Firenca - grad umetnosti

Šmeku Italije niko nije odoleo pa, najverovatnije nećete ni vi. Za ljubitelje kulture
i umetnosti Firenca je grad koji se mora posetiti. Za posetu Firence ne postoji
idealan period u toku godine, jer je to grad čije ulice nikada nisu prazne.




Firenca je glavni grad Toskane, italijanske regije čuvene po svojoj lepoti, a nosi i
epitet svetske prestonice umetnosti. Najpoznatiji je po svojoj čuvenoj katedrali
"Duomo", njenoj kupoli i plemićkoj porodici Mediči. Firenca je iznedrila i
Makijavelija i osnivača poznate modne marke "Gucci". Kada je 59. godine Julije
Cezar osnovao, na mestu današnje Firence, naselje za stare, ljude u penziji,
pripadnike svojih legija, nije mogao ni da sanja da postavlja temelje gradu koji
će postati jedan od najslavnijih u svetu i u koji će dolaziti milioni posetilaca samo
da bi se divili njegovim trgovima i spomenicima.

Do Firence možete stići direktnom autobuskom linijom iz Beograda ili svojim kolima,
a možete putovati i autobusom ili vozom, jer je firentinski aerodrom preskup, pa na
njega ne sleću popularni "jeftini" letovi. Autobusom ili vozom možete stići iz Pize
(sat vremena vožnje od Firence), koja ima aerodrom sa frekventnim, jeftinim letovima
iz cele Evrope, ali na žalost ne i iz Srbije.

Firenca je prepuna hostela, hotela, bed & breakfast prenoćišta, ali je problem u tome
što su često veoma skupi.





Šetajući drevnim, popločanim ulicama kroz "Centro Storico" (istorijski centar grada),
naići ćete na prodavnice gotovo svih poznatih svetskih, a pre svega italijanskih robnih
marki - "Louis Vouiton", "Roberto Cavalli", "Gucci", "Bvlgari", "Swarovski", "Prada",
"Fendi", "Versaci", "Camper", "Victoria's Secret", "Rifle"... Ukoliko, ipak, želite da
prođete jeftinije posetite "Mercato Centrale", pijacu na kojoj možete da pronađete
robu po povoljnijim cenama.

Firenca je poznata tradicionalno kvalitetnim proizvodima od kože. Ne zaboravite da
svugde i u svakoj prilici tražite "sconto" (popust)i bićete iznenađeni da će vam ga
čak i u najekskluzivnijim rednjama često odobriti. Dovoljno je samo da pitate. Takođe,
nemojte da vas zbune ulični prodavci koji su jako dobro "maskirani" i tek kada im se
dovoljno približite oni će otvoriti svoj sako i ponuditi vam satove, lančiće i razne druge
proizvode.

Obavezno posetite neki od kafića i probajte pravi italijanski espresso. Kafa je glavni
naptak u svim italijanskim gradovima. Cena kafe za šankom ili "za poneti" iznosi
80-ak centi, za stolom u baru oko 1,20 evra, a u bašti čak i do pet evra i to sve u
istom baru.

U kasno popodne, oko 18-19 časova u skoro svakom kafiću počinje čuveni "aperitivo".
"Aperitivo" podrazumeva da u cenu pića ulazi i pravo da mezite "bouffet". Posle dobre
klope prošetajte gradom, jer je Firenca živ grad, prepun stranih studenata, tako da će
vam sigurno biti zabavno.
Za dobar noćni provod posetite neki od mnoštva klubova.




Šta posetiti Stari deo Firence prepun je palata, spomenika i znamenitosti pa je
šetnja njime jedinstven doživljaj. Koračanje ulicama ovog divnog grada vratiće vas u
doba renesanse. Firenca je mali grad, pa nećete imati potrebu da jurite iz jednog
dela grada u drugi. Katedrala "Duomo", čije je puno ime "Santa Maria del Fiore",
pravo je renesansno remek-delo, a najpoznatije je po svojoj veličanstvenoj kupoli,
koju je dizajnirao Bruneleski. Izgradnja katedrale započela je krajem XIII veka i
trajala je punih 170 godina. Unutrašnjost katedrale može vas iznenaditi svojom
skromnošću, ali to je bilo u skladu sa tadašnjim životnim prilikama. Ulaz u "Duomo"
je besplatan. Možete se popeti na kupolu, a pogled sa vrha kupole učiniće da se
zaljubite u ovaj grad. Cena je osam evra.



