Naš jezik pripada indo-evropskoj porodici jezika, koja je najbrojnija na svetu, a slovenskoj grupi jezika, koja je najbrojnija u Evropi. U Evropi se najčešće koriste tri grupe jezika, germanski, romanski i slovenski jezici. Svaka grupa ima zajedničkog pretka, relativno gledano. Ono što je interesantno za slovenske jezike je da su oni međusobno najhomogeniji, to jest svi su mnogo međusobno slični. Govornik poljskog i srpskog mogu sasvim lepo da se sporazumeju, iako je poljski zapadnoslovenski jezik, a srpski južnoslovenski. Neki stručnjaci idu do te granice da smatraju da su u desetom veku nove ere svi govornici slovenskih jezika govorili jednim jezikom. Navedena sličnost je navela neke lingviste da počnu da prave zajednički slovenski jezik, koji bi bio razumljiv svim govornicima slovenskih jezika. Tako su nastali novoslovenski i međuslovenski jezici. Rumunski jezik ima dosta reči slovenskog porekla, zato što je bio okružen govornicima slovenskih jezika.

Italijanski i francuski jezik nam deluju veoma različito, ali je njihova leksička sličnost oko 89 procenata (procenat reči koje su iste ili slične), što je mnogo iznad lingvističke granice da se dva jezika proglase istim.

Neki stručnjaci smatraju da maternji jezik umnogome može da utiče na nečiji mentalitet i pogled na svet. Na primer, postoje istraživanja koja pokazuju da su ljudi sa maternjim jezicima u kojima ne postoji buduće vreme, odgovorniji što se tiče planiranja i ostvarenja budućih odluka (više štede i vode računa o zdravlju), jer su primorani da razmišljaju u konceptima sadašnjosti.

Kmerski jezik u Kambodži ima 74 znakova u alfabetu, dok jedan od jezika na Papui Novoj Gvineji, Rotokas ima samo 12 znakova.

Jezik Sedang, koji se govori u Laosu i Vijetnamu ima između 33 i 55 različitih samoglasnika, zavisno od definicije.

Zemlja sa najviše jezika je Papua Nova Gvineja, gde se govori oko 850 jezika. U Evropi je to Rusija, gde se procenjuje da postoji između 130 do 200 jezika. Zemlja sa najvećim brojem jezika u službenoj upotrebi je Južna Afrika, sa 11 jezika.

Irska je jedina zemlja gde je izumrli jezik javni službeni jezik. Irski jezik danas skoro niko da i ne govori. Svi Irci u svakodnevnom govoru koriste engleski jezik, ali su obavezni da u školi uče irski, kao i da na njega prevode zvanične dokumente. Dosta se trude da ožive svoj jezik, ali nažalost danas niko ne vidi svrhu da govori izumrli jezik.

Da li znate da je hebrejski jedini izumrli jezik koji je uspešno oživeo?

Stari hebrejski jezik predstavlja originalni jezik na kome je napisana Biblija, i zato ga Jevreji i nazivaju Sveti jezik. Ono što je karakteristično za ovaj jezik je da je on izašao iz aktivno upotrebe negde oko 200. godine posle rođenje Hrista. Ostao je da služi kao jezik na kome se odvijala molitva, i pisali određeni religijski dokumenti. Dakle, nekoliko stotina godina jezik nikome nije bio maternji, niti ga je iko koristio u svakodnevnom govoru. Dakle, predstavljao je nešto slično današnjem latinskom jeziku koji mnogi uče u školama i koriste ga u naučne svrhe, ali njime niko zapravo ne govori.

Situacija sa hebrejskim jezikom je počela da se menja početkom 20. veka. Sve počinje sa novinarom i leksikografom po imenu Ilajzer Ben Jehuda. On je rođen u carskoj Rusiji, i kao i mnogi religiozni Jevreji, učio je hebrejski od malena, kako bi mogao da čita svete knjige. S obzirom da su tada Jevreji govorili jezik sredine u kojoj žive, pa često nisu mogli jedni druge da razumeju, iako pripadaju istom narodu, došao je na ideju da napravi zajednički jezik i da to upravo bude stari hebrejski jezik.


