Niels Bohr (Kopenhagen, 7. listopada 1885. - Kopenhagen, 18. studenog 1962.), danski fizičar.


Danski fizičar koji se svojom kvantnom teorijom o građi atoma svrstao među utemeljitelje moderne atomske fizike. Godine 1913. kao mladić se odlučio za drugu mogućnost u pokušaju rješavanja teškoće Rutherfordova modela. Bohr je zadržao osnovnu ideju planetnog sustava, ali je proširio ideju o kvantizaciji elektromagnetnog zračenja te je proširio Rutherfordov planetni model atoma. Pretpostavio je da su moguće samo neke kružne putanje elektrona oko atoma. Time je bitno izmjenio fizikalnu sliku atoma te je po njemu taj model nazvan Bohrov model.

Niels Bohr je radio na sveučilištu u Manchesteru zajedno s Rutherfordom u vrijeme njegova otkrića atomske jezgre. Godine 1936. neovisno o Breitu i Wigneru razvio je teoriju snažne interakcije nukleona u atomskoj jezgri i uveo pojam "složene jezgre" za međustanja u nuklearnim reakcijama. Za drugog svjetskog rata, od 1944. do 1945. godine radio je na atomskom programu u Sjedinjenim državama.

Za zasluge u istraživanju strukture atoma dobio je 1922. godine Nobelovu nagradu za fiziku , a i Zagrebačko Sveučilište mu je 1958. godine dodijelilo počasni doktorat.


wikipedia, free encyclopedia

Ivo Andrić je bio književnik i diplomata Kraljevine Jugoslavije. Dobio je Nobelovu nagradu za književnost 1961. godine za roman Na Drini ćuprija (1945). Bio je član Srpske akademije nauka i umetnosti.

Ivo Andrić je rođen 9. oktobra 1892. godine u Dolcu pored Travnika u tadašnjoj Austrougarskoj. Matične knjige kažu da mu je otac bio Antun Andrić, školski poslužitelj, a mati Katarina Andrić (rođena Pejić). Detinjstvo je proveo u Višegradu gde je završio osnovnu školu. Andrić 1903. godine upisao je sarajevsku Veliku gimnaziju, najstariju bosansko-hercegovačku srednju školu, a slovensku književnost i istoriju studirao je na Filozofskim fakultetima u Zagrebu, Beču, Krakovu i Gracu. Doktorsku disertaciju „Razvoj duhovnog života u Bosni pod uticajem turske vladavine“ (Die Entwicklung des geistigen Lebens in Bosnien unter der Einwirkung der türkischen Herrschaft) Andrić je odbranio na Univerzitetu u Gracu 1924. godine.

U gimnazijskim danima Andrić je bio vatreni pobornik integralnog jugoslovenstva, pripadao je naprednom nacionalističkom pokretu Mlada Bosna i bio je strastveni borac za oslobođenje južnoslovenskih naroda od austrougarske vlasti.

Svoju prvu pesmu „U sumrak“ objavio je 1911. godine u „Bosanskoj vili“. Naredne godine započeo je studije na Mudroslovnom (filozofskom) fakultetu Kraljevskog sveučilišta u Zagrebu. Školovanje je nastavio u Beču, a potom u Krakovu gde ga je zatekao Prvi svetski rat.

Po izbijanju rata vratio se u zemlju. Odmah po dolasku u Split, sredinom jula, austrijska policija ga je uhapsila i odvela u šibenski, a potom u mariborski zatvor u kojem će, kao politički zatvorenik, ostati do marta 1915. godine. Za vreme boravka u mariborskom zatvoru, Andrić je intenzivno pisao pesme u prozi.

Po izlasku iz zatvora, Andriću je bio određen kućni pritvor u Ovčarevu i Zenici u kojem je ostao sve do leta 1917. godine.

Andrić je imao veoma uspešnu diplomatsku karijeru: godine 1920. bio je postavljen za činovnika u poslanstvu u Vatikanu, a potom je radio kao diplomata u konzulatima u Bukureštu, Trstu i Gracu.U to vreme objavio je zbirku pesama u prozi „Nemiri“, pripovetke „Ćorkan i Švabica“, „Mustafa Madžar“, „Ljubav u kasabi“ itd.

U junu 1924. godine u Gracu odbranio je doktorsku tezu „Razvoj duhovnog života u Bosni pod uticajem turske vladavine“. Tokom 1927. godine radio je u konzulatima u Marseju i Parizu, a naredne godine u poslanstvu u Madridu. Iste godine objavljena je njegova pripovetka „Most na Žepi“. Od 1930. do 1933. godine bio je sekretar stalne delegacije Kraljevine Jugoslavije pri Društvu naroda u Ženevi. U to vreme objavio je prvi deo triptiha „Jelena, žena koje nema“.