Galerija "Ufici" je jedan od najstarijih i najpoznatijih muzeja na svetu u kome se čuva
umetničko blago porodice Mediči. Galerija je otvorena za sve posetioce. Kada ste
u poseti Firenci sve je vezano za umetnost i vreme koje provedete u tom prelepom
gradu morate iskoristiti u uživanju u nekim od najpoznatijih dela Botičelija, Leonarda,
Mikelanđela, Rafaela ili Ticijana. Cene ulaznica za muzeje kreću se od šest do 15 evra.

U letnjoj sezoni muzej je utorkom otvoren do 22 sata, pa ko se nađe tog dana u Firenci,
večernjim dolaskom u galeriju "Ufici "može izbeći redove na ulazu.

"Ponte Vecchio" ili "Stari most" je srednjovekovna građevina koja povezuje dve obale reke
Arno. Sadašnji oblik potiče iz XIV veka, dok prvi pisani dokumenti govore o mostu još
u X veku.

Danas se na njemu uglavnom nalaze zlatare, dok su u prošlosti tu uglavnom svoje radnje
imali mesari koji su proterani s izgradnjom čuvenog Vasarijevog koridora, svojevrsnog
„hodnika“ koji spaja "Palazzo Vecchio" i "Palazzo Pitti", tj. staru i novu rezidenciju
porodice Mediči. Prodavnice koje su vidljive sa spoljne strane mosta, dodate su u
XVII veku. Tu obavezno napravite nekoliko fotografija na samom mostu i kada siđete
s njega i gledate na spoljne prodavničice koje su preslatke.

"Ponte Vecchio" je jedini most koji je "preživeo" bombardovanje grada tokom Drugog
svetskog rata.



Jedna od starih priča kaže da je na ovom mestu nastao i pojam stečaja, tj. bankrota.
Kada trgovac više nije mogao da plaća svoje dugove, vojska bi slomila tezgu na kojoj
je prodavao svoju robu, što se zvalo bancorotto, tj. slomljena tezga. Kako više ne bi
imao svoj glavni alat za trgovinu, prodavac nije imao gde da posluje, pa bi bankrotirao.

Oko mosta ćete primetiti brojne katance koji "ukrašavaju" ograde. Ti katanci pripadaju
zaljubljenim parovima iz celog sveta koji na njih upisuju svoja imena, a nakon što ih
stave na ogradu, bacaju ključ u reku Arno i time "zaključavaju" svoju ljubav za sva
vremena.




"Piazza della Signoria Firenze" je političko središte nekadašnje Firentinske republike,
a danas jedan od dva najpoznatija trga u Firenci, oko kojeg se nalaze znamenitosti
poput skulpture Mikelanđelovog Davida, koja je, u stvari, kopija, dok se original čuva
u Akademiji.




Obavezno probati

Toskana je poznata po odličnim vinima, a kjanti (chianti), najveći je enološki ponos
ovoga kraja. Možete ga probati i kupiti u brojnim vinarijama, kao i u većini restorana
i barova. Osim boca od 0,75 litara, postoje i one manje od 0,3 litra, dok je u
ugostiteljskim objektima moguće naručivati i "na čaše" po jedan decilitar.

Osim po picama, lazanjama, testeninama i sladoledu, što je gastronomsko obežje
cele Italije, Firenca je karakteristična po Fiorentina odresku (Bistecca alla fiorentina),
koga krasi izvrstan ukus, ali i veličina, pa je jedan dovoljan da nahrani dvoje, a možda
i više ljudi, zavisi koliko ste gladni.

Povoljno i kvalitetno možete jesti malo istočnije od samoga centra grada, gde ćete
uživati u lokalnoj atmosferi. Radi se o području oko crkve i pijace Sv. Ambrozija
(Piazza s. Ambrogio i Mercato s. Ambrogio). Vrlo bogata ponuda je i u "Borgo
San Lorenzo", tj. na potezu od Katedrale do Bazilike sv. Lorenca. Onde biste
turistički meni mogli dobiti već za 12 ili 15 evra. Za predjelo se može izabrati
supa ili lazanje, za glavno jelo piletina ili odrezak, a za prilog salata ili pomfrit.