Počeo je da ubeđuje pripadnike svoje zajednice da mu se pridruže u poduhvatu. Kako bi započeo proces on je učinio nešto veoma neverovatno. Svog rođenog sina je držao u izolaciji dok je bio dete, i sa njim govorio samo hebrejski. Nije dozvoljavao uticaje ostalih jezika, i čak se i na ženu naljutio kada je čuo da mu peva rusku pesmu. Pošto se stari hebrejski nije koristio već stotinama godina, nije imao reči za moderne pojave kao što su voz, pruga i slično, te je Ben Jehuda morao da smišlja nove reči. Njegov sin je postao prva osoba kojoj je moderni hebrejski bio maternji jezik.

Primer Ben Jehude i njegovo sina su počeli da slede i ostali pripadnici jevrejske zajednice, tako da se nakon desetak, dvadesetak godina broj govornika jezika povećao, iako je bilo raznih otpora. Otpori su se sastojali u činjenici što ljudi nisu videli svrhu u tome da uče i govore jezik koji niko ne govori. Isto tako je bilo veoma teško ubediti ljude da prestanu da koriste svoj maternji i prebace se na novi hebrejski. Međutim, postepeno kako su Jevreji pravili nove zajednice, tako im je trebao zajednički jezik,i počeli su da koriste hebrejski sve više i više. Postepenim radom, i zalaganjem pristalica jezik je počeo da se koristi u svakodnevnom govoru i na kraju stvaranjem Izraela, sredinom dvadesetog veka, proglašen za službeni jezik.

Sada se procenjuje da je moderni hebrejski maternji jezik za oko 5 miliona ljudi, i tako je postigao ono što nijedan drugi jezik nije, da nekoliko vekova nakon što je izumro, ponovo postane jezik koji se aktivno govori.

Nijednom jeziku do sada ovo nije pošlo za rukom. Težina ovakvog poduhvata se najbolje vidi na primeru irskog jezika, koji skoro da niko aktivno ne govori, uprkos višedecenijskim naporima Irske da jezik oživi nakon što su ga izgubili pod uticajem Velike Britanije. Irski jezik je obavezan u školama, i predstavlja jedan od zvaničnih jezika Evropske Unije, ali broj osoba kojima je to maternji jezik se godinama smanjivao, i sada je prava retkost naići na Irca koji govori Irski jezik kod kuće.

Da li znate koji su najrasprostranjeniji jezici na svetu?

Procenjuje se da u svetu postoji između 5000 i 7000 jezika. Međutim, većina ovih jezika su na pragu izumiranja, tako da se taj broj smanjuje iz dana u dan. Teško je i proceniti koliko koji jezik ima govornika, jer mnoge osobe više i ne govore svoj maternji već prelaze na druge jezike, bilo zbog spoljašnjih uticaja bilo zbog emigracije u drugu zemlju.

Naučnici smatraju da će se trend opadanja broja jezika u svetu smanjivati i u narednim decenijama, jer mnogi jezici nisu spremni za digitalno korišćenje i bivaju potiskivani od strane drugih jezika putem medija i uticaja raseljavanja.

Neki jezici se upotrebljavaju samo u uskim zajednicama i nacionalnim grupama, dok se drugi jezici koriste u više zemalja među različitim narodima. Takvi jezici se nazivaju lingva franka .

Danas smo za vas sastavili spisak najrasprostranjenijih jezika na svetu koristeći kriterijum broja nacija i država koje govore jezik. Imajte u vidu da ovaj kriterijum nije isto što i kriterijum pukog broja govornika, jer bi onda spisak uključivao japanski, bengalski i hindu-urdu jezike koji imaju stotine miliona govornika, ali su oni skoncentrisani na jednom geografskom području za razliku od navedenih.