U periodu između Prvog i Drugog svetskog rata nalazio se na funkciji opunomoćenog ministra i izvanrednog poslanika jugoslovenske vlade u Berlinu (1939). Po izbijanju Drugog svetskog rata, zbog neslaganja sa vlastima u Beogradu podneo je ostavku na mesto ambasadora i vratio se u Beograd. Za vreme Drugog svetskog rata živeo je povučeno u svom stanu u Beogradu (na Zelenom vencu), ne dozvoljavajući bilo kakvo štampanje i objavljivanje svojih dela. U isto vreme napisao je svoja najbolja dela koja će kasnije doživeti svetsku slavu. U periodu od 1944. do 1954. obavljao je više društvenih funkcija, što je zabeleženo u knjizi „Angažovani Andrić 1944-1954“.Godine 1954. postao je član Komunističke partije Jugoslavije i prvi predsednik Saveza književnika Jugoslavije. Prvi je potpisao Novosadski dogovor o srpskohrvatskom književnom jeziku. Te godine štampao je u Matici srpskoj roman „Prokleta avlija“. Oženio se 1958. godine Milicom Babić-Jovanović (1909-1968).

Dobrica Ćosić u svojoj knjizi Piščevi zapisi 1969—1980. prepričava, na sto osamdeset šestoj stranici, svoj „poslednji značajniji razgovor“ sa Andrićem i citira ga: „U Bosni vam je sada, Dobrice, ono što je pokojni Kalaj snevao, a nije kao diplomata smeo da izgovori. U Bosni pobeđuje bošnjaštvo. Staro, a mlado. I neka da Bog da moja noga više nikad ne kroči preko Drine...“

Ivo Andrić je umro 13. marta 1975. godine u Beogradu.


Književni Život

Andrić je u književnost ušao pesmama u prozi „U sumrak“ i „Blaga i dobra mesečina“ objavljenim u Bosanskoj vili 1911. godine. Pred Prvi svetski rat, u junu 1914. godine, u zborniku Hrvatska mlada lirika objavljeno je šest Andrićevih pesama u prozi („Lanjska pjesma“, „Strofe u noći“, „Tama“, „Potonulo“, „Jadni nemir“ i „Noć crvenih zvijezda“). Prvu knjigu stihova u prozi - „Ex Ponto“ - Andrić je objavio 1918. godine u Zagrebu, a zbirku „Nemiri“ štampao je u Beogradu 1920. godine. Sve Andrićeve lirske pesme koje za njegovog života nisu bile sabrane u knjigu objavljene su posthumno, 1976. godine u Beogradu, pod nazivom „Šta sanjam i šta mi se događa“.

Andrićevo delo možemo podeliti u nekoliko tematsko-žanrovskih celina.

U prvoj fazi, koju obeležavaju lirika i pesme u prozi (Ex Ponto, Nemiri), Andrićev iskaz o svetu obojen je ličnim egzistencijalno-spiritualnim traganjem koje je delomično bilo podstaknuto i lektirom koju je u to vreme čitao (Kirkegor na primer). Mišljenja kritike o umetničkim dosezima tih ranih radova podeljena su: dok srpski kritičar Nikola Mirković u njima gleda vrhunac Andrićevog stvaralaštva, hrvatski književni istoričar Tomislav Ladan, Andrićev zemljak iz srednje Bosne, smatra da se radi o nevažnim plačljivim adolescentskim nemirima koji odražavaju piščevu nezrelost i nemaju dublje ni univerzalnije vrednosti.

Druga faza, koja traje do Drugog svetskoga rata, obeležena je Andrićevim okretanjem pripovedačkoj prozi i, na jezičkom planu, definitivnim prelaskom na srpsku ekavicu (što je u dosta radova stvorilo čudnu mešavinu u kojoj narator koristi srpski ekavski, a likovi - često fratri - govore nekim od jekavskih ili ikavskih dijalekata). Po opštem priznanju, u većini pripovedaka Andrić je našao sebe, pa je ta zrela faza spada u umetnički najproduktivnije, s većinom Andrićevih najcenjenijih priča.

Pisac nije bio sklon književnim eksperimentima koji su dominirali u to doba, nego je u klasičnoj tradiciji realizma 19. veka, plastičnim opisima oblikovao svoju vizuru Bosne kao razmeđa istoka i zapada, natopljenu iracionalizmom, konfesionalnim animozitetom i emocionalnim erupcijama, ponajviše na erotskom planu. Ličnosti su pripadnici sve četiri etničko-konfesionalne zajednice (Bošnjaci, Jevreji, Hrvati, Srbi - uglavnom prozvani po konfesionalnim, često pejorativnim imenima (Vlasi, Turci)), uz pojave stranaca ili manjina (Jevreji, strani činovnici), a vremensko razdoblje pokriva uglavnom 19. vek, ali i prethodne vekove, kao i 20.

