvara rezervata i gde bi oni mogli da dobiju promotivne materijale.

Gorske oči



Duž granice sa Makedonijom, na krajnjem jugu Srbije, prostire se Šar planina, poznata po svojoj divljoj i neobičnoj lepoti. Ono što pored bogastva biljnog i životinjskog sveta čini ovu planinu jedinstvenom, jesu sedam ledničkih jezera, koja su zbog svoje lepote u narodu poznata kao gorske oči.