1) Kineski (Mandarinski)

Ne iznenađuje da je najviše korišćeni jezik na svetu upravo glavni kineski jezik (mandarinski). Sam jezik ima svoju standardnu zvaničnu verziju, ali i veliki broj dijalekata koji se međusobno dosta razlikuju, a govore se u različitim regionima Kine. Procenjuje se da ovim jezikom govori oko 1.5 milijardi ljudi samo u Kini, dok je taj broj daleko veći ako se posmatra ceo svet. Jezik je istovremeno jedan od najtežih na svetu, što zbog izgovora (jedna reč može da se izgovori na četiri načina), što zbog znakovnog pisma i na kraju zbog velikog broja dijalekata.

2) Engleski jezik

Na drugom mestu je engleski jezik koji se koristi širom sveta. Ima oko 400- 500 miliona maternjih govornika i još nešto više od milijardu aktivnih govornika. Zvanično je službeni jezik u oko 54 zemlje.

3) Arapski jezik

Arapski jezik je jedan od najstarijih jezika na svetu. Govori se u nekoliko država kao što su Egipat, Saudijska Arabija, Kuvajt, Sirija, Liban itd.. Zvaničan je jezik u oko 26 država sveta. Međutim, pošto je to jezik na kome je napisan Kuran, sveta muslimanska knjiga, uče ga i aktivno koriste muslimani širom sveta. Pretpostavlja se da ima oko 500 miliona osoba kojima je to maternji jezik, ali je broj govornika daleko veći.

4) Španski jezik

Španije je, tokom svoje istorije, bila moćna okupaciona zemlja, koja je uspela da proširi svoj jezik na veći deo Južne Amerike. Zato je njihov jezik danas jedan od najčešće korišćenih na svetu i smatra se da ima oko 400 miliona osoba kojima je maternji. Španski je, posle engleskog, najčešće korišćeni jezik u međunarodnim komunikacijama. U Severnoj Americi posle engleskog jezike se najviše govori i uči upravo španski.

5) Ruski jezik

Ruski jezik se pored Rusije, koristi i u još nekoliko zemalja, zahvaljujući Rusima koji žive van domovine i zbog uticaja nekadašnjeg Sovjetskog Saveza. U te zemlje spadaju Belorusija, Kazahstan, Ukrajina itd. Veoma je sličan našem jeziku po leksici i gramatici. Velika specifičnog ruskog jezika je akcenat, koji može da potpuno promeni značenje reči.

6) Malajsko-indonežanski

Indonezija i Malezija su prelepe zemlje sa velikim brojem ostrva. U njma se govori isti jezik koji ima ogroman broj dijalekata. Procenjuje se da je broj govornika oko 150 miliona.

7) Francuski

Francuski jezik je nekada bio glavni jezik diplomatije i međunarodnih odnosa. Sada ga je zamenio engleski, ali se francuski i dalje priča u velikom broj zemalja, naročito u bivšim francuskom kolonijama.

Portugalski

Portugalski jezik se koristi u Brazilu, Portugaliji i još nekoliko zemalja Južne Amerike. Nije toliko popularan kao španski, ali je veoma lep za izgovor.

Zanimljive činjenice o svjetskim jezicima



Trenutačno je na svijetu poznato čak 7000 različitih jezika i na taj način se otkriva raznolikost među ljudima, iako svi težimo međusobnom razumijevanju. Tako otprilike četvrtina čovječanstva ima određeno znanje engleskog, jezika koji je nepisanim pravilom uzet kao međunarodni. Loša je vijest što svaka dva tjedna izumre jedan jezik, zanimljiva je činjenica kako je nakon Biblije knjiga prevedena na najviše jezika bajka o Pinokiju.