Treća faza obeležena je obimnijim delima, romanima Na Drini Ćuprija, Travnička hronika, Gospođica i nedovršenim delom Omerpaša Latas, kao i najznačajnijim ostvarenjem toga razdoblja, pripovetkom Prokleta avlija. Uz izuzetak Gospođice, realističkog psihološkog romana smeštenog u srpsku palanačku sredinu, radnja ostalih dela uglavnom je smeštena u Bosnu, u njenu prošlost ili u narativni spoj prošlosti i sadašnjosti.

Ocena Andrića kao romanopisca daleko je od jednoznačne: po nekima je pisac, na zasadama franjevačkih letopisa i spore, sentencama protkane naracije, uspeo da kreira upečatljiv svet „Orijenta u Evropi“; po drugima, Andrić je autentični autor kraćega daha, poput Čehova, pa je najbolji u novelama i pripovetkama, dok mu odriču vrednost postignuća u većim kompozicijama. Bilo kako bilo, Andrić je u svetu uglavnom poznat po svoja dva romana, Na Drini ćuprija i Travnička hronika (prvi je pisan tokom Drugog svetskog rata u Beogradu).


Piščevo se pripovedanje u navedenim delima odlikuje uverljivo dočaranom atmosferom, upečatljivim opisima okoline i ponašanja, no ne i psihološkim poniranjem - većina je Andrićevih likova (osim franjevaca) gonjena biološkim imperativima i determinizmom u ponašanju koji podseća na naturalističku školu 19. veka. Osim tih dela, autor je objavio i niz pripovedaka, putopisne i esejističke proze, te verovatno najbolje delo kasne faze, zbirku aforističkih zapisa Znakovi pored puta (posthumno izdane), nesumnjivo jedno od Andrićevih najvrednijih dela.

Posle Andrićeve smrti, prvo stidljivo, a onda i otvoreno (posebno u doba posle raspada Jugoslavije), počela su se pojavljivati i kritička osporavanja piščevog opusa — što nije bilo moguće tokom Andrićevog života, kada je uživao status nedodirljivog državnog pisca. Ti se prigovori mogu svesti na dve zamerke: nacionalno-političke i estetsko-književne. Po prvoj, gledano iz hrvatske vizure, Andrić je ocenjen kao nacionalni renegat i protagonista velikosrpske ideologije u unitarističkom jugoslavenskom ruhu, tj. kao neka vrsta nacionalnog otpadnika. Iako je uvrštavan u razne antologije hrvatske književnosti, trenutni status u Hrvatskoj nije mu baš zavidan. Slične ocene dolaze i od bošnjačke strane (Muhsin Rizvić i drugi), uz dodatak da Andrić u svojim delima prikazuje Bošnjake muslimane kao „Turke“ - poluazijatske nasilnike, podsvesno mučene kompleksom „izdaje“ zbog prelaska u muslimansku veru. To je mišljenje potkrepljivano ne samo odlomcima iz piščevih dela, nego i njegovim esejističkim i publicističkim radovima u kojima slavi Njegoša i „istragu poturica“.

Drugi je prigovor ozbiljniji i dugoročno važniji i cilja na precenjenost Andrića kao pisca, te na njegovu zastarelost i plošnost njegovih karaktera. Iz vizure hrvatske književnosti, Andrić se ne može porediti s modernističkim pripovedačima (od Polića Kamova preko Krleže i Marinkovića do Slobodana Novaka), pa čak ni sa stilski bliskim, politički kontroverznim Pavelićevim „doglavnikom“ Milom Budakom, s kojim kao pisac tradicionalistički oblikovanih regionalnih epopeja i biološki determinisanih snažnih erotskih strasti ima dosta sličnosti (koliko god se idološki razlikovali).

U srpskoj književnosti Andrić je (gledano iz ideološke vizure) stalno i napadno apostrofiran kao „Srbin-katolik“, ali je, s druge strane, srpska kritika neodlučna koliko dobro se Andrićev tematski prosede uklapa u maticu srpske književnosti (često se Miloš Crnjanski ističe kao najznačajniji srpski pisac 20. veka, a postmodernistički trendovi, od Kiša do Pavića takođe nisu išli na ruku Andrićevoj reputaciji).

I, naposletku, bošnjačka kritika smatra da je Andrić pisac slabijeg zamaha i dosega od Meše Selimovića i još nekih savremenih pisaca eksperimentalnog izraza.


Andrić o umetnosti

Svoje shvatanje smisla i suštine umetnosti Andrić je izlagao, bilo u posebnim napisima bilo implicitno, u pojedinim pasažima svog umetničkog dela. U tom pogledu posebno se ističe njegov esej Razgovor sa Gojom i pripovetka Aska i vuk.