Autor/izvor: Naxi media
Datum objave: 14.06.2012.

Firenca




Firenca (ita. Firenze) je grad u srednjoj Italiji na reci Arno od 366.488 stanovnika.
Firenca je glavni grad je regije Toskana i Provinciji Firenca. Zbog svog kulturnog
i umetničkog značaja neki Firencu nazivaju „Talijanska Atena“.

U srednjem veku Firenca je postala važno ekonomsko, kulturno i finansijsko središte.
Tokom novog veka, bila je prestonica Velikog vojvodstva Toskane pod dominacijom
porodica Mediči i Lorena. Grad je bio prva prestonica Italije u periodu 1865-1871. godine,
posle ujedinjenja Italije.
Za Italijane, ali i za čitav Zapadni svet, Firenca ima ogroman istorijski, obrazovni, kulturni
i umetnički značaj, zbog čega je i poznata kao „Italijanska Atina“. Posebna vrednost
grada je brojna vredna zaostavština iz vremena Renesanse.
Firenca spada u red turistički najpoznatijih gradova sveta. Kao grad sa dobro sačuvanim
starim gradskim jezgrom u državi i nizom vrednih građevina i ambijenata Firenca je i važno
turističko odredište u Italiji. Takođe, stari deo Firence je pod zaštitom UNESKO-a.






Poreklo naziva

Ime Firenca grad je dobio pri svom osnivanju u vreme Rimljana pod Gaj Julije Cezarom,
koji su ovde osnovali utvrđeno naselje pod nazivom Florentia (cvetna). Ovaj naziv očuvao
se i danas sa promenama u nekim jezicima (obično Firenca ili Florenca).

Položaj grada

Firenca se nalazi u središnjoj Italiji. Strateški položaj grada izuzetno povoljan - Firenca je
važno raskršće puteva koji sa severa (sa kontinenta) silaze na jug (na „Italijansku čizmu“).
Stoga je grad važno čvorište puteva koji se ovde okupljaju sa raznih severnih pravaca ka jugu
- prestonici Rimu. Od Rima grad je udaljen 284 km severno, a od Milana 317 km jugozapadno.






Prirodne odlike

Reljef: Firenca se razvila u severnom delu pokrajine Toskane. Grad je većim delom
na ravničarskom terenu (dolina reke Arno), ali je manji, južni deo brežuljkastog karaktera. Sa severa se
lako sagledavaju obližnje planine iz lanca Apenina. Grad se prostire na visini od oko 100 m, ali su obodni
delovi primetno viši.

Klima: Klima u Firenci je izmenjena sredozemna klima sa uticajem udaljenosti grada od
mora. Stoga je u leto veoma toplo, a zimi je sneg moguća pojava i hladnije je u odnosu na veći deo Italije
južno.
Vode: Firenca se nalazi na reci Arno, u srednjem delu njenog toka. Reka Arno je toliko srasla sa gradom
da zajedno sa brojnim mostovima i kejom predstavlja jedan od važnih simbola grada. Sa druge strane,
reka Arno često plavi grad, što je posebna teškoća s obzirom na ogromno arhitektonsko nasleđe Firence.
Tirensko more na 80 km istočno.

Istorija

Praistorija i antika: Na reci Arno u oblasti današnje Firence već u osmom veku p. n. e. živeli
su antički narod Etrurci. Rimljani su ovde osnovali malo utvrđenje sa vojnim naseljem u prvom
veku p. n. e. i nazvali ga Florentia (cvetna). Međutim, dobar položaj grada na važnom putu od
Rima ka severu omogućio je brz razvoj grada sa forumom, termama i amfiteatrom u sledećim
vekovima. Starorimska gradska mreža se toliko razvila tokom ovog razdoblja da se ni do
dan-danas nije mnogo promenila u mreži današnjih ulica gradskog jezgra Firence oko katedrale.
Srednji vek: Posle propasti Rimskog carstva grad je u nekoliko burnih vekova prominio nekoliko
gospodara (Ostrogoti, Vizantinci, Langobardi, Franci), pa je bio gotovo uništen. Početak ponovnog
oživljavanja grada je 9. vek, kada grad dobija izvesnu samostalnost, da bi oko 1000. godine Firenca
preuzela vođstvo među gradovima u Toskani. Sa dolaskom feudalizma grad se u 12. veku proširio
i postao samostalan. Građani su preuzeli vlast, što je dovelo do sukoba građana pristalica carstva,
gibelina, i pristalica papstva, gvelfa, koji su na kraju izvojevali pobedu. Poslednji važan korak u
razvoju srednjovekovne firentinske države bilo je pokoravanje Pize, nekadašnjeg suparnika, koja
postaje firentinska luka.