Jezici su poveznica svakodnevnog života, nužni su za svakodnevnu komunikaciju, ali isto tako 'umiru' velikom brzinom. Znanje jezika pomaže pri pronalasku posla, uživanju u stranim zemljama i njihovoj kulturi a može vas izvući iz nevolje.

Ovo su neke zanimljive činjenice o jezicima:

- Procjenjuje se da na svijetu postoji 70.000 jezika

- Kineski jezik ima 50.000 znakova

- Za 12.44% populacije svijeta mandarinski je prvi jezik

- U Aziji postoji 2.200 jezika

- ¼ populacije svijeta posjeduje određeno znanje engleskog jezika

- Svaka dva tjedna 'umre' jedan jezik

- AYAPANECO je jezik u Mexicu kojem prijeti izumiranje jer njegovi jedini govornici ne žele razgovarati jedan s drugim

- U Tolkineovim Gospodaru prstenova spominje se 12 jezika, a 2 su uspješno implementirana – Queyana i Sindarin

- Između 500 000 i 2 000 000 ljudi priča Esperanto – izmišljeni jezik nastao u 19. Stoljeću

- Furbish je bio službeni jezik igračke Furby iz 1990-e

- Postoji 24 službena jezika Europske Unije

- Pinocchio je, nakon Biblije, knjiga prevedena na najviše jezika

- Bibilija, barem njezin zadnji dio, prevedena je na 2.454 jezika

- Njemački i francuski jezik smatraju se jezicima koji bi diplomantima najviše mogli osigurati šanse za zaposlenjem

- Istraživanja su pokazala da ukoliko djeca u svojih prvih nekoliko mjeseci života čuju neki strani jezik, tijekom odrastanja će lakše usvajati ostale strane jezike

- Latinski jezik – u Vatikanu su bankomati upravo na tom jeziku

- Sjedinjene  Američke države nemaju svoj službeni jezik.

Zanimljivosti o stranim jezicima, uvek su interesantne, pogotovo sto će vam kasnije kad-tad zatrebati. Podelićemo sa vama, za ovaj put oko 20-ak najinteresantnijih zanimljivosti o stranim jezicima.


Zanimljivosti o stranim jezicima

1. Na Svetu, trenutno postoji oko 7.000 jezika koji su u upotrebi. Predpostavlja se da je do sada, tokom ljudske civilizacije, više jezika ugašeno i nestalo nego što ih trenutno postoji, na žalost (nemoguće tačno proveriti informaciju).

2. Oko 2400 stranih jezika na planeti Zemlji je okarakterisano kao "ugroženo".

3. U kineskoj "azbuci" postoji oko 50.000 znakova. Da biste mogli uspešno da pročitate dnevne novine, treba vam poznavanje od oko 2.000 karaktera tj. znakova.

4. U poznatoj literarnoj trilogiji "Gospodar prstenova", postoji 12 izmišljenih imaginarnih stranih jezika.

5. Postoji 6 oficijelnih jezika Ujedinjenih nacija.

7. Sjedinjene Američke Države nemaju zvanični jezik.

8. 1/4 svetske populacije se koristi engleskim jezikom.

9. Nemački jezik se smatra najbližim i najsličnijim jezikom engleskom jeziku. Slede ga francuski i ruski jezik.

10. Najveći broj različitih jezika se govori u Aziji i Africi.

11. Većina jezika ima oko 50.000 reči i znakova. Ali u svakodnevnom životu, pojedinac se koristi sa nekoliko stotina reči.

12. Biblija je dostupna na 2454 jezika.

13. Najstariji zapisan jezik potiče iz 4000 godina pre nove ere.

14. Somalija je jedina zemlja na svetu u kojoj svi stanovnici govore isti jezik. Njegov naziv je "Somali".

15. Oko 1.000 različitih jezika se koristi na teritoriji Afrike.

16. 12.44% Svetske populacije govori mandarinski jezik (kineski) kao maternji jezik.