Umetničko stvaranje je po Andriću složen i naporan čin koji se vrši po diktatu čovekove nagonske potrebe za stvaranjem. U osnovi nagonska, čovekova potreba za lepotom odbrana je od umiranja i zaborava; ona je dijalektička suprotnost zakonima prolaznosti. U igri jagnjeta iz alegorijske pripovetke Aska i vuk simbolozovan je umetnički nagon čovekov kao „instiktivan otpor protiv smrti i nestajanja“ koji „u svojim najvišim oblicima i dometima poprima oblik samog života“. Umetnost i volja za otporom, kazuje Andrić na kraju ove pripovetke, pobeđuje sve, pa i samu smrt, a svako pravo umetničko delo čovekova je pobeda nad prolaznošću i trošnošću života. Život je Andrićevom delu divno čudo koje se neprestano troši i osipa, dok umetnička dela imaju trajnu vrednost i ne znaju za smrt i umiranje.

• Stvaralački akt, po Andrićevom shvatanju, nije prost reproduktivan čin kojim se gola fotografije unosi u umetničko dela. Umetnost, istina, mora da ima dubokih veza sa životom, ali umetnik od materijala koji mu pruža život stvara nova dela koja imaju trajnu lepotu i neprolazan značaj. Fenomen stvaralaštva ogleda se u tome što umetnici izdvajaju iz života samo one pojave koje imaju opštije i dublje značenje. Dajući takvim pojavama umetnički oblik, umetnici ih pojačavaju „jedva primetno za jednu liniju ili jednu nijansu u boji“, stvarajući umetničku lepotu koja otada sama nastavlja svoju slobodnu sudbinu. Sve što u životu postoji kao lepota – delo je čovekovih ruku i njegova duha. Sastavni je deo „života i autentičan oblik ljudskog ispoljavanja“, stvoren za jedan lepši i trajniji život.
  
• Mostovi i arhitektonske građevine najbolje ilustruju Andrićevo shvatanje trajnosti lepote koju čovek stvara. Anonimni neimar iz Mosta na Žepi spasava se od zaborava time što svoju stvaralačku viziju prenosi u kamenu lepotu luka razapetog nad obalama pod kojima kao prolaznost protiču hučne vode Žepe. Funkcija umetnosti je i u naporu umetnika da svoje delo uključi u trajne tokove života, da čoveka izvede iz „uskog kruga ... samoće i uvede ga u prostran i veličanstven svet ljudske zajednice“.
  
• Postojanje zla u čoveku i životu ne sme da zaplaši umetnika niti da ga odvede u beznađe. I zlo i dobro, kao dijalektičke autonomne sile, samo su latentnost života i ljudske prirode. Dužnost je umetnika da otkriva i jedno i drugo, ali, istovremeno, i da svojim delom utire put spoznaji da je moguće pobediti zlo i stvoriti život zasnovan na dobroti i pravdi.
  
• Umetnost je dužna da čoveku otkriva lepotu napora podvižnika koji koračaju ispred savremenika i predosećaju buduće tokove života. Tako umetnost stalno otvara perspektive životu pojedinaca, naroda i čovečanstva, u podvizima i porazima onih koji su prethodili umetnost nalazi nataložena iskustva čovečanstva. Prohujala stoleća sublimišu čovekovo iskustvo oko nekolikih legendi, koje potom inspirišu umetnika. Smisao savremenosti je u stvaralačkom prenošenju iskustva prošlosti u one vrednosti savremenog stvaranja koje će, nadživljavajući nas, korisno poslužiti potomcima.
  

„Samo neuki, nerazumni ljudi – kaže Andrić – mogu da smatraju i da je prošlost mrtva i neprolaznim zidom zauvek odvojena od sadašnjice. Istina je, naprotiv, da je sve ono što je čovek mislio i osećao i radio neraskidivo utkao u ono što mi danas mislimo, osećamo i radimo. Unositi svetlost naučne istine u događaje prošlosti, znači služiti sadašnjosti“. Svrha umetnosti je u povezivanju prošlosti, sadašnjosti i budućnosti, u povezivanju „suprotnih obala života, u prostoru, u vremenu, u duhu“.


Dela

1. Ex ponto, stihovi u prozi, 1918.
   
2. Nemiri, stihovi u prozi, 1920.
   
3. Put Alije Đerzeleza, 1920.
   
4. Most na Žepi, 1925.
   
5. Anikina vremena, 1931.
   
6. Portugal, zelena zemlja, putopisi 1931.
   
7. Španska stvarnost i prvi koraci u njoj, putopisi 1934.
   