Trg Republike, jedan od središnjih u gradu


Srednji vek: Posle propasti Rimskog carstva grad je u nekoliko burnih vekova prominio
nekoliko gospodara (Ostrogoti, Vizantinci, Langobardi, Franci), pa je bio gotovo uništen. Početak
ponovnog oživljavanja grada je 9. vek, kada grad dobija izvesnu samostalnost, da bi oko 1000. godine
Firenca preuzela vođstvo među gradovima u Toskani. Sa dolaskom feudalizma grad se u 12. veku
proširio i postao samostalan. Građani su preuzeli vlast, što je dovelo do sukoba građana pristalica
carstva, gibelina, i pristalica papstva, gvelfa, koji su na kraju izvojevali pobedu. Poslednji važan
korak u razvoju srednjovekovne firentinske države bilo je pokoravanje Pize, nekadašnjeg suparnika,
koja postaje firentinska luka.





Novi vek: U 14. i 15. veku grad se snažno razvio i nametnuo se kao središte svekolike
evropske kulture i umetnosti. Sredinom 15. veka porodica Mediči se nametnula kao vladajuća u Firenci,
ali je značaj grada podigao važnost Medičijevih do evrpskog nivoa. Obrazovanje vladajućeg sloja,
obrazovanog i vaspitanog, omogućilo je razvoj umetnosti, filozofije i nauke u gradu. Mnogi umetnici
i učeni ljudi epohe Renesanse živeli su i stvarali u Firenci: Donatelo, Botičeli; kasnije Mikelanđelo,
Makijaveli, Leonardo da Vinči, Galileo Galilej. Međutim, pomeranjem težišta razvoja na Atlantik,
u 17-om veku, kulturni značaj Firence je opao. 1737. g. Mediči porodica je izumrla. Tada uticaj nad
gradom ostvaruju Habzburzi.




Savremeno doba: Tek u 19. veku u Firenci nastaje nov period razvoja i to pod uticajem
industrijske revolucije. Ovaj razvoj bio je i ishod promene društvenih odnosa tokom nekoliko burnih
decenija. Tokom Napoleonovih ratova Firenca je bila deo njegove Kraljevine Italije, da bi potom ponovo
bila poluzavisna od stane Habzburza. 1859. godine došlo je do pripajanja ove oblasti novoosnovanoj
Italiji. Firenca je čak bila glavni grad ove mlade države u razdoblju 1865-1870. godine do premeštanja
u Rim. Nova vladavina je ponovo donela privredni i kulturni procvat, a grad polako počinje biti prvorazredno
turističko odredište. U 20. veku Firenca se uspela razviti se u visokorazvijen grad Italije, pre svega
zahvaljujući turizmu.

Zavrsetak palate Vekio, koju je projektovao Arnolfo di Kambio, 1322. podudario se sa
postavljanjem ogronmog zvona na vrhu tornja, koje je trebalo da poziva Firentince ili
upozorava u slucaju opasnosti.

Katedrala Duomo , jedno je od najstarijih zdanja.Godine 1401. Lorenco Giberti je zapoceo
ukrasavanje njenih vrata.Kupola Katedrale , koja se doslovno nalazi u centru Firence , dominira
panoramom, ne samo svojom visinom vec i svojim obimom.Visoka je 105m. i 50m. u precniku.
Katedrala je skladnog izgleda iako su na njoj izvodjeni brojni zahvati.Primera radi Djoto je
projektovao zvonik 1334. dok Bruneleskijeva kupola potice iz 1420. - 1446.