17. Oko 2.200 različitih jezika se koristi na teritoriji Azije.

18. Svake dve nedelje izumre jedan jezik na Planeti.

19. U Evropskoj uniji postoji zvaničnih 24 jezika.

20. 830 različitih jezika ima u Papa Novoj Gvineji.

Zanimljivosti o engleskom jeziku



Oko 1 500 000 000 ljudi nа svetu govori engleski. Drugih 1 000 000 000 uče isti.
Oko 75% pisаmа i rаzglednica nа svetu pisаno je nа engleskom jeziku.
Nаjčešće korišćeno slovo аlfabeta je E.
аjmаnje korišćeno slovo u pismu je K.
Dreamt” je jedina reč kojа se zаvršаvа na MT.
Prvа slovа meseci od julа do novembrа ispisuju muško ime – JASON.
Postoje sаmo 4 reči u engleskom jeziku kojа se zаvršаvаju nа „dous” ( hazardous, horrendous, stupendous and tremendous ).
Nаjstаriji reč u engleskom jeziku je „town”.
„Bookkeeper” i „bookkeeping”’ su jedine 2 reči nа engleskom jeziku sа tri uzаstopnа dvostruka slovа.

„Strengths”’ reči je nаjdužа reč nа engleskom jeziku sа sаmo jednim sаmoglаsnikom.
Tаčku nа vrhu „i”’ nаzivаju – tittle.
Prošlo vreme od glagola „to dаre” je „durst”.
Reč „testify” potiče iz vremenа kаdа su se muškаrci kleli u svoje testise.
Prvi engleski rečnik je pisаn 1755.
Stаroengleska reč „Juke” što znači plesati, svoje ime pozajmljuje Juke Box-u.
Svako osmo napisano slovo je E.
Nаjduža jednosložnа reč u engleskom jeziku je „screeched ”.
Svi piloti nа međunаrodnim letovimа sebe identifikuju na engleskom jeziku, bez obzirа nа zemlju svog poreklа.
Reč “almost” je nаjdužа nа engleskom jeziku sа svim slovimа u аlfаbetskom redosledu.

Nаjčešće korišćenа reč u engleskom rаzgovoru je „I”.

Preko 400 milionа ljudi koristi engleski jezik kаo mаternji ,a jedino ga kineski nаdmаšuje u brojevimа, аli ne i u rasporedu govornikа.

Od svih svetskih jezikа (preko 2,700) engleski je verovаtno nаjbogаtiji po rečniku i Oksfordski engleski rečnik nаvodi oko 500.000 reči, dok još polа milionа tehničkih i nаučnih pojmova ostаju neupisani.

Glаvni jezik koji se koristi širom svetа nа internetu je engleski.

Više od polovine tehničkih i nаučnih čаsopisа u svetu su nа engleskom.
Englesk je jezik Hrišćanstva.

Jedina reč od 15 slova u kojoj su sva slova različita je „uncopyrightable”.

Šekspir je izmislio reči „assassination” i „bump”.

Rečenica „The quick brown fox jumps over the lazy dog” sadrži sva slova alfabeta.

Imena svih kontinenata započinju i završavaju se istim slovom.

Reč „lethologica” označava stanje u kome ne možete da se setite reči koju želite.

Francuski najprivlačniji jezik


U posljednjoj anketi o ljepoti svjetskih jezika pobjedu je odnio francuskli jezik.

Da bi uzeo laskavu titulu, francuskom su doprinijeli muzikalnost, mekoća i elegancija jezika. Naravno, ne treba zaboraviti ni veličanstvenu arhitekturu i reputaciju Pariza, fancuske prestonice, kao grada romantike. Zbog svega toga senzualni šarm Francuske godišnje privlači milione turista.

Na drugom mjestu u anketi se našao italijanski, a na trećem britanski engleski.

U sličnoj anketi od prije četiri godine irski akcent izabran je za najprivlačniji na planeti, a slijedili su italijanski, škotski i francuski.