8. Razgovor sa Gojom, esej 1936.
   
9. Na Drini ćuprija, roman 1945.
   
10. Deca, zbirka pripovedaka.
    
11. Gospođica, roman 1945.
    
12. Travnička hronika, roman 1945.
    
13. Na Nevskom prospektu, 1946.
    
14. Na kamenu, u Počitelju,
    
15. Priča o vezirovom slonu, 1948.
    
16. Prokleta avlija, novela 1954.
    
17. Igra 1956.
    
18. O priči i pričanju, beseda povodom dodele Nobelove nagrade, 1961.
    
19. Jelena žena koje nema, roman 1963.
    
20. Šta sanjam i šta mi se događa, lirske pesme koje su objavljene posthumno 1977.
    
21. Omerpaša Latas, nedovršen roman, objavljen posthumno 1977.
    
22. Na sunčanoj strani, nedovršen roman, objavljen posthumno
    
23. Znakovi pored puta, knjiga objavljena posthumno
    
24. Sveske, knjiga objavljena posthumno
    

Knjige o Ivi Andriću

1. Razgovori i ćutanja Ive Andrića, Kosta Dimitrijević, 3. dopunjeno izdanje 2010.
   
2. Mudrosti i tajne u Delima Ive Andrića, Dragoljub Stojadinović, dopunjeno drugo izdanje ALTERA Beograd 2011.g
   

Pitanje Andrićeve nacionalne pripadnosti
Podaci iz matičnih knjiga kažu da je Ivo Andrić rođen u katoličkoj porodici i da je kršten u rimokatoličkoj crkvi Svetog Ivana Krstitelja. Takođe, postoje i podaci o Andrićevoj upisnici na Jagelonski univerzitet u Krakovu 1914. godine, iz koga se vidi da je upisan kao Hrvat. U njegovoj ličnoj karti iz 1951. godine, vidi se da se izjašnjavao kao Srbin po nacionalnoj pripadnosti. Zbog toga se stvorila svojevrsna kontroverza oko njegove nacionalne pripadnost. . Srbi ga smatraju srpskim književnikom , dok ga Hrvati smatraju hrvatskim književnikom.


[You must be registered and logged in to see this image.]
(Andrićeva Lična Karta iz 1951. godine)




wikipedia; google guide

Abraham "Bram" Stoker (Clontarf, 8. studenog 1847. - London, 20. travnja 1912.) je irski pisac, autor možda najekraniziranijeg romana ikad, Drakula.

Abraham "Bram" Stoker (8. studenoga 1847 - 20. travnja 1912) je irski romanopisac i pisac kratkih priča, danas najpoznatiji po njegovom gotičkom romanu Dracula iz 1897. Tijekom svog života, on je bio bolje poznat kao osobni asistent glumca Sir Henry Irvinga i poslovni voditelj kazališta "Lyceum Theatre" u Londonu, koji je bio Irvingovu vlasništvu.

Stoker je rođen 8. studenog 1847. u ulici 15 Marino Crescent, Clontarf, na u sjevernoj strani Dublina, Irska. Njegovi roditelji su bili Abraham Stoker (1799-1876), iz Dublina, i Charlotte Mathilda Blake Thornley (1818. - 1901), koja je došla iz Ballyshannona, grad u županiji Donegal. Stoker je treći od sedam djece, najstariji od kojih je Sir Thornley Stoker, prvi Bt.. Abraham i Charlotte su bili pripadnici Irske Crkve u župi Clontarf i prisustvovali župnoj crkvi sa svojom djecom, koji su bili kršteni u njoj.

Stoker je bio prikovan za krevet dok nije krenuo u školu u dobi od sedam godina, kada je napravio potpuni oporavak. Od tog vremena, Stoker je napisao: "Bio sam, naravno, zamišljen, a slobodno vrijeme duge bolesti dao priliku za mnoge misli koje su plodno prema njihovom vrste u kasnijim godinama." Školovao se u privatnoj školi koju vodi vlč William Woods.

Nakon što je njegov oporavak, on je odrastao bez daljnjih većih zdravstvenih problema, čak i odlikuje kao sportaš (imenovan je Sveučilište Sportaš) na Trinity College, Dublin, koji je nazočio 1864 - 1870. Diplomirao je s počastima iz matematike. Bio je revizor College Povijesnog društva ('pov') i predsjednik Sveučilišta filozofskog društva, gdje je njegov prvi rad je bio na "senzacionalizma u šund i društvo".

Stoker je postao zainteresiran u kazalištu, dok je student preko prijatelja, dr. Maunsell. On je postao kazališni kritičar za Mail Dublinu navečer, u suvlasništvu autora gotičkih priča Josip Sheridan Le Fanu. Kazalište kritičari su održani u niskom poštovanje, ali je privukla obavijest po kvaliteti svojih mišljenja. U prosinca 1876 dao je povoljan pregled Henry Irvinga Hamleta na Theatre Royal u Dublinu. Irving pozvao Stokera za večeru na Shelbourne Hotel, gdje je odsjeo. Oni su postali prijatelji. Stoker je također pisao priče, au 1872 "Kristal Kup" objavio je u Londonu društva, nakon čega slijedi "The lanac sudbine" u četiri dijela u The Shamrock. Godine 1876, dok je državni službenik u Dublinu, Stoker napisao non-fiction knjige (Dužnosti Clerks sitne sjednice u Irskoj, objavljena 1879), koji je ostao standardno djelo. Nadalje, on je imao interes u umjetnosti, i bio je osnivač Dublinu Skiciranje klub u 1874.

Bram Stoker je bivši dom, Kildare Street, Dublin, Irska. U 1878 Stoker oženjen Firenca Balcombe, kći potpukovnik James Balcombe od jedne Marino polumjeseca. Bila je slavio ljepotu čiji bivši tužitelj je Oscar Wilde. Stoker znao Wilde iz njegovih studentskih dana, nakon što ga je predložio za članstvo u sveučilišnoj filozofskog društva, dok je on bio predsjednik. Wilde je prevrnut na firentinske odluke, ali Stoker kasnije nastavio zbližavanja, a nakon Vajldove pad ga posjetili na kontinentu.

U ložišta preselio u London, gdje je postao Stoker djeluje manager i onda poslovni menadžer Irvinga je Lyceum Theatre, London, post je održan za 27 godina. Na dan 31. prosinca 1879, Bram i Florence je jedino dijete rodila, sina kojeg su prozvali Irving Noel Thornley Stokera. Suradnja s Irving je važno za Stoker i kroz njega je postao uključeni u londonskom visokom društvu, gdje je upoznao James Abbott McNeill Whistler i Sir Arthur Conan Doyle (na koga najudaljenijim bio povezan). Rad za Irving, najpoznatiji glumac svoga vremena, i upravljanje jednog od najuspješnijih kazališta u Londonu Stoker primjetan ako zaposlen čovjek. On je bio posvećen Irving i njegovi memoari pokazuju ga idolized. U Londonu Stoker se također sastao Hall Caine, koji je postao jedan od njegovih najbližih prijatelja - posvetio Drakula s njim.

U tijeku je Irving ture, Stoker proputovao svijet, iako on nikada nije posjetio Istočnu Europu, podešavanje po svom najpoznatijem romanu. Stoker je uživao u Sjedinjene Države, gdje je Irving bio popularan. S Irving je bio pozvan dva puta u Bijeloj kući, i znao Williama McKinleya i Theodorea Roosevelta. Stoker postaviti dva njegova romana postoje, koristeći Amerikance kao likovi, ističe se Quincey Morris. On je također upoznao jednog od njegovih književnih idola, Walt Whitman.


Dok menadžer za Irving, i tajnica i direktor londonskog Lyceum Theatre, on je počeo pisati romane s početkom zmije Pass u 1890 i Dracula u 1897. Tijekom tog razdoblja, Stoker je bio dio književne osoblja londonski Daily Telegraph i drugi pisao prozu, uključujući i horor romana dama pokrovu (1909) i jazbinu u Bijeloj Crv (1911). U 1906, nakon Irvinga smrti, on je objavio svoj život Irving, koji je pokazao uspješnim,i uspio produkcije na Prince of Wales kazališta.

Prije pisanja Drakula, Stoker sastao Armin Vámbéry koji je bio mađarski pisac i putnik. Drakula vjerojatno nastao iz Vámbéry tamnim pričama koje Karpata. [9] Nakon što je proveo nekoliko godina istražujući europski folklor i mitološke priče o vampirima. Drakula je epistolarni roman, napisan kao zbirka realan, ali potpuno izmišljena, dnevnički zapisi, telegrami, pisma, brodski dnevnici, i novinske isječke, sve što je dodao razinu detaljne realizma do njegove priče, vještina je razvijen kao novine pisac.

U vrijeme objavljivanja, Drakula je smatran "izravan horor roman" na temelju izmišljenih kreacijama nadnaravnog života. "To je dao oblik univerzalne fantazije ... i postao dio popularne kulture."

Prema Enciklopediji svjetskog biografija, Stoker priče danas su uključene u kategorijama "horor fantastika", "romantizirana gotičke" priče, i "melodrama". Oni su klasificirani zajedno s drugim "djela popularne fikcije" poput Marije Shelley Frankenstein: 394 koji je, prema povjesničaru Jules Zanger, također se koristi "Mitotvorstvo" i pričanje način da "više pripovjedača" govore isti priču iz različitih perspektiva. "" Oni ne mogu svi biti laganje, "smatra čitatelj."

Izvorni 541-stranica rukopis Dracula, vjeruje se da su izgubili, pronađena je u jednoj štali u sjeverozapadnoj Pennsylvaniji tijekom ranih 1980-ih. To uključuje i upisali rukopis s mnogim korekcije, i rukom na naslovnoj stranici bio je "UN-a -mrtav. " Autorova ime je prikazano na dnu kao Bram Stoker. Autor Robert Latham primjećuje, "najpoznatiji horor roman ikad objavljena, njezin naslov promijenio u zadnjoj minuti". Rukopis je kupio Microsoft suosnivač Paul Allen.

Stoker je inspiracija za priču, osim Whitby, možda su uključeni posjet Slains dvorcu u Aberdeenshire, posjet kripti crkve Sv Michan crkve u Dublinu i novela Carmilla Joseph Sheridan Le Fanu.

Stoker je izvorni znanstveni bilješke za roman se vodi Rosenbach muzeja i knjižnice u Philadelphia, PA. Faksimil izdanje bilješkama je stvorio Elizabeth Miller i Robert Osamnaest-Bisang u 1998.


U Golders Green Nakon što je pretrpjela niz poteza, Stoker je umro na broj 26 Trgu svetog Jurja, 20. travnja 1912. Neki biografi pripisuju uzrok smrti tercijarnog sifilisa, drugi na prekovremeni rad. On je bio kremiran, a njegov pepeo staviti u urnu prikaza na Golders Green krematoriju. Nakon Irving Noel Stoker smrti u 1961, njegov pepeo su dodani tom urni. Prvotni plan je bio da njegovi roditelji 'pepeo zajedno, ali nakon Florence Stoker smrti, njezin pepeo su se raspršili po vrtovima Rest. Za posjet njegove posmrtne ostatke na Golders Green, posjetitelji moraju otpratiti do sobe urna je smješten u, zbog straha od vandalizma.

Stoker je odgojen kao protestant, u Crkvi u Irskoj. Bio je snažno podupirao Liberalne stranke. Uzeo je veliko zanimanje za irski poslova i bio je ono što je nazvao "filozofskim kući vladar", vjerujući u početnom pravilu za Irsku donio o mirnim putem - ali kao gorljiv monarhističkog kako vjeruje da Irska treba ostati unutar Britanskog carstva koji je vjerovao je sila za dobro. On je bio veliki obožavatelj premijera William Ewart Gladstone, kojega je osobno dobro poznavao, i divio svoje planove za Irsku.

Stoker je imao snažan interes za znanost i medicinu i vjerovanje u tijeku. Neki od njegovih romana poput Gospe pokrovu (1909) se može vidjeti kao rano znanstvene fantastike.

Stoker je imao interes u okultno posebno hipnotizmu, ali je također bio oprezan okultne prijevare i vjerovali čvrsto da praznovjerje treba zamijeniti više znanstvenih ideja. Sredinom 1890-ih, Stoker je glasine da su postali član Hermetički Red Zlatne Zore, iako nema konkretnih dokaza koji podupiru tu tvrdnju. Jedan od Stoker najbližih prijatelja bio JW Brodie-Innis, glavni lik u redu, a Stoker sam angažirao Pamela Coleman Smitha, kao umjetnik u Lyceum Theatre.


Kratka priča prikupljanja Dracula je goste i druge čudne priče je objavljen u 1914 Stoker udovice Firenci Stoker. Prvi film adaptacija Drakule je objavljen u 1922 i bio je imenovan Nosferatu. To je u režiji Friedrich Wilhelm Murnau i glumio Max Schreck kao grofa Orlock. Nosferatu je proizvedena dok je Florence Stoker, Bram Stoker udovica i književni izvršilja, još bio živ. Zastupana po odvjetnicima iz britanskog Incorporated društva Autori, ona na kraju tužio je filmaše. Njezin glavni pravni prigovor je da je ona bila ni pitao za dozvolu za adaptaciju niti obraćao plemića. Slučaj vukao na za nekoliko godina, s gđa Stoker zahtjevna uništenje negativna i sve ispise iz filma. Tužba je konačno riješen u korist udovice u srpnju 1925. Neki primjerci filma preživio, međutim i film je postao poznat. Prvi ovlašteni filmska verzija Drakule nije došlo do gotovo desetljeće kasnije, kada Universal Studios objavio Tod Browning je Drakula glumi Bela Lugosi.

Zbog ložišta 'frustrirajuće povijesti s Dracula je autorskim pravima, super-nećakinjin sin od Bram Stoker, kanadski pisac Dacre Stoker, s ohrabrenja od scenarista Ian Holt, odlučio napisati "nastavak koji je nosio Stoker ime" da "ponovo uspostaviti kreativnu kontrolu nad" izvorni roman. U 2009, Drakula: Un-Dead pušten, napisao Dacre Stoker i Ian Holt. Oba pisci "na temelju [njihov rad] na Bram Stoker vlastitih rukopisnih bilješki za znakova i zemljište niti izrezano iz originalnog izdanja" uz vlastita istraživanja za nastavak. To je ujedno bio Dacre Stoker je pisanje debi.

U proljeće 2012, Dacre Stoker u suradnji s prof Elizabeth Miller predstavila je "izgubio" Dublin Journal napisao Bram Stoker, koji je zadržao njegov praunuk Noel Dobbs. Stokera dnevnika baciti svjetlo na pitanja koja mu je u pitanju pred svojim londonskim godina. Primjedba o dječaku koji je uhvaćen muhe u boci može biti ključ za kasniji razvoj Renfield karaktera u Drakula.

Na 8 studenog 2012, Stoker je nagrađen sa Google Doodle na Googleovoj početnoj stranici povodu njegove 165. rođendan.



Vikipedija; Google

Fransoa Ogist Rene Roden (fr. François-Auguste-René Rodin; Pariz, 12. novembar 1840 — Medon, 17. novembar 1917) je bio francuski vajar.

Rođen je 12. novembra 1840. u Parizu.

Preminuo u predgrađu Pariza Medonu 17. novembra 1917. godine.



Roden je izvršio revoluciju u skulpturi korišćenjem slobode forme koja je do tada bila nepoznata. Umeo je da izvaja i realistične skulpture, poput Mislioca, ali i da predstavi senzualnost koja je šokirala savremenike, na primer, skulptura Poljubac. Trudio se da njegove figure izražavaju emociju svim delovima tela. Sam je prokomentarisao za skulpturu Mislilac: „Ono zašto on misli, nije samo u njegovom mozgu, zgrčenom čelu, raširenim nozdrvama i stisnutim usnama, već i u svakom mišiću njegovih ruku, leđa i nogu, u stisnutoj pesnici i zgrčenim nožnim prstima“.

Roden je bio naturalista, više ga je interesovala emocija i karakter nego monumentalnost. Odbacivao je idealizam i apstrakciju tradicija antičke skulpture, kao i dekorativnost baroknih uzora. Iako se smatra tvorcem moderne skulpture, on nije bio revolucionarni protivnik tradicije. Obrazovao se na pariskoj Školi lepih umetnosti i godila su mu priznanja akademske javnosti.

Neke od narudžbina pretvorio je u snažne umetničke kreacije. Grad Kale je naručio skulpturu Građani Kalea koja je trebalo da opiše epizodu iz srednjovekovne prošlosti grada. Roden je ovaj zadatak rešio grupom skulptura koje su postavljene na nivou trga, a ne na pijedestalu. Spomenik književniku Onore de Balzaku je modelovao tako da je spomenik teškim ogrtačem sakrivao telo modela, a modelovanjem lica odražavao pogled u daljinu i trenutak umetničkog razmišljanja. Oba rešenja su se susrela sa neodobravanjem naručilaca, naviknutih na tradicionalne forme skulpture.

U kasnijoj fazi stvaralaštva, Roden je stvorio nekoliko „nepotpunih“ skulptura (fragmenata), kao što su Čovek koji korača i Iris-glasnik Bogova. Ovim skulpturama nedostaje glava ili neki delovi tela. U ovim primerima, umetnik ne teži postizanju fizičke sličnosti, već prati sopstvenu umetničku ideju. Fragmenti su bili inspiracija za vajare apstrakcije narednih generacija.

Poznata je Rodenova veza sa umetnicom Kamij Klodel. Ona mu je bila muza i ljubavnica, ali i vajarski model.

Najpoznatije Rodenove skulpture su: Bronzano doba, ansambl skulptura Građani Kalea, kapija pakla, mislilac, poljubac, spomenik Balzaku, Ugolino i njegova deca, Adam, Eva i druga dela.

Roden, avangardan u umetnosti, ostavio je svoje skulpture, šablone, čak i potpis u domen javne upotrebe. Za njega je to bio način da svoje delo ostavi budućim generacijama.





Galerija skulptura


1. Bronzano doba

[You must be registered and logged in to see this image.]


2. Kapija Pakla

[You must be registered and logged in to see this image.]


3. Građani Kalea

[You must be registered and logged in to see this image.]


4. Poljubac

[You must be registered and logged in to see this image.]


5. Spomenik Balzaku

[You must be registered and logged in to see this image.]


6. Portret Gospođe Fenej

[You must be registered and logged in to see this image.]


7. Desna ruka

[You must be registered and logged in to see this image.]


8. Čovek koji korača

[You must be registered and logged in to see this image.]


9. Nepoznato

[You must be registered and logged in to see this image.]


10. Nepoznato

[You must be registered and logged in to see this image.]


11. Mislilac

[You must be registered and logged in to see this image.]



Muzej Roden u Parizu, Francuska

[You must be registered and logged in to see this image.]



wikipedia; google